طلای بدون موجودی ممنوع شد؛ الزام پلتفرم‌ها به نمایش لحظه‌ای ذخایر و رعایت عیار استاندارد
با تصویب دستورالعمل جدید دولت درباره معاملات آنلاین طلا و نقره، فروش طلا بدون پشتوانه فیزیکی در پلتفرم‌ها ممنوع شد. بر اساس این دستورالعمل، سکوهای خرید و فروش آنلاین تنها در صورتی مجاز به معامله هستند که به اندازه فروش لحظه‌ای خود موجودی طلای فیزیکی در سپرده بانکی داشته باشند و این موجودی نیز باید به‌صورت آنی به کاربران اعلام شود.
نسیم‌آنلاین: هیئت وزیران با تصویب «دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلا و نقره به‌صورت برخط» در تاریخ ۱۴ آبان، چارچوب تازه‌ای برای فعالیت پلتفرم‌های فروش طلا تعیین کرد؛ دستورالعملی که به گفته محمد کشتی‌آرای، عضو هیأت رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، نقطه پایانی بر فروش‌های بی‌پشتوانه و پرریسک در سال‌های گذشته خواهد بود.
کشتی‌آرای اعلام کرد که طبق این مقررات، پلتفرم‌ها تنها زمانی مجاز به فروش هستند که معادل طلا یا نقره‌ای که به مشتری می‌فروشند، موجودی فیزیکی و قابل استناد در سپرده بانکی داشته باشند. این موجودی باید در لحظه به‌روزرسانی و برای خریداران قابل مشاهده باشد؛ موضوعی که او آن را «مهم‌ترین نقطه قوت آیین‌نامه» دانست و افزود که بسیاری از فعالان بازار طلا در سال‌های اخیر خواستار چنین نظمی بودند.
به‌گفته او، مرجع صدور مجوز فعالیت پلتفرم‌ها «اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی» تعیین شده و متقاضیان باید از طریق درگاه ملی مجوزها اقدام کنند. حدود دو تا سه ماه است که امکان دریافت این مجوزها فراهم شده و طی آن، استانداردهای مهمی نیز تدوین شده است.
فروش طلا با عیار غیر استاندارد ممنوع شد
کشتی‌آرای با اشاره به عرضه طلاهای با عیار غیرمتعارف در برخی پلتفرم‌ها گفت:
«قانون ملی استاندارد حداقل عیار طلا را ۱۸ عیار (۷۵۰) و حداکثر را ۲۴ عیار (۹۹۵) تعیین کرده است. طبق مصوبه دولت، تنها معامله طلا با عیار ۷۵۰ و نقره با عیار ۹۹۵ در فضای آنلاین مجاز است و عرضه عیارهای دیگری مانند ۷۳۵ یا ۷۸۸ که در طلای آبشده رایج بوده، در پلتفرم‌ها ممنوع شده است.»
او تأکید کرد این محدودیت تنها مختص معاملات آنلاین است و شامل بازار فیزیکی نمی‌شود.
جزئیات ساعات معاملات و چالش اختلاف زمانی
به گفته عضو هیأت رئیسه کمیسیون تخصصی طلا، تعیین ساعت مجاز فعالیت پلتفرم‌ها هنوز نهایی نشده و بانک مرکزی در حال تدوین ضوابط است. برخی پلتفرم‌ها مشتریان خارجی دارند و قیمت‌گذاری‌شان بر اساس اونس جهانی انجام می‌شود؛ از این‌رو تعیین یک بازه زمانی مشترک نیازمند بررسی کارشناسی دقیق است.
ممنوعیت انتقال دارایی بین کاربران و مقابله با فرار مالیاتی
یکی از بندهای مهم دستورالعمل، ممنوعیت انتقال دارایی از حساب یک کاربر به حساب کاربر دیگر است. کشتی‌آرای گفت:
«معاملات فقط از طریق حساب شخصی باید انجام شود. این کار برای جلوگیری از پولشویی و اجرای بهتر قانون مالیات بر عایدی سرمایه ضروری است. چون اختلاف قیمت خرید و فروش برای برخی افراد مشمول مالیات می‌شود، ثبت تمامی تراکنش‌ها باید کاملاً شفاف باشد.»
تأثیر مقررات جدید بر بازار فیزیکی طلا
او درباره تأثیر احتمالی این مقررات بر رونق بازار فیزیکی گفت:
«با الکترونیکی شدن کامل معاملات از دی‌ماه، نظارت‌ها دقیق‌تر خواهد شد. اما تجربه گذشته نشان داده مشتریان پلتفرم‌های آنلاین با خریداران بازار سنتی متفاوت هستند؛ بنابراین انتظار نمی‌رود یکی جایگزین دیگری شود یا بازارها اثر مستقیم بر هم بگذارند.»
کشتی‌آرای تأکید کرد اجرای کامل این دستورالعمل زمان‌بر است، اما در نهایت به شفافیت و امنیت بیشتر بازار طلا کمک خواهد کرد.
