پیمان دفاعی پاکستان و عربستان؛ پیام هسته‌ای به اسرائیل و نگرانی هند
عربستان سعودی و پاکستان با امضای یک پیمان دفاعی کلیدی، هرگونه حمله به یکی از طرفین را حمله به هر دو کشور دانستند. این توافق که در سایه افزایش تنش‌های منطقه‌ای و تنها دو هفته پس از حمله اسرائیل به قطر منعقد شد، پیامدهای امنیتی عمیقی برای غرب آسیا دارد و با واکنش رسمی هند مواجه شده است.
نسیم‌آنلاین: در اقدامی با پیامدهای راهبردی برای معادلات امنیتی غرب آسیا، پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی پاکستان یک پیمان دفاعی مشترک تاریخی امضا کردند.
به گزارش و بر اساس بیانیه‌های منتشر شده از سوی وزارت امور خارجه پاکستان و خبرگزاری دولتی عربستان سعودی (SPA)، این توافق‌نامه همکاری دفاعی که در دیدار «شهباز شریف»، نخست‌وزیر پاکستان با «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان در ریاض به امضا رسید، تصریح می‌کند که هرگونه تجاوز به تمامیت ارضی یا امنیت هر یک از دو کشور، به منزله حمله به هر دو طرف تلقی خواهد شد.
زمان‌بندی نشان‌دهنده ارسال پیام به تل‌آویو
کارشناسان امور بین‌الملل زمان‌بندی انعقاد این پیمان را بسیار معنادار و پاسخی به اقدامات اخیر رژیم صهیونیستی ارزیابی می‌کنند. این توافق کمتر از دو هفته پس از حمله موشکی اسرائیل به یک جلسه سران حماس در دوحه قطر منعقد شده است. تحلیلگران بر این باورند که این پیمان، سیگنال روشنی مبنی بر تشکیل یک جبهه متحد در برابر هرگونه عمل تجاوزکارانه احتمالی است.
ابعاد هسته‌ای پیمان ریاض و اسلام‌آباد
اگرچه در متن بیانیه‌ها به صورت مستقیم به سلاح هسته‌ای اشاره‌ای نشده است، اما یک مقام ارشد سعودی به صورت ناشناس به روزنامه فایننشال تایمز تأکید کرد که «ظاهراً حفاظت هسته‌ای پاکستان بخشی از این توافق است». این گزارش حاکی از آن است که پاکستان مجهز به سلاح اتمی، از «تمام ابزارهای دفاعی و نظامی لازم» برای محافظت از تمامیت دو کشور استفاده خواهد کرد.
این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که برای دهه‌ها گمانه‌زنی‌هایی وجود داشته مبنی بر اینکه عربستان سعودی می‌تواند در ازای حمایت‌های مالی گذشته از برنامه هسته‌ای پاکستان، در مواقع لزوم از چتر هسته‌ای اسلام‌آباد بهره‌مند شود.
واکنش هند و تأثیر بر معادلات منطقه‌ای
این توافق بلافاصله با واکنش رسمی همسایه شرقی پاکستان مواجه شد. وزارت امور خارجه هند امروز پنجشنبه اعلام کرد که «پیامدهای این تحول را برای امنیت ملی خود و همچنین برای ثبات منطقه‌ای و جهانی بررسی خواهد کرد». این در حالی است که عربستان سعودی روابط اقتصادی و امنیتی نزدیکی نیز با هند دارد و این پیمان جدید می‌تواند معادلات دیپلماتیک ریاض در قبال دهلی‌نو را پیچیده‌تر کند.
سابقه همکاری‌های امنیتی دو کشور
همکاری‌های دفاعی بین پاکستان و عربستان به دهه‌ها قبل بازمی‌گردد. نیروهای پاکستانی از دهه ۱۹۶۰ برای کمک به حفاظت از اماکن مقدس مکه و مدینه و همچنین درگیر شدن در مناقشاتی مانند جنگ یمن در این کشور حضور داشته‌اند. این پیمان جدید، همکاری‌های دیرینه دو متحد را به سطحی کاملاً جدید و راهبردی ارتقا می‌دهد.
نکته پایانی
این پیمان در بحبوحه تنش‌های فزاینده در غرب آسیا، به عنوان یک عامل بازدارنده جدید و تعیین‌کننده در معادلات امنیتی منطقه عمل خواهد کرد و چشم‌انداز روابط قدرت را در یکی از بی‌ثبات‌ترین مناطق جهان تغییر می‌دهد.
