حنطه: سیاست اقتصاد مقاومتی در بودجه ۹۴ کمرنگ دیده شده است

دکتر مهدی حنطه اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد درباره ملاحظات بودجه 94 به خبرنگار «نسیم» گفت: با توجه به تحریم‌هایی که از سال‌های پیش تاکنون متوجه نظام اقتصادی ایران شده و همچنین متغیرهای برون‌زایی که بر بازار جهانی نفت تأثیرگذار بوده‌اند از جمله متغیرهای سیاسی، شیطنت‌های نظام سلطه و ... به نظر می‌رسد که قیمت نفت در بودجه سال آینده تا حد زیادی واقع‌بینانه طراحی شده است.

قیمت نفت در بودجه 94 آرمان گرایانه نیست

وی با بیان اینکه البته این احتمال وجود دارد که طی ماه‌های آینده، قیمت نفت کاهش بیشتری داشته باشد و یک سقوط عجیب‌تری را تجربه کند، اما این کاهش مقطعی است به نسیم گفت:در مورد نفت حتی برآورد می‌شود طبق گزارش‌های جهانی تا 40 دلار نیز افت کند. اگر تا ماه‌های آینده مذاکرات ژنو نتیجه خوبی بدهد به نظر می‌رسد که دولت قیمت نفت را منطقی طراحی کرده است و آرمان‌گرایانه نبوده است.

وی در ادامه درباره نرخ دلار نیز توضیح داد: نرخ دلار که در سال قبل در بودجه 93، 2650 در نظر گرفته شده بود و در بودجه سال 94، 2850 تومان درنظر گرفته شده است، یک نرخ متغیر کلان است و هم تراز پرداخت و هم متغیرهای درونی جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد که به نظر می‌رسد که این نرخ با توجه به واقعیت‌های موجود داخلی ایران و همچنین متغیرهای بیرونی، منطقی طراحی شده است.

این اقتصاددان در خصوص واقعی بودن منابع درآمدی بودجه در سال آینده نیز گفت: باید اذعان کرد، بررسی‌هایی که بنده انجام داده‌ام، دولت نزدیک به واقعی بودن این منابع را برآورد و طراحی کرده است. سیاست اصلی دولت که اوایل امسال آن را شروع کرد بر پایه دولت پایدار غیرتورمی یعنی خروج غیرتورمی از رکود بود. به هر حال به نظر می‌رسد این منابع درآمدی قابل وصول باشند.

وی تصریح کرد: البته همواره لوایح بودجه ایران وقتی که به حوزه عمل می‌رسند عموما با یک کسری‌هایی مواجه هستند یعنی کسری جزء ذات همیشگی نظام‌های دولت ‌سالار است. بنابراین منابع درآمدی که شامل درآمد حاصل از صادرات نفت، مباحث مالیاتی و سایر درآمدها است تا حدود زیادی واقع‌بینانه طراحی شده است.

نگاه به اقتصاد مقاومتی در بودجه 94 مطلوب نیست

وی در ادامه درباره بودجه و اقتصاد مقاومتی نیز به نسیم گفت: سیاست‌های اقتصاد مقاومتی عمدتا رویکرد میان‌مدت و بلندت‌مدت دارند. این سیاست‌ها باید تبدیل به طرح‌های جزئی‌تر و نهایی‌تر توسط دولت شوند. سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در بودجه 94 کمرنگ دیده شده است و تقریبا تا حدود زیادی نگاه جدی به آن نشده و خیلی ضعیف به آن پرداخته شده است. اگر دولت همین مؤلفه‌های قانون تصویب شده "بهبود فضای کسب و کار" را اجرایی کند می‌توانیم بگوییم که در اجرایی کردم مفاهیم اقتصاد مقاومتی خیلی می‌تواند موفق باشد. اما در کل، نگاه قابل توجهی به اقتصاد مقاومتی در بودجه 94 نشده است.

حنطه با این توضیح که عمده‌ترین تفاوتی که می‌توان در مقایسه بودجه سال 94 با سال 93 بیان کرد گفت: مهمترین تفاوت، قیمت نفت است، هر بشکه نفت خام در بودجه سال جاری 100 دلار بسته شد، اما در بودجه سال 94، 72 دلار در نظر گرفته شده است و از طرف دیگر، نرخ دلار در بودجه 93، 2650 تومان بود و در بودجه 94، 2850 تومان گفته شده است. بنابراین از یک طرف ما کاهش قیمت نفت در بودجه داریم و از طرف دیگر افزایش قیمت دلار را.

کاهش صادرات نفت به نفع اقتصاد کشور است

وی توضیح داد: برآیند اینها دارای اثرگذاری مهمی است که این مسئله بستگی به صادرات نفت کشور دارد. طبق آخرین برآوردهای رسمی، هم اکنون در حدود یک میلیون و 300 هزار بشکه نفت خام به صورت روزانه صادر میشود. اگر صادرات نفت ما افزایش پیدا کند می‌توانیم بگوییم که مجموع درآمد نفتی نسبت به سال 93 تغییر نخواهد کرد ولی اگر صادرات نفت ما افزایش پیدا نکند و یا کاهش پیدا کند، قطعا یک تفاوت بزرگی را لمس خواهیم کرد.

وی توضیح داد:در حقیقت میزان افزایش قیمت دلار رشدش کمتر از رشد کاهشی قیمت نفت هست این قطعا منابع درآمدی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دومین تفاوت این می‌تواند باشد که نزدیک 70 درصد بودجه ما را شرکت‌های دولتی پوشش می‌دهند. امسال بودجه شرکت‌های دولتی یک رشد منفی کوچکی را تجربه کرده اند، اگر این کاهش بودجه شرکت‌های دولتی با توجه به سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی که باید به سمت کوچک‌سازی دولت و واگذاری شرکت‌ها پیش برویم از این جهت خیلی خوب است و تقریباً می‌شود گفت که بودجه شرکت‌های دولتی هم راستا با سال قبل طراحی شده، اما با یک کاهش خیلی جزئی.

عضو هیات علمی دانشگاه با این توصیه که دولت در سال آینده با توجه به کاهش قیمت نفت، در جهت بهینه‌سازی اندازه دولت حرکت دهد گفت: کاهش قیمت‌ نفت فرصتی است که عیار واقعی و عیار کارآمدی دولت‌ها در عمل مشخص شود. اینکه دولت‌ها با درآمدهای نفتی جامعه را اداره کنند، هنر نیست.