بازتاب موضع ترامپ علیه السیسی در شبکههای اجتماعی؛
آیا با شکست ترامپ، امارات متضرر میشود؟
جو بایدن رقیب اصلی ترامپ و کاندید حزب دموکرات در توییت بیسابقهای شدیدا به عبدالفتاح السیسی حمله کرد و رئیس جمهور مصر را «دیکتاتور مورد علاقه ترامپ» خواند. او در صفحه شخصی خود در توییتر، به اظهار نظر در حوزهای پرداخت که معمولا در رقابتهای انتخاباتی آمریکا کمسابقه است.
نسیم آنلاین : جو بایدن رقیب اصلی ترامپ و کاندید حزب دموکرات در توییت بیسابقهای شدیدا به عبدالفتاح السیسی حمله کرد و رئیس جمهور مصر را «دیکتاتور مورد علاقه ترامپ» خواند. او در صفحه شخصی خود در توییتر، به اظهار نظر در حوزهای پرداخت که معمولا در رقابتهای انتخاباتی آمریکا کمسابقه است.
ماجرای توییت بایدن به آزادی «محمد عماشه» از شهروندان آمریکایی-مصری برمیگردد که در رشته پزشکی تحصیل میکند. بایدن بعد از آزادی عماشه، در صفحه شخصی خود نوشت: «محمد عماشه پس از 486 روز حبس در زندانهای مصر به تازگی به کشورش بازگشته است. بازداشت، شکنجه و تبعید فعالانی چون "ساره حجازی" و "محمد سلطان" و یا تهدید خانوادههایشان مسالهای غیر قابل قبول است.» و در ادامه با ادبیات تندی به السیسی هشدار داد: «دیگر هیچ چک سفید امضایی به " دیکتاتور محبوب ترامپ " نخواهیم داد.»
مواضع بایدن بازتاب گستردهای در شبکههای اجتماعی داشت. نزدیک به شش هزار نفر توییت وی را بازنشر کرده و بیش از ۱۹ هزار نفر آن را پسندیدند. علاوه بر آن نزدیک به ۱۴۰۰ نفر برای آن کامنت گذاشتند که در نوع خود، رقم خیره کنندهای محسوب میشود. این در حالی است که بسیاری از کامنتها و بازنشرها از سوی کاربران عربزبان یا کارشناسان و ناظران غربی حوزه جهان عرب بوده است.
«عبد الرحمن الراشد»، مدیر سابق «العربیه» و «الشرق الاوسط» که سالهاست با نهادهای نزدیک به بن زاید مانند «مرکز المسبار» در امارات همکاری دارد و از نزدیکان بن زاید و بن سلمان محسوب میشود، وضعیت آزادیهای سیاسی در مصر را با ترکیه مقایسه کرد: «آقای بایدن، نظر شما در مورد ۱۴۰ هزار زندانی سیاسی - شامل اساتید دانشگاه، قضات، خبرنگاران و... - در ترکیه چیست؟» و خواستار موضعگیری معاون اوباما علیه اردوغان و اخوان المسلمین شد.
«نروانا محمود»، نویسنده و کارشناس مصری-انگلیسی حوزه خاورمیانه که موضع تندی علیه اخوان المسلمین دارد به کنایه، بایدن را «شیخ بایدن» خطاب کرد و نوشت: «بازداشت و زندان ناعادلانه اشتباه است؛ اما تقویت یا حمایت از گروههای تروریستی مانند اخوان المسلمین، اشتباه بزرگتری است. حمایت از اسلامگرایان را متوقف کنید!» او به این موضوع بسنده نکرد و توییتهای زیادی علیه بایدن به زبانهای عربی و انگلیسی نوشت. او در یکی از توییتهای خود به کنایه نوشت: «موضع بایدن در مورد السیسی مانند موضع واشنگتن در قبال صدام حسین است. امیدوارم سرنوشتی که برای عراق رقم زدند، در مصر تکرار نشود!»
«سهیل نخودة» (استاد دانشگاه ناتینگهام)، «حاتم الجمسی» (کارشناس مصریتبار مقیم آمریکا)، «حسن سجوانی» (فرزند سرمایهدار بزرگ اماراتی شریک ترامپ)، «تقدم الخطیب» (کارشناس و نویسنده مشهور جهان عرب)، «حسن السری» (شاعر و تهیه کننده عربستانی)، «محمد مرعی» (تهیه کننده مشهور مصری و از مشاورین رسانهای السیسی)، «محمد المنشاوی» (تحلیلگر حوزه آمریکا) و... از جمله کسانی بودند که در حمایت از السیسی و علیه توییت بایدن موضع گرفتند. مهمترین مواردی که در پاسخهای این افراد مطرح شد، ابراز نگرانی نسبت به ظهور مجدد «اخوان المسلمین» و همچنین تقویت «اردوغان» در ترکیه است.
در سوی مقابل، عده زیادی نیز از توییت بایدن علیه السیسی استقبال کردند. «خدیجه بن قنة» (یکی کننده مشهور مصری و از مشاورین رسانهای السیسی)، «محمد المنشاوی» (تحلیلگر حوزه آمریکا) و... از جمله کسانی بودند که در حمایت از السیسی و علیه توییت بایدن موضع گرفتند. مهمترین مواردی که در پاسخهای این افراد مطرح شد، ابراز نگرانی نسبت به ظهور مجدد «اخوان المسلمین» و همچنین تقویت «اردوغان» در ترکیه است.
در سوی مقابل، عده زیادی نیز از توییت بایدن علیه السیسی استقبال کردند. «خدیجه بن قنة» (یکی از مشهورترین خبرنگاران جهان عرب)، «محمود رفعت» (حقوقدان مشهور و تحلیلگر سیاسی مصری- فرانسوی)، «احسان الفقیه» (نویسنده شهیر اردنی متمایل به اخوان المسلمین)، «وجد وقفی» (خبرنگار سرشناس الجزیره)، «فهد الغفیلی» (از معارضین بن سلمان در عربستان سعودی)، «محمد منیر» (خبرنگار مصری زندانی شده در دوره السیسی) و... از چهرههای سرشناسی بودند که ابراز امیدواری کردند تا با راهیابی جو بایدن به کاخ سفید، تغییراتی در معادلات منطقه ایجاد شود.
دقت در صفآرایی طرفین میتواند اطلاعات قابل توجهی را در اختیار بگذارد. بایدن کسی است که در گذشته بابت سقوط حسنی مبارک ابراز تأسف و بر حمایت از رژیم اشغالگر قدس و آنچه «روند صلح در خاورمیانه» میخواند، تأکید کرده است. به همین جهت نمیتوان او را نیرویی خواند که به اخوان المسلمین تمایل دارد! حال با این توضیحات، چگونه میتوان موضع اخیر وی را تحلیل کرد؟ در دوره ریاست جمهوری وی، چه تغییراتی در سیاستهای واشنگتن در حوزه خاورمیانه پدید میآید؟
در این زمینه، چند نکته باید مورد توجه قرار گیرد. بایدن معاون اول اوباما بود که نقش بسیار پررنگی در سیاست خارجی کاخ سفید داشت. از این منظر، اختلاف وی با نتانیاهو نیز انکارناپذیر است. مخالفت صریح وی با السیسی در کنار اختلاف قدیمی وی با نتانیاهو از یک طرف و حمایت قدیمی وی از حسنی مبارک و دوستی او با عبدالله دوم پادشاه اردن میتواند جهتگیری او را در خاورمیانه نشان دهد.
این جهتگیری را به صورت خلاصه میتوان «حمایت از جریانهای سازشطلب و اصطلاحا چپگرا» در خاورمیانه و جهان عرب دانست. در این زمینه، مهمترین وجه تمایز بایدن و ترامپ را باید در رویکرد «چپگرایانه» آنها دنبال کرد. ترامپ از دولتهای راستگرای افراطی مانند نتانیاهو و السیسی حمایت کرده و در مقابل، بایدن مخالف یکجانبهنگریهای این طیف خواهد بود.