طرح‌هایی برای اجباری شدن تاییدیه ایمنی برای ساختمان‌های زیر ۶ طبقه داریم

جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران در مصاحبه با خبرنگار « نسیم آنلاین »، در خصوص علل مشترک حوادث متعدد آتش‌سوزی در پایتخت گفت: ببینید در فصل گرما ریشه خطر تا حدی به خاطر اینکه هوا گرم می‌شود بالاتر می‌رود و همین خود یک پتانسی ایجاد می‌کند در فصل گرما یکی از مهمترین عواملی که (البته همیشه نه فقط فصل گرما بلکه فصل گرما بیشتر) باعث بروز حوادث آتش‌سوزی می‌شود ناشی از مشکلات سیم‌کشی‌های برق می‌باشد. هوا که گرم می‌شود همه سعی می‌کنند که وسائل برودتی مثل کولر و... را راه‌اندازی کنند خیلی از اشخاص تجربه کافی در این زمینه ندارند و با دستکاری که در کارهای برقی می‌کنند یا نقصی که در راه‌اندازی سیستم‌های کولر و وسائل برودتی‌شان انجام می‌دهند ریسک خطر را بالا می‌برند.

ملکی افزود: به عنوان مثال سیم‌‌کشی‌هایی که افراد خودشان می‌خواهند انجام می‌دهند یا انجام سالانه سرویس کولر، مشکلاتی مانند برق‌گرفتگی را به وجود می‌آورد که در برخی موارد منجر به فوت افراد می‌شود. در این مدت چند مورد حادثه برقی به هنگام تمیز کردن کولر داشتیم و که بعضی از آنها باعث آتش گرفتن کولر شد و آتش سوزی در کولر هم خیلی سریع باعث انتقال حرارت از طریق کانال کولر به داخل منزل می‌شود که اگر دیر متوجه شوند می‌توانند به سادگی آتش را به داخل منزل تسری دهد.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران درباره علل عمده دیگر درباره آتش‌سوزی‌های فصل گرما گفت: مورد دیگر بر می‌گردد به آتش ‌سوزی‌هایی که به دلیل گرما در ضایعات و فضای سبز خصوصاً در مزارع اتفاق می‌افتد این بیشتر مربوط به حواشی شهرها است و ریسک خطر خیلی بالایی هم ندارد، چون معمولاً در این جاها منزل و ساختمان وجود ندارد ولی به هر حال جزو موارد آتش سوزی می‌باشد که آمار آن در این مقاطع بالاتر می‌رود. خیلی اوقات کشاورزان وقتی محصولات خود را درو می‌کنند در زمین کشاورزی بعد آنها به مرور که ما اصطلاحاً به آن می‌گوییم، خودسوزی یا خوداشتغالی باعث آتش سوزی می‌شود.

وی در ادامه بیان کرد: موارد دیگر بی احتیاطی‌های انسانی می‌باشد در این فصل‌ها و در این ایام معمولاً گشت و گذار بیشتر می‌شود و مردم اکثراً به پارک‌ها و به جاهای مختلف می‌روند و در حال استراحت و طبخ غذا آتش روشن می‌کنند و بعد به دلیل اینکه آتش را خاموش نمی‌کنند همین باعث آتش سوزی می‌شود.

ملکی در بیان علل دیگر آتش‌سوزی با اشاره به آتش‌سوزی خودروها گفت: آتش‌سوزی خودروها هم به نسبت و نه خیلی زیاد در فصل گرما به دلیل افزایش گرمای موتور خودرو بیشتر می‌شود. البته در خودروهایی که نقص فنی وجود دارد مانندخودروهایی که نشت بنزین داشته و یا در مدار سیم‌کشی‌ و باتری آنها اتصالی وجود داشته باشد که یا متوجه نیستند و یا اهمیتی ندادند در این مواقع پتانسیل بروز حادثه‌ بیشتر می‌باشد.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران درباره تجهیزات و وسائل مورد استفاده آتش‌نشانان و تطبیق آنها با استانداردهای روز بیان کرد: در سال‌های قبل شاید حدود 12 یا 15 سال قبل مشکلات زیادی در زمینه تجهیزات داشته‌ایم اما الآن خدا را شکر در این سال‌های اخیر خصوصاً 13 یا 14 سال اخیر خیلی وضعیت بهتر شده و اصلاً قابل مقایسه با قبل نیست. ما قبلاً ماشین‌هایی داشتیم که اصلاً خودروهای آتش‌نشانی نبودند بلکه خودروهای اسقاطی خیلی از سازمان‌ها را یک رنگی به آن می‌زدند و یک پمپی روی آن سوار می‌کردند و ماشین آتش نشانی می‌شد که نه سرعت درست و حسابی داشت و نه قابلیت کنترل بر روی آن را داشتیم.

وی افزود: سال‌های قبل لباس‌های ما استاندارد نبودند اما الحمدالله ماشین‌های فعلی، ماشین‌های مخصوص آتش‌نشانی می‌باشند. با بررسی معتبرترین شرکت‌ها و برندهای معتبر دنیا پس از کلی استعلام و بازدید توسط کارشناسان متخصص، سازمان به نتیجه می‌رسید که از فلان کارخانه خرید انجام شود. در مورد البسه، لوازم فردی، تجهیزات انفرادی و لوازم تأسیساتی که در حوادث استفاده می‌شوند ما همیشه اعلام کردیم که در راستای حمایت از تولیدات داخلی هر شرکتی یا هر سازمانی و یا هر صنعتگری که مدعی باشد می‌تواند لوازم مورد نیاز ما را تهیه کند. حتماً با اولویت وسائل داخلی این کار را خواهیم کرد کما اینکه از لوازم داخلی زیادی استفاده می‌کنیم، منتهی چون کار ما بسیار کار حساسی است یعنی یک ذره نقص تجهیزات و یک لحظه دیر رسیدن ما باعث می‌شود که مردم تاوان آن را پس بدهند اگر کمی به عنوان مثال ماشین‌های ما بی‌کیفیت باشد و دیر برسیم مردم تاوان آن را پس می‌دهند، همان مردمی که دارند با مالیات‌ها و عوارضشان در واقع هزینه‌های سازمان ما را تامین می‌کنند.

ملکی در ادامه با بیان اینکه اولویت اول سازمان آتش‌نشانی استفاده از لوازم و تجهیزات داخلی با کیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی است گفت: ولی اگر هر سازمانی یا هر شرکتی بتواند موارد مشابه خارجی حداقل با کیفیت مشابه نمی‌گوییم بالاتر حداقل با کیفیت مشابه برندهای خارجی بتوانند برای ما تولید کنند قطع به یقین از آنها استفاه خواهیم کرد اما بعضی از لوازم یا دستگاه‌هایی که در ایران نیست مثلاً دستگاه‌های تنفسی یا بعضی از پمپ‌های تخصصی یا لباس‌های مقاوم حریقی که آتش‌نشانان استفاده می‌کنند و در تهران استفاده می‌کنند و خوشبختانه چند سالی است که من در شهرستان‌ها می‌بینم که این لباس‌های مقام استفاده می‌شود خیلی از اینها اصلاً در ایران قابلیت ساخت با آن کیفیت را ندارد ولی اگر هر موردی باشد با اولویت داخلی و اگر نشد در حال حاضر تجهیزات آتش‌نشانی جزء به روزترین و معتبرین تجهیزاتی هست که هم‌تراز با سایر کشورهای دنیا استفاده می‌شود البته نمی‌گویم که ما هیچ نقصی نداریم ما هم چون آتش نشانی با توجه به گسترش شهرها دائم باید تجهیزات خود را به روی بکند ما هم دائم در حال به روز کردن و اضافه کردن تجهیزات هستیم اصلاً کارگروهی در آتش نشانی وجود دارد به اسم کمیته فنی که دائم رصد می‌کند و هر زمانی که احساس می‌کند که تجهیزاتی باید اضافه شود و یا باید نوع آن عوض شود یا جدیدتر تهیه شود حتماً در آن کارگروه مطرح می‌شود و مجوز لازم برای تهیه و ورود آن به کشور فراهم می‌شود.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران در پاسخ به سوالی درباره استاندارهای ایمنی ساختمان‌ها در کشور و عدم رعایت آن از طرف سازندگان توضیح داد: نظارت در ایمنی ساختمان‌های بلند مرتبه با سازمان آتش نشانی است. البته در چهار سال اخیر این قضیه اتفاق افتاده و اما متاسفانه در گذشته این قضیه نبود. نه در ایران بلکه در همه جای دنیا با توجه به گسترش شهرها و ساختمان‌های خیلی بلندمرتبه تمام آتش‌نشانی‌های دنیا با محدودیت‌هایی مواجه می‌شوند.

وی بیان داشت: ساختمان‌هایی با ارتفاع 150 تا 200 متر در دنیا وجود دارند و البته در ایران ساختمان 80 طبقه ساخته نمی‌شود بلکه نهایتا 40 طبقه هستند که ارتفاع آن 100 متر یا کمی بیشتر می‌شود ولی الآن بلندترین نردبان‌هایی که در دنیا وجود دارد نردبان‌هایی که معمول است و همه آتش‌نشانی‌های دنیا از آن استفاده می‌کنند حداکثر 54 متر ارتفاع دارد. آتش نشانی تهران چند تا از این دستگاه‌ها دارد، پس ما کمبودی نداریم ولی با ساختمان‌های بیش از 50 و 60 و 70 متر چکار کنیم؟ یک وقت‌هایی با محدودیت تجهیزات روبرو هستیم اما وقتی در دنیا استاندارد ارتفاع نردبان بیشتر از 54 متر نیست با ساختمان‌های با 200 متر ارتفاع چه کار کنیم؟

وی می‌افزاید: برای پوشش این مسئله پس می‌آیند ساختمان‌ها را ایمن می‌کنند که به اصطلاح می‌گویند ساختمان خودایمن است. یعنی ساختمان خودش در واقع یک ایستگاه کامل آتش‌نشانی است بدون اینکه خودرو آتش‌نشانی یا فرد آتش نشانی در آنجا وجود داشته باشد. یعنی قبل از اینکه ساختمان ساخته شود حتماً نقشه‌هایی ایمنی را شهرداری به سازمان آتش‌نشانی ارائه می‌دهد و آتش نشانی با آنها مشورت می‌کند و با توجه به ارتفاع ساختمان و تعداد واحد و تعداد طبقات آتش‌نشانی نقشه‌ می‌دهد و تعیین می‌کند که حتماً لوله‌های آب رسان تر و خشک داشته باشید و منبع آب داشته باشید و سیستم اعلام و اطفاء داشته باشید. سیستم برق چگونه باشد و کدام لوازم مورد تایید سازمان آتش نشانی است، مثلاً اگر بخواهند لوازمی را به کار ببرند باید ببینند کدام لوازم مورد تایید آتش نشانی می‌باشد. مثلاً اگر لوازم بی‌کیفیت فلان کشور را استفاده کنند فقط به دلیل اینکه قیمت ارزان‌تری داشته باشد آتش‌نشانی قبول نمی‌کند و تایید نمی‌کند یا اینکه نمای ساختمان به چه شکلی باشد که اخیراً این نماهای بی‌کیفیت خیلی دارد مشکل ساز می‌شود.

ملکی درباره اینکه چه ساختمان‌هایی برای پایان کار باید از سازمان آتش‌نشانی تاییدیه بگیرند گفت: الآن در حال حاضر تمام ساختمان‌های 6 طبقه و بیش از 6 طبقه مسکونی و همچنین تمام ساختمان‌های بیش از یک طبقه غیر مسکونی در هر کاربری که باشد یعنی اداری، تجاری، کارگاهی یا آموزشی باید بعد از اتمام کار تاییدیه بگیرد که خیلی سخت می‌باشد و آتش نشانی خیلی روی این مسئله سخت‌گیری می‌کند. همین مسئله باعث می‌شود که ساختمان‌ساز‌ها نه مردم عادی چون معمولاً در این قضیه باید یک مقدار هزینه بیشتری بکنند و معمولاًٌ دوست ندارند هزینه بکنند بلکه دوست دارند سود بیشتری ببرند در این قضیه ناراضی هستند اما مردم عادی که خریدار هستند وقتی می‌بینند که یک ساختمان تجهیزات ایمنی دارد خیلی راضی هستند.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران درباره تاییدیه ایمنی ساختمان‌های زیر 6 طبقه افزود: ساختمان‌های کمتر از 6 طبقه مسکونی به شرط داشتن بیش از 20 واحد هم باید این تأییدیه را بگیرند و تا زمانی که این تأییدیه را دریافت نکنند شهرداری به آنها پایان کار نخواهد داد. یعنی یک تعامل خوبی بین آتش نشانی و شهرداری وجود دارد منتهی در این چهار سال اخیر در حال اجرا است. اینکه می‌گویم این کار خیلی خوب و این سخت‌گیری‌ها خیلی مفید است عرض کردم در همه جای دنیا ساختمان‌های بلند مرتبه را ایمن می‌کنند که خود ساختمان‌ها مشکلات ایمنی خود را حل کنند یعنی اگر کسی هم در ساختمان نبود و حادثه‌ای اتفاق افتاد مشکل آن حادثه حل شود و این کار باعث شده که در سال‌های اخیر حدود 90 درصد از آتش‌سوزی‌هایی که در تهران اتفاق می‌افتد در ساختمان‌های کمتر از 6 طبقه اتفاق افتد که نیاز به تاییدیه ندارند.

وی در ادامه بیان داشت: منظورم این است که ساختمان‌های کمتر از 6 طبقه تاییدیه نمی‌خواهند ولی فعلا تاییدیه برای ساختمان‌های بیش از 6 طبقه الزامی است که به دلیل اخذ تاییدیه آن ساختمان‌ها ایمن هستند و همین امر باعث شده که در چند سال اخیر حدود 90 درصد از آتش‌سوزی‌هایی که اتفاق می‌افتد در ساختمان‌های کمتر از 6 طبقه باشد. البته منظورم این نیست که در ساختمان های بیشتر از 6 طبقه آتش سوزی اتفاق نمی‌افتد منتهی خود ایمن هستند و چون سیستم اعلام، اطفاء و سیستم آب افشان دارند حادثه کمتر اتفاق می‌افتد و هنگام بروز حادثه خود سیستم عمل می‌کند.

این عضو سازمان آتش‌نشانی در ادامه افزود: بارها موقعی که به ساختمان‌های بلندمرتبه رفته‌ایم مشاهده کرده‌ایم که قبل از اینکه ما برسیم آب افشان‌ها کار کرده و حریق را خاموش کردند. خیلی اوقات مواردی داشتیم که در ساختمان‌های بلند مرتبه اشخاصی رفتند که ماشین‌شان را سوار شوند و بروند، نصف شب دیدند به هر دلیل یک ماشینی آتش گرفته و بدون اینکه کسی بفهمد سیستم عمل کرده و آن ماشین را خاموش کرده و نگذاشته آتش به ماشین‌های دیگر سرایت کند و اصلاً هیچ کسی نفهمیده است.

ملکی در پاسخ به این پرسش که چرا سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق برای ساختمان‌های زیر 6 طبقه الزامی نمی‌شود؟ گفت: اولویت اول ساختمان‌های بلند مرتبه هستند به دلیل اینکه دسترسی به آنها سخت‌تر است. مثلاً نردبان‌ برای یک ساختمان 50 یا 60 طبقه جواب نمی‌دهد و تعداد نفراتی که در آنجا واجد کمک می‌شوند بیشتر است. در یک ساختمان 6 طبقه مثلاً 40 نفر زندگی می‌کنند و در ساختمان مثلاً 20 طبقه 70 واحدی شاید 700 یا 800 نفر زندگی کنند. پس اولویت کار در این سال‌های اخیر بر روی ساختمان‌های بلند مرتبه گذاشته شده است. چون می‌گویند برای ساختمان‌های کمتر از 6 طبقه در بدترین شرایط هم نردبان‌ها و بالابرهای 20 و 25 متری جواب می‌دهند، حتی نردبان‌های کوچک ما که 30 متری هستند آنها هم به سادگی از پس ساختمان 5 طبقه بر می‌آیند.

وی تصریح کرد: فعلاً تجهیزات آتش نشانی برای ساختمان‌های 5 و 6 طبقه جوابگو است. اما الآن مدتی است رایزنی‌ها و طرح‌هایی تنظیم شده که در صورت تصمیم‌گیری تمام ساختمان‌های مسکونی مثل ساختمان‌های غیر مسکونی از این به بعد تاییدیه بگیرند، منتهی اگر قرار باشد همه ساختمان‌ها تاییدیه بخواهند یک دفعه یک حجم بسیار بالای کار وارد این قضیه می‌شود و این کار نیازمند این است که اول زیرساخت‌ها و شرایط مهیا باشد که این کار صورت بگیرد. در حال اخذ مجوز هستیم که عین آن چیزی که برای ساختمان‌های بالای 6 طبقه اجبار شده برای همه ساختمان‌ها قانون شود.