"نظام بانکی ۱۰ هزار شعبه اضافی دارد"
جهرمی، عضو سابق شورای پول و اعتبار در گفتگوی تفصیلی با «نسیم»: بانک‌ها با لابی شعبات خود را افزایش می‌دهند؛ بسیاری از آنها باید تعطیل شوند/ بانک‌هایی مانند ملی و صادرات باید ۵۰۰ شعبه داشته باشند نه ۳۰۰۰ شعبه/ برخی بانک‌ها بیش از ۱۰۰ برابر سهمیه خود سپرده گرفته‌اند
محمد جهرمی، مدیرعامل سابق بانک صادرات در گفتگوی تفصیلی با «نسیم» در خصوص دلایل افزایش تعداد شعب بانک‌ها در کشور اظهار داشت: متاسفانه استانداردی در این زمینه وجود ندارد و به همین خاطر هر بانکی با لابی یا پیگیری‌هایی که در بانک مرکزی می‌کند مجوز تاسیس شعبه می‌گیرد در صورتی که با توجه به گسترش شبکه الکترونیک بانک ها و وجود ای تی ام‌ها، خیلی از شعب فعلی باید جمع‌آوری بشود و نیازی به این تعداد شعب نیست.
وی در ادامه با بیان اینکه در گذشته یکی از شرط‌های بانک مرکزی برای مجوز تاسیس شعبه‌ای از بانک، فاصله 200 تا 500 متری بین بانک‌ها بود، افزود: در حالیکه امروز در برخی از نقاط تهران شاهد هستیم که تعداد بالایی بانک نزدیک هم و یا چسبیده به هم قرار گرفته و در حال فعالیت هستند که این نشان از بیماری "گسترش بی‌رویه شعب بانکی" در کشور دارد.
به گفته جهرمی با توجه به وضعیت اقتصادی و مجموعه سپرده‌های کشور و گستردگی خدمات الکترونیک، باید تعدادی از شعب بانکی موجود کاهش یابد.
مدیرعامل سابق بانک صادرات با بیان اینکه بانک بزرگی مانند بانک ملی یا بانک صادرات باید حداکثر 500 تا 700 شعبه در سراسر کشور داشته باشند، تصریح کرد: این در حالیست که این عدد در خصوص بانک ملی بیش از 3500 شعبه و در خصوص بانک صادرات نیز بیش از 2800 شعبه است. از سویی دیگر بانک‌های جدید بزرگ نباید بیش از 400 شعبه در کشور داشته باشند و بانک های کوچکتر نهایتا 100 باید شعبه داشته باشند اما در عمل شاهد هستیم که تعداد شعب بانکی بسیار بیش از این تعداد است و بدتر از آن افزایش روزبه‌روز این شعب است.
وی با تاکید براینکه شعب بانکی که در حال حاضر فعالیت می‌کنند با هزینه بسیار بالا تاسیس شده و کارایی بسیار کمی دارند، تصریح کرد: بسیاری از شعب بانک های بزرگ زیان‌ده هستند درحالیکه خود بانک ها می‌توانند شعب زیان‌ده را ادغام کنند و اختیارات شعب را به نحوی توزیع کنند که بهره‌وری و خدمات‌رسانی آنها گسترش یابد.
جهرمی افزود: در وضعیت فعلی و با توجه به گسترش خدمات الکترونیک و گستردگی دستگاه‌های خودپرداز و پوز باید استانداردی برای تعداد شعب بانک‌ها تعریف شود.
مدیرعامل سابق بانک صادرات به وظیفه بانک مرکزی در این خصوص اشاره و به نسیم بیان کرد: بانک مرکزی باید این استاندارد را تعریف کند، البته این مورد در شبکه بین‌المللی بانک ها وجود دارد، اما بانک مرکزی باید آنرا بومی سازی کرده و براساس شرایط کشور تعریف کند.
جهرمی در خصوص تشریح شاخص تعیین استاندارد شعب هم گفت: بانک مرکزی می تواند با توجه به میزان سرمایه هر بانک، میزان سپرده هر بانک و خدمات ارائه شده توسط آن این شاخص را تعریف کند.
وی با انتقاد از وضعیت سپرده گیری در بانک ها گفت: وضعیت سپرده گیری در بانک ها باید متناسب با سرمایه هر بانک باشد، که براین اساس کسب سپرده تا 20 برابر سرمایه قابل توجیه است.
مدیرعامل سابق بانک صادرات ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر برخی از بانک ها بیش از 100 برابر سهمیه خود سپرده گرفته اند که این مسئله هم برای خود بانک و هم برای بانک مرکزی خطرناک است.
جهرمی در پاسخ به این سوال که " چرا با بانک های متخلف در زمینه دریافت سپرده برخورد نمی شود " به نسیم بیان کرد: به دلیل عدم تعریف استاندارد مشخص از سوی بانک مرکزی، نمی توان با بانک های متخلف برخورد کرد.
وی با ارائه راهکاری برای کاهش سپرده بانک ها عنوان کرد: بانک مرکزی می تواند شرایطی را فراهم کند که اگر بانکی بیش از 20 درصد سرمایه جذب کرد، صد در صد آن دخیره قانونی شود، تا بانک ها به دنبال افزایش سپرده و رقابت در افزایش سود، برای جذب سپرده نباشند.
مدیرعامل سابق بانک صادرات به آسیب‌های اقتصادی افزایش تعداد شعب بانک‌ها اشاره کرد و افزود: اولین تاثیر تعدد شعب در هر منطقه‌ای، افزایش قیمت ساختمان و ملک تجاری در آن محدوده است که همین امر خود باعث افزایش تورم می‌شود.
جهرمی بیان کرد: از سویی دیگر بانک‌ها برای افزایش تعداد شعب خود هزینه‌های خود را بالا می‌برند که به این ترتیب هزینه‌ها از جیب مردم تامین می‌شود.
وی با انتقاد از افزایش هزینه بانک ها خاطرنشان کرد: هزینه‌هایی که بانک‌ها از سرمایه‌های مردم تامین می‌شود و استاندارد آن باید حداکثر 1.5 تا 2 درصد کل مجموعه هزینه پولشان باشد ولی متاسفانه الان در برخی از بانک‌ها این نرخ به 7 تا 8 درصد رسیده است.
مدیرعامل سابق بانک صادرات افزود: از سوی دیگر افزایش هزینه بانک ها بهره‌وری در اقتصاد و سرمایه در کشور را دچار چالش می‌کنند به این ترتیب که سرمایه‌ای که باید در گردش باشد، صرف هزینه‌های افزایش شعب می شود.
جهرمی بر همین اساس گفت: این پول از گردش بانک خارج می‌شود و نمی‌تواند به تولیدکننده و سرمایه‌گذار کمک کند و در نهایت به اقتصاد ضربه وارد می‌کند.
وی با بیان این مطلب که " 10 هزار شعبه اضافی بانک در کشور وجود دارد "، بیان کرد: در حال حاضر بیش از 20 هزار شعبه بانک در سراسر کشور وجود دارد که در واقع باید گفت نیمی از آ نها بدون توجیه منطقی ایجاد شده اند.
مدیرعامل سابق بانک صادرات عنوان کرد: هزینه‌ای که برای ایجاد این تعداد شعب صرف شده است بالای 10 هزار میلیارد تومان است که این یعنی این مبلغ از چرخه اقتصادی بانک‌ها خارج شده است.
جهرمی در پایان به لزوم وجود گردش مالی در کشور اشاره کرد و گفت: بانک ها باید در نظر داشته باشند که تنها گردش مالی که می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کند.
