بانک مرکزی بی سرو صدا دلار را ۱۰ ماهه ۴۵۰ تومان گران کرد
گزارش «نسیم» حاکیست، دولت باحرکت بی‌سر و صدا و لاک‌پشتی نرخ ارز را بالا می‌برد/ آیا بانک مرکزی برنامه‌ای برای بازار ارز دارد؟/ معاون ارزی بانک مرکزی بیشتر در حوزه حسابداری و انفورماتیک فعالیت داشته است تا بخش ارزی
سرویس اقتصادی خبرگزاری «نسیم»: تلاطم‌های ارزی در بازار همچنان ادامه دارد؛ اگرچه از شدت آن در روزهای گذشته کاسته شده است، اما مقایسه نرخ‌های دیروز بازار ارز با روند روزهای پایانی آذرماه، نشان از رشد 86 تومانی قیمت دلار دارد.
براساس گزارش بانک مرکزی، در آذرماه امسال نرخ دلار به طور متوسط 3387 تومان قیمت داشت، اما در حال حاضر در بازار با قیمت حدود 3473 تومان فروخته می‌شود.
نکته حایز اهمیت در این‌جا این است که در ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم و در مردادماه سال 1392 قیمت دلار به طور متوسط 3180 تومان بود، اما در حال حاضر نسبت به آن زمان، 293 تومان افزایش قیمت داشته است.
شاید بد نباشد بنا به گزارش بانک مرکزی، به قیمت دلار در ماه‌های گذشته اشاره کنیم. در سال‌جاری در فروردین‌ماه به طور متوسط نرخ دلار 3099 تومان، اردیبهشت‌ماه 3294 تومان، خردادماه 3258 تومان، تیرماه 3141 تومان، مردادماه 3130 تومان، شهریورماه 3169 تومان، مهرماه 3239 تومان، آبان‌ماه 3249 تومان و آذرماه 3387 تومان بود. همچنین در دی‌ماه امسال گزارش‌ها از بازار نشان می‌دهد که در روز پایانی این ماه هر دلار آمریکا حدود 3500 تومان قیمت داشت؛ اگرچه در دوره‌ای از دی‌ماه امسال رقم دلار در میان 3500 تا 3600 تومان در نوسان بود.
در سال 1392 نیز روند قیمت دلار از زمان شروع به کار دولت یازدهم این‌گونه بود: مردادماه 3180 تومان، شهریورماه 3177 تومان، مهرماه 3034 تومان، آبان‌ماه 3012 تومان، آذرماه 2949 تومان، دی‌ماه 2975 تومان، بهمن‌ماه 2950 و اسفندماه 3026 تومان.
در کل تفاوت قیمت‌ها از ابتدای امسال تاکنون حاکی از آن است که در طول 10 ماه گذشته حدود 450 تومان بر روی قیمت دلار رفته است.
حرکت بی‌سر و صدای دولت در جهت افزایش قیمت ارز؟
به گزارش نسیم، هم‌اکنون در حالی نوسان نرخ ارز در بازار را شاهد هستیم که دولت یازدهم مدعی است به مدد دیپلماسی در مذاکرات هسته‌ای، توانسته فشار تحریم‌های اقتصادی را کم کند، اما با این وجود، به نظر می‌رسد دولت راضی به این تغییرات در نرخ ارز است؛ چراکه در ماه‌های گذشته حرکت بی‌سر و صدا و لاک‌پشتی نرخ ارز را در جهت بالا شاهد هستیم.
این در حالی است که در ایام پایانی دولت دهم که بازار ارز به یک‌باره با تحولاتی عجیب مواجه شده بود و فعالان اقتصادی کشور هر روز با نرخی جدید از قیمت ارزهای مختلف شوکه می‌شدند، با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید، این امید به وجود آمد که بازار ارز به آرامش برسد، اما این اتفاق نیفتاده است.
در واقع با کاهش قیمت نفت، این نظر و دیدگاه وجود دارد که دولت با افزایش آرام نرخ ارز، به دنبال کاهش کسری بودجه است، زیرا بزرگ‌ترین دارنده و توزیع‌کننده ارز در کشور دولت است. البته در این زمینه نمی‌شود قضاوت کرد، چراکه گزارش صریحی در این رابطه وجود ندارد و در عین حال، گروهی هستند که رونق کسب‌وکار خود را در نوسان نرخ طلا و ارز می‌بینند و به هر طریقی به‌دنبال بی‌ثبات کردن بازار هستند.
دولتی‌ها: نگران بازار نباشید
در این شرایط اما دولتی‌ها معتقدند که شرایط بازار ارز نگران‌کننده نیست. علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی تقریبا یک ماه قبل در هنگام افزایش قیمت ارز در بازار عنوان کرده بود: «در شرایط فعلی نگران افزایش نرخ ارز نیستیم و این افزایش قابل ملاحظه نیست، اما ممکن است نوسان محدودی مانند سایر بازارها در بازار ارز هم رخ دهد.»
به گفته وی، «در حال حاضر شرایط کشور مناسب است و بانک مرکزی توان لازم را برای مدیریت بازار ارز دارد، بنابراین با توجه به توان ارزی بانک مرکزی، دیگر شاهد جهش قیمت ارز مشابه آنچه قبلا رخ داده، نخواهیم بود.»
طیب‌نیا متذکر شده بود: «آنچه در گذشته در بازار ارز تاثیر داشت، حجم قابل ملاحظه نقدینگی طی چند سال قبل بوده و پتانسیل قیمت ارز روی هم انباشته و به یک‌باره آزاد شد.»
در همان دوره، ولی‌اله سیف، رییس‌کل بانک مرکزی نیز درباره افزایش قیمت ارز در بازار آزاد در ماه‌های پایانی سال گفته بود: «در شرایط امروز به دلیل تقاضای زیادی که در بازار رخ داده است، افزایش قیمتی در بازار به‌وجود آمد، اما پیش‌بینی می‌شود که پس از ژانویه این قضیه تقلیل یابد و شرایط متعادل‌تر شود.» بنا به اظهارنظر وی، «بانک مرکزی بازار را به دقت زیر نظر دارد و فکر می‌کند که در آینده نزدیک بازار به آرامش قبلی بازگردد.»
البته در حالی سیف پیش‌بینی کرده بود نرخ ارز پس از ژانویه کاهش پیدا می‌کند که یکی دو روز دیگر ژانویه به اتمام می‌رسد، اما همچنان شاهد تلاطم در بازار ارز هستیم.
اظهارات قابل تامل معاون ارزی بانک مرکزی
نکته قابل توجه در این میان، اظهارات معاون ارزی بانک مرکزی است. در شرایطی که در برخی از تحلیل‌ها دیده می‌شود که احتکار ارز توسط برخی دلالان دوباره در حال شکل گرفتن است، غلامعلی کامیاب درباره جمع‌آوری دلالان ارزی گفته است: «بانک مرکزی تنها موظف به اعلام مقررات است و مسوول جمع‌آوری دلالان ارز در بازار نیست.
اگرچه به گفته وی، «هماهنگی لازم برای جمع‌آوری دلالان ارز از سوی بانک مرکزی در حال انجام است، اما این کار تا زمانی که بازار ارز خود را پیدا نکند، زمان‌بر خواهد بود.»
شاید درست باشد که بانک مرکزی وظیفه جمع‌آوری دلالان ارزی را نداشته باشد، اما به عنوان نهاد ناظر به طور معمول از سرمنشا این جریانات با خبر است و این توان را دارد که جلوی سوءاستفاده عاملان التهاب بازار ارز را بگیرد یا با تدبیری، نگذارد بازار ملتهب شود.
معاون ارزی بانک مرکزی البته در ماه‌های گذشته کمتر چهره‌ای از خود نشان داده است. کامیاب در سال‌های گذشته قبل از سمت معاون ارزی بانک مرکزی، بیشتر در حوزه حسابداری و انفورماتیک فعالیت داشته است تا بخش ارزی.
دولت محتاط باشد
به گزارش «نسیم»، به‌هرحال، با توجه به این‌که مدیریت اقتصاد کشور در دست دولت است و نیز به دلیل این‌که با افزایش قیمت ارز بسیاری از جنبه‌های دیگر اقتصاد ملتهب خواهد شد و تولیدکنندگان داخلی فشار زیادی را برای تهیه مواد اولیه خود متقبل خواهند شد و این امر، گرانی را در پی دارد، به نظر می‌رسد دولت باید محتاطانه در حوزه بازار ارز عمل کند.
شاید گفته شود افزایش نرخ ارز می‌تواند انگیزه‌ها را برای صادرات افزایش دهد، اما باید مساله این‌جاست که به طور معمول سود افزایش قیمت ارز به جیب دولت و برخی سوء استفاده‌کنندگان در بازار خواهد رفت و ضرر آن همچون همیشه گریبان گیر مردم جامعه خواهد شد.
