آشنایی با حسابرسی و انواع آن

امروزه حسابرسی به عنوان یکی از ارکان اصلی و مهم در ایجاد اقتصاد سالم در بخش‌های دولتی و خصوصی شناخته می‌شود. به عبارتی دیگر حسابرسی با نظارت و ارزیابی دقیق بر فعالیت‌های مالی، نقش مهمی در افزایش شفافیت و اعتماد ایفا می کند. از این رو حسابرسی، در واقع مرحله‌ای بالاتر از حسابداری است که صحت و درستی تمامی عملیات مالی را مورد بررسی قرار می دهد.

به همین منظور نیاز است که هر فرآیندی که در حسابداری ثبت می شود، مورد تایید و ارزیابی بخش حسابرسی قرار بگیرد تا نظارت منظم آن از بروز اشتباهات و سو استفاده‌های مالی جلوگیری کرده و به بهبود عملکرد سازمان‌ها کمک می کند.

آشنایی با حسابرسی

بطور کلی حسابرسی به فرآیندی گفته می‌شود که در آن صحت و دقت اطلاعات مالی مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌گیرد. شخصی که این ارزیابی را انجام می‌دهد، حسابرس نامیده می‌شود. علاوه‌بر این واژه‌هایی مانند ممیزی و رسیدگی نیز برای این حسابرسی بکار می‌روند. حسابرسی را می‌توان به‌ عنوان یک نوع نظر منصفانه در خصوص صحت گزارش‌ها و اطلاعات مالی توصیف کرد که هدف اصلی از آن شناسایی اشتباهات و کشف تقلبات در اسناد مالی می‌باشد تا از هرگونه نقص و خطای احتمالی جلوگیری شود.

از همین رو در رشته حسابرسی، دانشجویان به مهارت‌هایی برای بررسی دقیق صورت‌های مالی و ارزیابی اطلاعات مالی آموزش می‌بینند. افرادی که وارد دوره‌های حسابرسی می‌شوند، باید مهارت‌های لازم در این زمینه را بطور کامل فراگرفته و طبق چارچوب‌های قانونی و استانداردهای تعیین ‌شده عمل کنند. این فرآیند برای افزایش شفافیت و اعتماد در سازمان‌ها و نهادها بسیار ضروری می‌باشد.

حسابرسی و انواع آن

همانطور که گفته شد حسابرسی فرآیندی پیچیده و تخصصی است که در سازمان‌ها برای ارزیابی صحت و دقت اطلاعات مالی و عملیاتی انجام می‌شود. این فرآیند توسط تیمی از حسابرسان انجام می‌گیرد که هر کدام مسئول انجام بخش‌های مختلفی از حسابرسی هستند. انواع مختلف حسابرسی بسته به اهداف و نوع نظارت شامل موارد زیر می‌شود:

• حسابرسی داخلی

حسابرسی داخلی که گاهی به آن ممیزی نیز گفته می‌شود، فرآیندی است که در داخل سازمان به منظور ارزیابی و نظارت بر وضعیت مالی و عملیاتی شرکت انجام می‌شود.

هدف اصلی این نوع حسابرسی، ارائه تصویری دقیق از سلامت مالی سازمان به مدیران می‌باشد. از این رو حسابرسان داخلی مسئول بررسی تطابق روندهای مالی با قوانین داخلی، ارزیابی کارآمدی سیستم‌های اجرایی و شناسایی مشکلات یا اشتباهات در حال اجرا هستند. این نوع حسابرسی به سازمان کمک می‌کند تا روندهای خود را بهینه‌سازی کرده و خطرات مالی و عملیاتی را به حداقل برساند.

• حسابرسی خارجی

حسابرسی خارجی نیز به نوعی حسابرسی گفته می‌شود که توسط یک حسابرس مستقل از داخل سازمان انجام می‌شود. این حسابرسی بیشتر به بررسی تطابق سوابق و گزارش‌های مالی با استانداردهای عمومی و قانونی می‌پردازد. حسابرس خارجی به‌ عنوان ناظری بی‌طرف و مستقل از سازمان، مسئول بررسی امور حسابرسی داخلی و اطمینان از صحت اطلاعات مالی ارائه ‌شده است. بطور کلی این نوع حسابرسی نقش مهمی در شفافسازی و تضمین اعتبار گزارشات مالی برای افراد بیرونی مانند سرمایه‌گذاران، مقامات مالیاتی و نهادهای قانونی دارد.

• حسابرسی مالی

حسابرسی مالی از دیگر انواع حسابرسی می‌باشد که تمرکز ویژه‌ای بر وضعیت مالی شرکت دارد و به فرآیندهای مربوط به تایید صحت و دقت گزارش‌های مالی را شامل می‌شود. به این صورت که حسابرس مالی بررسی می‌کند که آیا درآمدها، هزینه‌ها، و سرمایه‌گذاری‌های شرکت به درستی گزارش شده‌اند یا خیر. بنابراین این نوع حسابرسی از آن جهت اهمیت دارد که تحلیل دقیق صورت‌های مالی، امکان شناسایی مشکلات و فرصت‌های مالی را فراهم می‌آورد و به مدیران کمک می‌کند تا تصمیمات مالی بهتری بگیرند.

• حسابرسی عملیاتی

از دیگر انواع حسابرسی می‌توان به حسابرسی عملیاتی اشاره کرد که وظیفه آن ررسی و ارزیابی عملکرد کلی سازمان از جمله سیاست‌ها، رویه‌ها و اهداف آن می‌باشد. این حسابرسی بیشتر به تحلیل و بررسی کارایی و اثربخشی فرآیندهای داخلی سازمان اختصاص دارد. از این رو حسابرسان عملیاتی با شناسایی نقاط ضعف و قوت در روند اجرایی سازمان، به بهبود عملکرد و انطباق بیشتر با اهداف کلی کمک می‌کنند. این فرآیند شامل ارائه پیشنهادات و راه‌حل‌هایی برای بهبود سیاست‌ها و افزایش بهره‌وری سازمان بشمار می‌رود.

هدف نهایی این نوع حسابرسی، بهبود کارایی سازمان از طریق اجرای صحیح استراتژی‌ها و فرآیندهای اجرایی است. بنابراین اگر در این زمینه نیازمند یک موسسه حسابرسی در کرج هستید پیشنهاد ما به شما مجموعه آتیه حساب ارقام می‌باشد گه می‌تواند با خدمات حسابرسی خود باعث بهبود عملکرد و افزایش بهره‌وری سازمان شما شود.

• حسابرسی قانونی

حسابرسی قانونی که از دیگر انواع حسابرسی می‌باشد به بررسی و تحلیل اسناد مالی به منظور شناسایی تخلفات و تقلب‌های مالی در سازمان‌ها پرداخته و گزارشات این نوع حسابرسی به‌ عنوان مدرک قانونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. حسابرسان قانونی وظیفه دارند تا هرگونه تخلف، تقلب و فعالیت‌های غیرقانونی مالی را شناسایی کنند.

همچنین آن‌ها باید میزان ضرر و زیان ناشی از این تخلفات را ارزیابی کرده و شواهد و مدارک لازم برای پیگیری‌های قانونی جمع‌آوری کنند. این نوع حسابرسی تخصصی و حساس است و نیازمند دانش عمیقی در زمینه‌های مختلف مانند جرم‌شناسی، حقوق و حسابداری می‌باشد.

• حسابرسی رعایتی

حسابرسی رعایتی نیز به بررسی میزان تطابق سازمان با قوانین و مقررات دولتی و همچنین سیاست‌های داخلی خود می‌پردازد. حسابرسان این بخش موظف هستند تا ارزیابی کنند که آیا سازمان به درستی و بطور کامل مقررات دولتی را رعایت کرده است یا خیر. علاوه‌بر این بررسی نحوه رعایت اصول و ضوابط داخلی سازمان نیز جزو وظایف این حسابرسی محسوب می‌گردد. بنابراین هدف از حسابرسی رعایتی اطمینان از تطابق فعالیت‌های سازمان با ضوابط قانونی و بهینه‌سازی فرآیندهای داخلی است تا از بروز مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری شود.

وظایف انواع حسابرس

وظایف حسابرسان با توجه به اصول حسابرسی به‌ خوبی قابل تشخیص می‌باشد. برای فهم دقیق‌تر وظایف هر حسابرس، ابتدا باید انواع مختلف آن‌ها را بشناسیم.

• حسابرسان داخل

• حسابرسان مستقل

• حسابرسان دولتی

حسابرسان داخلی که بطور رسمی در استخدام شرکت‌ها هستند و در واحد مالی مستقر می‌شوند، گزارش‌های دوره‌ای از وضعیت مالی را به هیئت مدیره ارائه می‌دهند. حسابرسان مستقل نیز که در موسسات حسابداری مشغول به کار هستند، براساس قراردادی که میان موسسات حسابداری و شرکت‌ها بسته می‌شود، برای بررسی امور مالی و انطباق با استانداردها وارد عمل می‌شوند.

 در نهایت حسابرسان دولتی که در سازمان‌های دولتی مانند سازمان امور مالیاتی کار می‌کنند، مسئول بررسی و ارزیابی صحت گزارشات مالی و معاملات شرکت‌ها هستند و اطلاعات دقیقی درباره فرآیند حسابرسی مالیاتی دارند.

جمع‌بندی

در مجموع حسابرسی فرآیندی مهم برای ارزیابی صحت و شفافیت گزارش‌های مالی بشمار می‌رود که در سازمان‌ها و شرکت‌ها به انواع مختلفی انجام می‌شود. انجام حسابرسی داخلی که به بهبود عملکرد و انطباق با قوانین داخلی کمک می‌کند تا حسابرسی خارجی، مالی، عملیاتی و قانونی که نقش مهمی در بررسی دقیق اطلاعات و شناسایی تخلفات دارند. در نتیجه شناخت انواع حسابرس و وظایف آن‌ها برای بهبود مدیریت مالی و ارتقای شفافیت در سازمان‌ها ضروری می‌باشد.