هم قطع میکنند، هم گردن نمیگیرند
در روزهای اخیر، تصاویر قطع درختان سعدآباد واکنشها و حواشی زیادی بههمراه داشته است. اما ماجرا وقتی عجیبتر میشود که بدانیم قطع این درختان در سعدآباد و در مجموعههای دیگر نیز مسبوق به سابقه بوده است. جالب آنکه مسئولین امر انگشت اتهام را بهسمت یکدیگر نشانه رفتهاند و کسی قصور و تقصیر خود را گردن نمیگیرد.
نسیمآنلاین: در روزهای اخیر تصاویری از قطع درختان کاخ سعدآباد منتشر شده است که با واکنشها و حواشی زیادی همراه بوده است.
شهرداری منطقۀ یک تهران در همان ساعات اولیه نسبت به این تصاویر واکنش نشان داد و در اطلاعیهای اعلام کرد: « تعدادی از درختان خشک و دچار آفتزدگی شده و نیاز بود جمعآوری شوند اما اقدام انجام شده در قطع درختان توسط ادارۀ فضای سبز مجموعۀ کاخ سعدآباد و بدون هماهنگی با شهرداری منطقۀ یک انجام شده است که تذکر لازم به مدیریت مجموعۀ کاخ سعدآباد داده شد.»
هرچند که در اطلاعیۀ شهرداری منطقۀ یک اصل قطع درختان تأیید شده بود، اما بعد از اطلاعیۀ شهرداری، مجموعۀ سعدآباد از اساس منکر ماجرا شد! در اطلاعیۀ منتشر شده توسط مجموعۀ فرهنگی و تاریخی سعدآباد، قطع درختان تکذیب و تصاویر منتشر شده مربوط به «جمعآوری تنههای رها شده ناشی از خشکهگیری سال گذشته» بیان شد.
مجموعۀ سعدآباد علت خشکهگیری سال گذشته را نیز «سقوط یک درخت خشکیدۀ سعدآباد برروی یک شهروند و شکایت قضایی او علیه مجموعۀ سعدآباد و در نتیجه حکم قضایی که سعدآباد را مکلف به هرس تنههای خشکیده، قارچی و آفتزده کرده بود، دانست. همچنین، در اطلاعیۀ سعدآباد بهصراحت آمده است که به «دروغهایی چون قطع درختان توجه نکنید.»
واکنش رسمی بعدی متعلق به علیرضا جعفری، مدیرکل خدمات شهری شهرداری تهران بود. جعفری در مصاحبه با ایرنا اصل قطع درختان را تأیید اما آن را اقدامی جدید ندانست. او گفت: «بهدلیل بروز آبگرفتگی در نهرهای آب خیابان ولیعصر، حدود سه ماه پیش این اقدام صورت گرفته و اکنون برخی رسانهها و فضای مجازی به غلط درحال انتشار خبر قطع درختان معابر هستند.» این مدیر شهری، قطع این درختان را با دریافت مجوز و اخذ تأییدیه دانست.
در جلسۀ شورای شهر روز یکشنبه مورخ 28 آبان، ناصر امانی عضو شورای شهر تهران، در تذکر پیش از دستور خود به اشتباه بودن بیانیۀ سعدآباد اذعان کرد. امانی گفت که بعد از سه روز پیگیری، به کارشناسان اجازه داده شد که وارد سعدآباد شده و موضوع را بررسی کنند. او اضافه کرد که در بیانیۀ مجموعۀ سعدآباد تنها به خشک شدن سه درخت اشاره شده است؛ درحالیکه سه درخت را طوفان انداخته و هشت درخت دیگر هم با ادعای اینکه خشک شده اند، قطع کرده اند. او از تریبون شورای شهر میپرسد که «با چه مجوزی این اتفاق افتاده است؟» و از شهرداری میخواهد که پیگیر این موضوع باشد و درصورتیکه قوانین رعایت نشده باشد، از متخلفان شکایت کند.
تعداد درختان قطع شده از یازده درختی که عضو شورای شهر گفته بود هم بیشتر شد. احسان خیراتیان صفایی معاون خدمات شهری شهرداری منطقۀ یک، در گفتوگوی تلفنی با صداوسیما، خبر از قطع حدود پانزده اصله درخت در سعدآباد داد. او نیز مانند سایر مسئولین شهرداری، این قطع درختان را «بدون هماهنگی با شهرداری» اعلام کرد. البته، در صحبتهای خیراتیان صفایی یک نکتۀ جالب توجه دیگر نیز وجود دارد؛ او میگوید که این قطع درختان مسبوق به سابقه بوده است و قطع درختان سعدآباد در سنوات گذشته نیز انجام شده است.
جدیدترین موضعگیری نیز متعلق به رئیس شورای شهر تهران است. مهدی چمران، در یکصد و نود و چهارمین جلسۀ شورای شهر تهران، بیان کرد که قطع درختان سعدآباد خلاف و بدون مجوز کمیسیون مادۀ هفت بوده است. او همچنین بهصراحت حمایت شورای شهر از قطع درختان سعدآباد را تکذیب کرد.
طبق قانون، کمیسیون مادۀ هفت شهرداری یا همان کمیسیون تشخیص باغات، کمیسیونی است که براساس مادۀ هفت آییننامۀ اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها و بهمنظور تشخیص باغ و حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بیرویه پیشبینی و تشکیل گردیده است. همچنین، قطع هر نوع درخت در محدودۀ قانونی و حریم شهرها جز با تشخیص این کمیسیون ممنوع است.
چیزی که از اظهارات پراکنده و غیر جامع مسئولین شهری متوجه میشویم، این است که دستکم حدود پانزده اصله درخت در سال جاری در سعدآباد قطع شده و این امر هم غیرقانونی و هم مسبوق به سابقه بوده است. البته، قطع درختان بدون مجوز فقط محدود به سعدآباد نیست. همانطور که ناصر امانی عضو شورای شهر تهران، در جلسۀ این شورا بیان کرده، نهادهای دولتی همچون مؤسسۀ زلزلهنگاری، دانشگاه الزهرا، مجموعۀ انقلاب و... نیز سابقۀ چنین قطع درختانی با تشخیص خود و بدون اخذ مجوز را داشته اند. در همین ماه گذشته نیز قطع درختان بوستان چیتگر و سرخه حصار نیز خبر ساز شده بود.
پرسش اساسی این است که در روزهایی که شهروندان تهرانی گردوغبار و گازهای آلوده به ریههای خود وارد کرده و مدارس غیرحضوری میشوند، چگونه اشخاصی میتوانند بهسادگی محیطزیست شهری را تخریب کرده و قانون را نادیده بگیرند و اعتراضات به این اقدامات نیز بدون نتیجه بماند؟