کمپین مردمی، مرغ وحشی را به دام می اندازد؟!

کدخبر: 2366200

این روزها قیمت هرکیلو مرغ با جهشی بزرگ از ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان به ۳۶هزار تومان رسیده است. حتی برخی شهروندان از رقم های بالاتر در بازار هم خبر داده اند. در این شرایط، کمپینی در فضای مجازی مبنی بر نخریدن موقتی مرغ شکل گرفته است. اما آیا این کمپین می تواند نرخ بالای گوشت مرغ را بشکند؟

در بسیاری از شبکه های اجتماعی مردم با به اشتراک گذاشتن پست های مختلف از همدیگر درخواست می کنند که برای تنبیه گرانفروشان و کاهش قیمت مرغ، حداقل دو هفته مرغ نخرند. در این کمپین خودجوش، اصطلاح رایجی هم مطرح شده است مبنی بر اینکه «کسی با دو هفته مرغ نخوردن، نمرده است.»

اگرچه برخی مسئولان از کنترل بازار سخن گفته اند و اعلام کرده اند که قیمت مرغ بزودی به همان قیمت مصوب برمی گردد، اما بنا بر تجربه های قبلی به نظر مردم بعید است که قیمت مرغ در بازه چند روزه به همان نرخ قبلی برگردد.

در حالی که عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار گفته است که یک هفته تا ۱۰ روز آینده شرایط قیمتی مرغ نیز با رسیدن تولیدات جدید به بازار مناسب و مساعد می‌شود، اما محمدعلی کمالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی، زمان تنظیم این بازار را حداقل یک ماه دانسته و ابراز امیدواری است: «امیدواریم باتامین به موقع نهاده ها با نرخ مصوب، برای ماه آینده جوجه ریزی مناسبی انجام شود و قیمت ها روند متعادلی را به خود بگیرد.» با توجه به این اظهارنظرهای متناقض، بعید به نظر می رسد که نوسان بازار گوشت مرغ به این زودی ها آرام بگیرد.

آیا کمپین نخریدن مرغ می‌تواند موفق شود؟

تداوم گرانی مرغ باعث خواهد شد که گوشت مرغ هم رفته رفته از سبد خرید برخی خانواده ها حذف شود. انتظار می رود در این شرایط خرید احشام مرغ نیز افزایش پیدا کند.

دکتر سعید کرمبخش، اقتصاددان و کارشناس بازار در گفتگو با الف به تاثیر کمپین های نخریدن اشاره می کند و می گوید: «قیمت هر کالایی در بازار، وابسته به عرضه و تقاضا است. در مورد کالاهای حساس و حیاتی مثل گوشت مرغ که قوت غالب بسیاری از خانواده های ایرانی است، کاهش تقاضا نمی تواند چندان ادامه دار باشد، اما در برخی کالاهای نه چندان ضروری مثل خرید لوازم خانگی، کاهش تقاضا می تواند تا مدت ها ادامه دار باشد. مثلا کمپین نخریدن مرغ، نان، برنج و روغن نمی تواند بلندمدت ادامه داشته باشد، چون این کالاها بسیار ضروری است و خیلی از خانواده ها بدون توجه به کمپین ها، خرید می کنند. بنابراین معتقدم که کمپین نخریدن مرغ شاید بتواند در بازه زمانی کوتاه مدت، شوکی را به این بازار وارد کند و قدری قیمت ها را متعادل سازد، اما اثر این کمپین در بلندمدت نمی تواند ادامه داشته باشد.»

او یادآور می شود: «راه حل اصلی تنظیم گوشت مرغ، تشدید نظارت دولت و نهادهای حاکمیتی بر بازار است. این تشدید نظارت ها نیز فقط نباید به این خلاصه شود که مثلا مرغ داری های گرانفروش را تنبیه کنند، بلکه باید ریشه مشکل را حل کنند. هم اکنون برخی مرغداری ها به شدت از کمبود و گرانی نهاده های دامی گلایه مند هستند و می گویند هزینه های تولید آنها با قیمت مصوب مرغ همخوانی ندارد. به هر حال باید شفاف سازی شود که ارزهای تخصیص داده شده برای ورود نهادهای دامی، کجا و چطور هزینه می شود و در این مسیر با متخلفان ارزی برخورد شود.»

کمپین نخریدن؛ تلاش ناامیدانه مردم برای مدیریت قیمت‌ها

در طی حدود هفت سال اخیر، قیمت هر کیلو گوشت مرغ حدود شش برابر افزایش یافته است. البته در صورت تخصیص نیافتن ارز دولتی برای واردات نهاده های دامی، قطعا قیمت مرغ بسیار بیشتر از 36 هزار تومان افزایش پیدا می کرد.

محمد سیدی، کارشناس بازار هم در گفتگو با الف به اثرات کمپین نخریدن مرغ اشاره می کند و می گوید: «این کمپین، نه رئیس دارد و نه از سوی جناح خاصی مدیریت می شود. این کمپین توسط افراد مستاصلی به راه افتاده است که هیچ امیدی به کاهش قیمت مرغ نداشته اند و به عنوان تیر آخر، خودشان دست به کار شده اند تا شاید فرجی در کاهش قیمت مرغ حاصل شود. مردم عادی با بازنشر پست ها و استوری ها در اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی مبنی بر نخریدن مرغ، انگار نوعی همدلی را تمرین می کنند تا شاید بتوانند بر گرانی مرغ غلبه کنند.»

او یادآور می شود: «واقعیت این است که معمولا این کمپین نخریدن ها توسط افراد متمکن جامعه حمایت نمی شود و برای خیلی از آنها افزایش 10 هزار تومانی قیمت مرغ، اتفاق خاصی نیست، اما برای اغلب خانواده ها این افزایش قیمت کاملا قابل توجه است. کمپین نخریدن مرغ می تواند حداقل در کوتاه مدت به کاهش قیمت در بازار منجر شود، زیرا مرغ یک محصول فسادپذیر است که اگر در زمان خودش به کشتارگاه نرود، زیان زیادی را به تولیدکننده وارد می کند. بنابراین انتظار می رود در صورت تداوم چنین کمپین هایی، قیمت مرغ متعادل شود، اما اگر دولت همزمان برای تثبیت کاهش نرخ مرغ به میدان نیاید، این کمپین با مشارکت گروهی از مردم نمی تواند چندان دوام داشته باشد.»

سیدی تصریح می کند: «نباید فکر کنیم که همه مرغداران از افزایش قیمت مرغ استقبال می کنند و یا اینکه آنها تنها عامل گرانی های اخیر هستند. بسیاری از مرغداری ها در طی چند سال اخیر ورشکسته شده اند و دخل و خرج خیلی از آنها متناسب نیست. بنابراین نباید فکر کنیم که همه مشکل به دلیل گرانفروشی مرغداری هاست. وقتی تعادل بازار به هم می خورد و نهادهای دامی با تاخیر یا با قیمت بالا به مرغداران برسد، آنگاه احتمال افزایش قیمت بالا می رود. سالیان سال است که ارز دولتی برای واردات نهاده های دامی تخصیص می یابد، اما به نظر می رسد در مرحله خرید و توزیع نهاده های دامی، نظارت چندانی وجود ندارد.»

در شرایطی که کمپین نخریدن مرغ در شبکه های اجتماعی داغ شده است، باید منتظر ماند و دید که آیا این اجماع گروهی از مردم در نهایت به کاهش قیمت مرغ منجر می شود و یا اینکه کمپین نخریدن مرغ هم به سرنوشت کمپین های مشابه مثل نخریدن خودرو دچار خواهد شد.

«الف»

ارسال نظر: