سلسله متن‌های آموزش پادکست
انتخاب و ارائه؛ گام‌های ابتدایی یک صوت خوب
روایت صوتی بدون داستان هیچ است؛ یک داستان خوب هم بدون یک ارائه‌ی خوب یک خریدار هم ندارد. یک نویسنده‌ی صوتی خوب، هر دو را همزمان در نظر دارد.
نسیم آنلاین: انتخاب و ارائه داستان شما تأثیر زیادی در نوشتن متن روایت صوتی‌تان خواهد داشت. آن موقع که زمان گزارش، نوشتن و بیان داستان شما فرا می‌رسد، این دو به تنهایی می‌توانند کار شما را بسیار آسان‌تر، یا حتی به مراتب سخت‌تر کنند. برخی از روایت‌ها به صورت صوتی بهتر از کار در می‌آیند. در شماره قبلی کاست کمی مقدمات را با هم مرور کردیم؛ در این شماره درباره‌ی نحوه‌ی گزینش داستان و ارائه‌ی آن به تهیه کننده یا سردبیر صحبت خواهیم کرد.
ارائه یک داستان یا روایت صوتی (ما از این پس اصطلاح «روایت صوتی» را به عنوان معادل فارسی اصطلاح انگلیسی «Audio Story» در نظر می‌گیریم) به این معنی است که داستانی را برای یک برنامه رادیویی، پادکست، وب سایت یا هر بستر صوتی دیگری پیشنهاد دهید و امیدوار باشید که آن‌ها را متقاعد کنید تا کار شما را اجرا کنند. «ارائه» یک مهارت بسیار مهم در پخش است، زیرا «زمان پخش» یا به اصطلاح «میزان آنتن در اختیار» بسیار با ارزش است. ارائه‌ها باید تحریک‌کننده، ترغیب کننده و وجدآور باشند. شما دارید ایده داستانی خود را می‌فروشید. شما باید کاری کنید که «نه گفتن» برای سردبیر غیرممکن باشد. اگر شما فریلنسر هستید یا به دنبال انتشار داستان خود در خارج از محیط کاری اصلی خود هستید، ارائه‌ی خوب یک مهارت واجب برای شما است.
انتخاب داستان
هنگام انتخاب یک داستان، عناصری را که هر داستان صوتی خوب باید داشته باشد را در نظر بگیرید:
- یک داستان بگویید؛ این ممکن است توضیح خود کلمه به نظر برسد، اما ضروری است و همیشه اتفاق نمی‌افتد. بسیاری از داستان‌ها، عملاً داستانی برای روایت ندارند.
- نقطه‌ی برخورد را شناسایی کنید؛ این به معنای بحث یا اختلاف نیست. برخورد شامل نقطه‌ای می‌شود که کسی چیزی را می‌خواهد و برای به دست آوردن آن با موانعی روبرو می‌شود.
- بدانید که شخصیت‌های اصلی چه کسانی هستند؛ بیشتر داستان‌های خوب دارای شخصیت‌های محدودی از جمله یک قهرمان (protagonist) هستند.
- حس زمان و مکان را ایجاد کنید؛ داستان‌ها بنا به تعریف از نظر زمان و مکان محدود هستند. اطلاعاتی که خارج از آن زمان و مکان است را می‌توان در یک فلاش بک یا روایت خلاصه بیان کرد.
- به موقع باشید؛ به این سؤال پاسخ دهید: چرا این داستان را الان بیان کنیم؟
- اطمینان حاصل کنید که می‌توانید داستان خود را در یک بازه زمانی محدود بگویید؛ به یاد داشته باشید میانگین زمان فیچر داستانی سه تا پنج دقیقه است. این میزان بیش از ۷۵۰ کلمه نیست. سعی نکنید کارهای زیادی را در یک قطعه انجام دهید. کاهش دادن آن عذاب‌آور خواهد بود. در مورد داستانی که می‌گویید و جزئیاتی که در آن گنجانده‌اید، گزینش‌گر باشید. می‌توانید نکات و حکایات اضافی را برای داستان‌های بعدی ذخیره کنید.
- داستان خود را آوازاد (audiogenic) کنید؛ داستان‌هایی که صداهای جالبی دارند یک سر و گردن بالاتر از داستان‌هایی که فقط حرف می‌زنند، قرا دارند. باید فکر کنید که چه عناصر صوتی را می‌توانید در داستان سرایی خود بیاورید. صدایی که جمع‌آوری می‌کنید، داستانی را که می‌گویید تعیین می‌کند. شما باید با بهترین صدای خود هدایت شوید. شما نمی‌خواهید قطعه شما در یک چرخه‌ی \"axx and traxx\" تکراری (صدا و روایت) قرار گیرد. قبل از اینکه داستانی را گزارش کنید، خلاقانه فکر کنید که از چه عناصر صوتی می‌توانید برای نشان دادن داستان استفاده کنید.
اکنون که مواد تشکیل‌دهنده اولیه یک داستان صوتی با کیفیت بالا را می‌دانیم، بیایید نحوه تبدیل یک‌ایده به یک طرح کامل را قدم به قدم توضیح دهیم.
دستورالعمل ارائه‌ی خوب طرح
حتی اگر هم‌اکنون در این حرفه مشغول هستید، ارائه‌کردن می‌تواند هنری دست نیافتنی باشد. یکی از پادکست سازان با تجربه تعریف می‌کرد: «به یاد دارم یک بار، چندین سال پس از حضورم در بازار کار این حرفه، من ۲۷ مورد از ۲۹ طرح فیچرم در مدت سه ماه توسط تهیه‌کنندگان نمایش رد شد. اعتماد به نفسم نابود شد. هفته‌ها تلاش کردم تا بفهمم ناگهان چه شده و را کجا اشتباه کرده‌ام که ارائه‌هایم دارد رد می‌شود. چه چیزی تغییر کرده بود؟ بعداً فهمیدم هیچ چیز. یک روز شانس من برگشت و طرح‌های من دوباره انتخاب شدند. این تجربه سختی بود، اما حداقل من مشغول به این کار در کادر فنی بودم. من برای نوشتن طرح‌هایم دستمزد می‌گرفتم؛ حتی اگر رد می‌شدند. توصیه‌ی من به فریلنسرها در مورد ارائه دادن و طرح نوشتن مشابه با خواستگاری است؛ اگر رد شدید، دوباره امتحان کنید. پاداش به پشتکار می‌رسد.»
سرمایه‌گذاری زمان در یک ارائه می‌تواند ناامیدکننده باشد؛ به خصوص با نرخ بالای رد شدن توسط رادیو. اما خوب شدن در ارائه دادن یک اثر جانبی غیرمنتظره و تأثیرگذار دارد؛ به ما کمک می‌کند تمرکز داستان را در اوایل فرآیند نوشتن پیدا کنیم. با تمرکز قوی، گزارش‌کردن و نوشتن آسان‌تر، سریع‌تر و مؤثرتر می‌شود.
چه بخواهید یک‌ایده داستانی را بفروشید یا فقط به دنبال فرصت‌هایی برای جمع کردن تمرکز خود باشید، دستورالعمل‌هایی وجود دارد که باید دنبال کنید:
- ایده:
اول از همه، هر ارائه‌ای باید پیش فرض اصلی داستان را بیان کند. نبرخورد یا تنش داستان را توضیح دهید یا ارزش خبری آن قطعه را شرح دهید. به این به عنوان یک معرف خاص در مورد داستانی که می‌خواهید بگویید فکر کنید.
- طرح گزارش‌دهی:
در مرحله بعد، نشان دهید که روی گزارش مورد نیاز برای بیان داستان کار انجام داده‌اید و وقت گذاشته‌اید. احتمالات قسمت‌های دارای مصاحبه (که احتمالاً شخصیت‌های اصلی هستند) و صداهای احتمالی (صحنه‌ها چه هستند و کجا می‌خواهید ضبط کنید) را شرح دهید.
- میخ زمانی:
در نهایت، دلیلی برای توجه و احساس به‌جا بودن ارائه دهید. چرا این داستان باید برای شنوندگانی که آن را می‌شنوند مهم باشد؟ شما باید بتوانید به این سؤال پاسخ دهید: خب که چی؟ حالا چرا این داستان؟ میخ زمانی داستان چیست؟ («گیره یا میخ زمان» اصطلاح روزنامه‌نگاری برای رویدادی است که می‌توانید از آن به عنوان توجیهی برای اجرای داستان خود استفاده کنید.)
فوت کوزه‌گری: طرح داستان، نه‌ایده صرف
یکی از رایج‌ترین اشتباهاتی که فریلنسرها مرتکب می‌شوند، ارائه یک‌ایده خام به جای طرح داستان است. برنامه‌ها به دنبال احتمالات داستانی کاملاً شکل گرفته و خاص هستند، نه فقط‌ایده‌هایی که می‌توانند اشکال بی‌شماری داشته باشند. شما باید به سردبیر نشان دهید که می‌دانید چگونه داستان را دنبال کنید. ارائه بیش از یک‌ایده خام، بلکه ارائه یک طرح اولیه به روایت مهم است. با چه کسی صحبت کنم؟ چه ارتباطی با بحث دارد؟ می‌توانم آن را به چه روندهایی گره بزنم؟ از چه صداهایی استفاده می‌کنم؟ همه‌ی این‌ها سؤالات خوبی هستند که می‌توان در یک ارائه به آن‌ها پرداخت.
جاناتان کرن، تهیه‌کننده اجرایی آموزشی NPR (رادیوی ملی عمومی آمریکا)، این را به خوبی توضیح می‌دهد:
اگر «نوعی روایت کسب‌وکاری، در مورد افراد مسن که خانه‌هایشان را بازسازی می‌کنند تا نیازی به رفتن به خانه سالمندان نداشته باشند» را پیشنهاد می‌کنید، ممکن است درک روشنی از داستان داشته باشید، اما آن را به نحوی بیان نکرده‌اید که یک سردبیر یا تهیه‌کننده بتواند آن را ارزیابی کند.
متن زیر می‌تواند ارائه‌ی بهتری برای همین ایده باشد:
به نظر من باید داستانی در مورد صنعتی بسازیم که به افراد مسن کمک می‌کند تا خانه‌هایشان را بازسازی کنند تا بتوانند از نقل مکان به خانه‌ی سالمندان اجتناب کنند. من نظرسنجی‌هایی پیدا کرده‌ام که نشان می‌دهد شهروندان سالخورده تمایل زیادی به ماندن در خانه‌های خود دارند و مقالاتی دیده‌ام که می‌گویند برخی از شرکت‌هایی که به آن‌ها کمک می‌کنند، سود زیادی از این کار به دست می‌آورند. این شرکت‌ها در ماه آینده یک نمایشگاه تجاری در شیکاگو برگزار می‌کنند. ما می‌توانیم از نمایشگاه به عنوان راهی برای نشان دادن انواع دستگاه‌ها و نوسازی‌هایی که به سالمندان ارائه می‌دهند، استفاده کنیم. با برخی از سالمندان در مورد نحوه‌ی تصمیم‌گیری آن‌ها برای ماندن در خانه صحبت کنید و ببینید که چگونه رونق مقاوم‌سازی خانه بر ثروت صنعت خانه‌های سالمندان تأثیر می‌گذارد.
از این مثال، احتمالاً متوجه شده‌اید که یک طرح خوب نیاز به تحقیق و گزارش اولیه دارد. این درست است، اما قبل از ارائه‌ی طرحتان کل داستان را شرح ندهید. در عوض، مسیری که قصد دارید طی کنید را مشخص کنید. یک ارائه نقشه‌ی راه داستان شما است و برای کشف بهترین مسیر نیاز به تحقیق دارد؛ اما تا زمانی که ارائه‌ی شما پذیرفته نشده است، رانندگی به سمت مقصد خود را شروع نکنید.
فقط آنچه را که می‌دانید ارائه کنید
این تمایل در افراد، به خصوص زمانی که تازه شروع به کار می‌کنید، وجود دارد که آنچه فکر می‌کنید مهم است را ارائه کنید. اگر رکود مسکن داستان روز است، شما یک روایت از مسکن را مطرح می‌کنید، حتی اگر نمی‌توانید تفاوت نرخ بهره مرکب وام مسکن را از مختصات آرنج خود تشخیص دهید. اگر ماجرا آنقدر مهم باشد، به احتمال زیاد خود برنامه‌ها یک کارمند باتجربه دارند که آن را پوشش دهد.
در عوض این کار، آنچه را که می‌دانید ارائه و مطرح کنید. اگر عاشق آشپزی هستید، یک داستان یا روایت مرتبط با غذا بنویسید. اگر به شطرنج علاقه دارید، داستانی در مورد احسان قائم مقامی بعدی پیدا کنید. علاقه و تخصص شما، به سردبیر توجیهی برای قبول داستان شما می‌دهد. اگر موضوع را خوب بلد باشید، روند پیچیده‌ی گزارش‌کردن، نوشتن، ضبط، صداگذاری و میکس داستان را کمی آسان‌تر می‌کند.
اگر در خارج از پایتخت و مراکز استان زندگی می‌کنید، آن را یک مشکل تلقی نکنید. در واقع این یک مزیت است؛ برنامه‌های در سطح ملی همیشه به دنبال تنوع جغرافیایی و قومی هستند و داشتن یک فریلنسر ماهر در منطقه‌ای که توجه رسانه‌ای زیادی به آن نمی‌شود می‌تواند برای آن‌ها بسیار ارزشمند باشد. اگر جوان هستید، داستانی درباره فرهنگ محیط دانشگاه‌تان یا آخرین ترندهای اینترنتی در میان نوجوانان ارائه کنید. آنچه ممکن است به عنوان یک ضعف به نظر برسد، می‌تواند به عنوان یک نقطه قوت مطرح شود.
تکامل یک ارائه - پنج پیش‌نویس
یکی از بهترین راه‌ها برای یادگیری نحوه‌ی نوشتن متن مشاهده‌ی روند پیشرفت آن از اولین پیش‌نویس تا نسخه‌ی نهایی است. یک ارائه‌ی خوب به این سؤال مهم پاسخ می‌دهد: «خب که پس چی؟» همچنین به سرعت یک میخ زمانی ایجاد می‌کند.
پالایش، پالایش، پالایش. ارائه‌ی شما به ویراستار نشان می‌دهد که می‌توانید ایجاز داشته باشید. ارائه باید جذاب باشد. جزئیات را برای بعد ذخیره کنید. طرح شما باید به سردبیر بگوید که چرا باید به آن اهمیت دهد. فریلنسرها اغلب مواردی را ارسال می‌کنند که خیلی طولانی هستند. متن را کوتاه نگه دارید؛ در حد یک تا دو پاراگراف. اگر در حال خواندن آن برای کسی بودید، باید بتوانید این کار را در کمتر از یک دقیقه انجام دهید. مردم بی‌کار نیستند!
