کارآفرین صنعت مواد شیمیایی ایران با مسعود شیری
در جهانی که بیشتر افراد به دنبال امنیت مسیرهای تکراری هستند، افرادی هم پیدا میشوند که از مرزهای امن عبور میکنند و به جای دنبالکردن مسیر دیگران، راه خودشان را میسازند. مسعود شیری یکی از همان کارآفرینان نادری است که تصمیم گرفت مسیر تازهای را در یکی از سختترین صنایع ایران ــ یعنی فرآوری مواد شیمیایی و معدنی ــ بنا کند. او با نگاهی متفاوت، صنعتی را در کشور پایهگذاری کرد که امروز نهتنها در بازار داخلی بلکه در عرصه بینالمللی هم شناخته شده است.
از دل معدن تا تولد یک ایده
آغاز مسیر مسعود شیری از معدن ید کانسار خزر بود. او در آنجا در کنار مهندسان اروپایی کار میکرد و برای نخستینبار فرآیند استخراج و استحصال ید را از نزدیک دید. همان تجربه، سرآغاز تحولی بزرگ در نگاه او شد. جایی که متوجه شد منابع غنی کشورش اغلب بهصورت خام صادر میشوند و هیچ ارزش افزودهای برای ایران ایجاد نمیکنند.
این پرسش در ذهن مسعود شیری شکل گرفت: چرا باید ثروت طبیعی کشور بدون فرآوری از بین برود؟ چرا ما نباید فناوری و دانش لازم برای تولید محصولات نهایی را در داخل توسعه دهیم؟ پاسخ به همین پرسش، تبدیل به انگیزهای شد که بعدها سرنوشت شغلی و صنعتی او را رقم زد.
مسیری پر از ناشناختهها
وقتی مسعود شیری تصمیم گرفت وارد حوزه فرآوری مواد معدنی شود، هیچ ساختار رسمی یا قانون مشخصی برای چنین فعالیتی در ایران وجود نداشت. نه مجوزها تعریف شده بود، نه استانداردها مشخص بودند، نه حتی سازمانی وجود داشت که تجربه مشابهی داشته باشد. با این حال، او نهتنها عقبنشینی نکرد بلکه از همان خلأ، فرصت ساخت.
تیم او مجبور بود همهچیز را از صفر بسازد؛ از طراحی تجهیزات گرفته تا تأمین مواد اولیه و تعریف استانداردهای کنترل کیفیت. مسعود شیری با کمک گروهی از مهندسان ایرانی، بسیاری از دستگاهها را با روش مهندسی معکوس طراحی کرد. روزها و شبهای متوالی صرف آزمایش و خطا شد تا اولین خطوط تولید پایدار در شرکت او راه بیفتد.
او بعدها گفت: «هیچ الگوی آمادهای وجود نداشت. ما مجبور شدیم خودمان راه را بسازیم، مجوز بگیریم، استاندارد تعریف کنیم و حتی ساختار نظارتی پیشنهاد بدهیم.»
شکلگیری تفکر علمی در صنعت
یکی از تفاوتهای اساسی در مسیر مسعود شیری، تأکید جدی او بر تحقیق و توسعه بود. او از همان آغاز تأسیس شرکت آلتین شیمی کاسپین، بخش تحقیق و توسعه را به عنوان قلب مجموعه تعریف کرد و برای آن بودجه و استقلال تصمیمگیری در نظر گرفت.
در نتیجه، همکاری نزدیکی بین شرکت او و دانشگاههای کشور شکل گرفت تا دانش و تجربه به یکدیگر متصل شوند. ثمره این همکاری، دستیابی به فناوری فرآوری مشتقات ید و باریت بود؛ محصولاتی که تا پیش از آن در ایران تولید نمیشدند. این پروژهها نهتنها ارزش اقتصادی بالایی داشتند، بلکه ثابت کردند که دانش بومی میتواند در سطح بینالمللی رقابت کند.
مسعود شیری در این مسیر، نه صرفاً یک مدیر اجرایی، بلکه یک رهبر فکری بود؛ مدیری که باور داشت آینده صنعت ایران باید بر پایه علم، خلاقیت و جسارت ساخته شود.
از تولید داخلی تا حضور در بازار جهانی
پس از تثبیت تولید در داخل، مسعود شیری گام بعدی را برداشت: صادرات. ورود به بازارهای جهانی، آن هم در صنعتی تخصصی مانند فرآوری مواد شیمیایی، نیازمند اعتبار، کیفیت و اعتمادسازی بود. نخستین قرارداد صادراتی شرکت او با کشور عمان امضا شد. این مذاکرات ماهها طول کشید و شامل آزمایشهای فنی، بازرسیهای بینالمللی و جلسات طولانی بود، اما نتیجهاش آغاز دورهای تازه در مسیر رشد شرکت بود.
پس از عمان، بازار کشورهای همسایه و سپس اروپا نیز در دستور کار قرار گرفت. مسعود شیری میگوید:
«ما یاد گرفتیم که صادرات فقط فروش محصول نیست، بلکه انتقال اعتماد است. اگر مشتری احساس کند در مقابلش یک مجموعه حرفهای و پایدار ایستاده، خودش ادامه مسیر را میسازد.»
اکنون محصولات شرکت او نهتنها در خاورمیانه، بلکه در مسیر ورود به بازارهای اروپایی نیز قرار دارند.
فلسفه تصمیمگیری در مسیر پرخطر
در پاسخ به این پرسش که مهمترین عامل موفقیتش چه بوده، مسعود شیری میگوید:
«در کارآفرینی، لحظاتی وجود دارد که همه چیز نامعلوم است. در آن لحظهها فقط یک چیز اهمیت دارد؛ تصمیم گرفتن.»
از نگاه او، بسیاری از افراد ایدههای خوب دارند اما از ترس شکست هیچگاه تصمیم نمیگیرند. تفاوت کارآفرین واقعی با دیگران همین است که حتی در شرایط سخت، تصمیم میگیرد و مسئولیتش را میپذیرد. این فلسفه تصمیمگیری باعث شد که مسعود شیری بتواند از بحرانهای مختلف اقتصادی و صنعتی عبور کند.
او یاد گرفته است که شکست بخشی از مسیر رشد است و هر بحران، فرصتی برای نوآوری است.
تیمسازی، رمز پایداری در نگاه مسعود شیری
در طول سالها، مسعود شیری همواره بر اهمیت نیروی انسانی تأکید داشته است. او معتقد است که هیچ کارخانه، هیچ خط تولید و هیچ فناوری بدون انسانهای متعهد، ماندگار نمیماند.
او تیم خود را نه صرفاً مجموعهای از کارکنان، بلکه خانوادهای صنعتی میداند که هر عضو در موفقیت آن نقش دارد. بسیاری از نیروهای کلیدی شرکت از همان سالهای نخست با او همراه بودهاند و امروز خودشان به مدیران و متخصصان برجستهای تبدیل شدهاند.
به گفته مسعود شیری:
«موفقیت فردی زمانی معنا دارد که بتوانی تیمی بسازی که حتی بدون حضور تو هم ادامه دهد. من همیشه به ساختن تیمی فکر کردهام که باور مشترک داشته باشند، نه فقط قرارداد کاری.»
مسعود شیری و الهام برای نسل آینده
مسیر مسعود شیری الگویی است برای جوانانی که میخواهند کارآفرین شوند اما از نداشتن مسیر مشخص میترسند. او نشان داد که گاهی نبودن نقشه، بهترین فرصت برای طراحی نقشهای تازه است. به باور او، صنعت ایران پر از ظرفیتهای پنهان است؛ کافی است کسی جرات کند وارد آن شود.
او میگوید:
«اگر مسیرتان ساده است، احتمالاً اثرگذار نیست. تأثیرگذاری همیشه از دل سختیها بیرون میآید.»
این نگاه فلسفی و عملگرایانه، مسعود شیری را به یکی از چهرههای الهامبخش صنعت ایران تبدیل کرده است؛ مدیری که نشان داد میتوان از تجربههای بومی به برند منطقهای رسید.
جمعبندی؛ چهرهای که از ساختن نمیترسد
تجربهی مسعود شیری، ترکیبی از جسارت، پشتکار و تفکر علمی است. او با آغاز از یک معدن کوچک، صنعتی بنا کرد که امروز در خاورمیانه شناخته میشود. مسیر او نشان داد که وقتی دانش بومی با اراده و خلاقیت همراه شود، میتواند آیندهی یک صنعت را دگرگون کند.
امروز نام مسعود شیری نه فقط با صنعت شیمیایی ایران، بلکه با مفهوم «ساختن از هیچ» گره خورده است؛ نمادی از کارآفرینی ایرانی که باور دارد هر تحول بزرگی از یک تصمیم کوچک آغاز میشود.
درباره مسعود شیری
مسعود شیری، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت آلتین شیمی کاسپین، یکی از چهرههای تأثیرگذار صنعت مواد شیمیایی ایران است. او با بیش از بیست سال تجربه در این حوزه، توانسته پلی میان علم و صنعت ایجاد کند و محصولات ایرانی را وارد بازارهای جهانی سازد.
به لطف دیدگاه نوآورانهی مسعود شیری، ایران امروز در مسیر تولید و صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا حرکت میکند. نام او در صنعت شیمیایی کشور، مترادف با پایداری، خلاقیت و باور به توان ایرانی است.