تلاشهای ناکام اوباما برای جلب رضایت پادشاهان عربی
وال استریت ژورنال مینویسد: آمریکا از نشست کمپ دیوید نتیجه مهمی به دست نیاورد/ هم چنان اختلافهای آمریکا و کشورهای عرب در قبال برخورد با مسائل منطقه پابرجاست
گروه بین الملل «نسیم»: "جی سولومان" در تحلیلی برای "روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال" در دستاوردهای نشست کمپ دیوید می نویسد که هنوز اختلافات زیادی میان دولت آمریکا و سران کشورهای عربی وجود دارد.
دلجویی شخصی باراک اوباما از کشورهای حاشیه خلیج فارس در نشست این هفته، ممکن است از شدت نگرانیهایشان درباره توافق هستهای با ایران کاسته باشد، اما مذاکره با تهران طی شش هفته آتی تعیین میکند که آیا این رویکرد همچنان حفظ میشود یا خیر.
رهبران عرب همچنان مردد هستند که آیا ایران با توافق سختگیرانهای که اوباما وعده آن را میدهد، موافقت کند. اوباما بسیار تلاش کرد که رضایت اعراب را به دست آورد و این کار با برگزاری مراسم شام در کاخ سفید، برگزاری ضیافت ناهار در کمپ دیوید و اظهار نظر مقاماتآمریکای از وزرای دفاع گرفته تا وزیر خزانه داری و وزیر خارجه تا رئیس آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا پیش برده شد.
کاخ سفید، البته هنوز سیاستهای فریبنده خود را در قبال دیگر متحد نزدیک خود یعنی بنیامین نتانیاهو ادامه میدهد، فردی که مخالف سرسخت توافق هستهای ایران است.
مقامات ارشد دولت آمریکا میگویند: اوباما قصد ندارد تا قبل از ضرب الاجل سیام ژوئن برای دستیابی به یک توافق نهایی با ایران، با نتانیاهو ملاقات کند. این مساله بدین معناست که هرگونه تعامل با رهبران اسرائیلی محدود به مقامات ارشد آمریکایی خواهد بود.
"اریک شولتز"، سخنگوی کاخ سفید می گوید: برای حفظ حمایت اعراب و در حالی که جزئیات توافق نهایی با ایران در حال مذاکره است،برای حصول اطمینان، رهبران عرب را در جریان جزئیات توافق قرار میدهیم و در سطوح مختلف با آنها در تماس هستیم.
یکی از چالشهایی که اوباما در هفتههای پایانی مذاکرات هستهای با آن مواجه است، اقدامات ایران در منطقه است که میتواند هر گونه حمایتی را که اوباما از متحدان عرب خود به دست آورده است، از بین ببرد.
در بیانیه مشترک بعد از دیدار اوباما و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج (فارس) اعلام شد که عادی کردن روابط با ایران منوط به توقف فعالیتهایی است که بی ثباتی منجر می شود.
این در حالی است که ایران فعالیتهای خود در آبهای بین المللی در خلیج فارس را طی هفتههای اخیر افزایش داده است و درگیری در یمن بین شورشیان حوثی که مورد حمایت ایران هستند و عربستان سعودی ادامه دارد.
کشورهای حاشیه خلیج (فارس) با این موضع اوباما موافقت کردند که توافق با ایران، امنیت منطقهای را تقویت خواهد کرد، اما همچنان تردید دارد که چنین توافقی باعث شود که ایران، سیاست خارجی خود را که از نظر آن ها موجب بی ثباتی است، اصلاح کند.
"اسعد الشملان" تحلیلگر موسسه مطالعات دیپلماتیک در ریاض میگوید: اگر غرب به آنچه که میگوید میخواهد با ایران به دست آورد، برسد، مورد استقبال قرار خواهد گرفت؛ اما سئوال درباره ایران وسیعتر از این موضوع است، مثلا گسترش فرقه گرایی در منطقه و مداخله جوییها نیز باید مورد توجه باشد.
مقامات عرب و آمریکایی که در نشست کمپ دیوید حاضر بودند، گفتند که با وجود غیبت ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی و امیر بحرین این مذاکرات سازنده بوده است، هر چند برخی تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که تصمیم سلمان برای شرکت نکردن در این نشست نشانهای از نارضایتی او بود.
"سعود التمامی"، استاد دانشگاه "ملک سعود" در ریاض، میگوید: من فکر نمیکنم طرف آمریکایی از این نشست نتیجه مهمی به دست آورد.
مقامات آمریکایی متخصص امور خاورمیانه میگویند رابطه اوباما با کشورهای حاشیه خلیج فارس بویژه عربستان سعودی متشنج است. ضمن اینکه کاخ سفید به اختلافاتی بین واشنگتن و ریاض اذعان کرده است.
مثلا زمانی که اوباما به این رهبران عربی گفت که بی ثباتی کشورهایشان بیش از آن که از سوی ایران تهدید شود، با تهدیدات داخلی روبروست، خشم این افراد را برانگیخت.
و هنوز کاخ سفید نتوانسته است حمایت قاطعانه اعراب را برای مذاکرات با ایران به دست آورد. ضمن اینکه هنوز هم مشخص نیست آیا اوباما میتواند حمایت اسرائیل را در این زمینه به دست آورد یا نه.
روابط بین کاخ سفید و نتانیاهو در اوایل سال جاری بعد از سخنرانی نتانیاهو در کنگره علیه توافق هستهای با ایران تیره شد. نتانیاهو در هفتههای اخیر در مخالفت با توافق هستهای ایران کمتر سخن گفته است زیرا سرگرم تشکیل یک دولت ائتلافی در اسرائیل است و مذاکرات هستهای نیز بعد از حصول توافق در فضایی ارام برگزار می شود.
و با شدت گرفتن مذاکرات، اوباما از اعضای دولتش خواسته است تا حمایت اسرائیل و یهودیان آمریکا را به دست آورند، هر چند مستقیما این حمایت را از نتانیاهو نخواهد.
در همین راستا، کاخ سفید اعلام کرده است، اوباما قصد دارد هفته آینده از کنیسه اسرائیلی آداس در واشنگتن دیدار و در مراسم مذهبی ماه میراث یهودی شرکت کند . در حال حاضر کشورهای عرب و اسرائیل در یک صف در مقابل توافق با ایران قرار دارند.
عربستان سعودی، بزرگترین و ثروتمندترین کشور منطقه، معتقد است که انسجام کشورهای منطقه خلیج فارس دستاورد مثبت نشست کمپ دیوید است اما همچنان اختلاف هایی با آمریکا در قبال برخورد با مسائل منطقه ای وجود دارد.