ایزدی: مصوبه روادید آمریکا قانون مقابله با بازسازی اقتصادی ایران است
کارشناس مسائل آمریکا در گفتگوی تفصیلی با «نسیم»: کاش وزارت خارجه ما حداقل به اندازه سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا نسبت به این مصوبه حساسیت نشان میداد/ آقای جابرانصاری یا بند ۲۹ برجام را نخوانده یا متوجه نشده
متن گفتگوی فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا و استاد دانشگاه تهران در گفتگوی تفصیلی با خبرنگار «نسیم»، در خصوص مصوبه اخیر مجلس نمایندگان آمریکا درباره صدور روادید برای افرادی که به ایران سفر کردهاند بدین شرح است:
*«نسیم»: سخنگوی وزارت امورخارجه معتقد است تحریمهای روادیدیدی که اخیرا توسط مجلس نمایندگان ایالات متحده وضع شده برخلاف روح برجام است؛ به نظر شما این تحریمها بر خلاف خود برجام است یا روح آن؟
ایزدی: من بند 29 برجام را یاددآور میشوم و قضاوت را برعهده خوانندگان شما میگذارم تا تصمیم بگیرند که آیا این مصوبه برخلاف خود برجام است یا روح آن؟
بند 29 برجام براساس ترجمه وزارت خارجه میگوید "اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تاثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیتآمیز این برجام خودداری خواهند کرد."
برجام بندهای متعددی دارد که اکثر قریب به اتفاق این بندها به ضرر ما است اما جزء معدود بندهایی که میتواند به نفع ما باشد این بند 29 است که بر اساس این بند هرگونه سیاست که منظور از آن هرگونه قانون یا دستورالعملی است و تأثیرگذاری منفی در حوزه عادیسازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران داشته باشد منع شده است؛ حال سوال این است که آیا این قانون جدیدی که در کنگره آمریکا تصویب شده تاثیرگذاری منفی را بر روی تجارت روابط اقتصادی ایران دارد یا خیر؟ جواب این است که قطعاً این مصوبه تأثیرگذاری منفی دارد، چون این انتخاب را دولت آمریکا به تجار و فعالین اقتصادی در این 38 کشور که خیلی از آنها اروپایی هستند به همراه ژاپن، کرهجنوبی، شیلی و دیگر کشورها میدهد تا شما یا ایران بروید و یا آمریکا که اگر ایران رفتید معلوم نیست ما به شما ویزای آمریکا را برخلاف رویهای که در کشور شما وجود دارد بدهیم.
مصوبه مجلس نمایندگان قطعاً در عادیسازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران تاثیر منفی میگذارد و از این نظر برخلاف بند 29 برجام میباشد و آقای جابر انصاری باید پاسخگو باشند؛ آقای جابر انصاری یا بند 29 برجام را نخوانده و یا متوجه آن نشدند، چرا میفرمایند که خلاف روح توافق است؟ این خلاف متن توافق است؛ حالا خوانندگان خودشان تصمیم میگیرند که چه اتفاقی باید بیفتد.
*«نسیم»: در شرایطی که این مصوبه بر خلاف متن برجام است چه اتفاقی باید بیفتد؟
ایزدی: بند 2 نامه رهبری به رئیس جمهور در مورد برجام میگوید "در سراسر دوره هشتساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانهای توسّط هر یک از کشورهای طرف مذاکرات، نقض برجام محسوب خواهد شد" یعنی اگر این متنی که در مجلس نمایندگان تصویب شده که انتظار میرود تصویب شود و آقای اوباما هم انتظار میرود آن را امضاء کند ناقض برجام است و در خصوص چنین شرایطی در ادامه بند 2 نامه رهبری آمده "دولت موظف است طبق بند 3 مصوبه مجلس اقدامات لازم را انجام دهد و فعالیتهای برجام را متوقف کند" یعنی الآن وزارت خارجه ما به جای اینکه عملکرد کنگره آمریکا را تسهیل کند باید به شدت اعتراض کند و اعلام کند این قانون خلاف متن برجام است و بر اساس دستور رهبری باید قوه مجریه فعالیتهای خود در حوزه اجرای برجام را متوقف کند که اگر این کار را انجام دهند به نامه رهبری عمل کردند و اگر این کار را نکنند به نامه توجه نکردهاند.
این نکته را داشته باشید که هدف این قانون حمله و ضربه زدن به ایران است چون آدمهایی که میخواهند کار تروریستی در سوریه انجام بدهند از فرودگاه دمشق وارد سوریه نمیشوند که مهر ورود به سوریه به پاسپورت آنها بخورد بلکه اینها از ترکیه وارد سوریه میشوند و اگر کنگره آمریکا دغدغه این را دارند که کسانی را که به سوریه میروند را شناسایی کند، این ترکیه است که باید در لیست باشد نه ما؛ از ایران که کسی برای کار تروریستی نمیروند بلکه این ترکیه است که افراد میروند و این افراد هم عربستانی هستند اما میبینید که نه عربستان در لیست است و نه ترکیه و حتی با وجود این که کارهای تروریستی که در آمریکا انجام شده بود توسط پاکستانی بود پاکستان هم در لیست نیست.
هرچند عنوان قانون مقابله با تروریست است ولی باید عنوان آن مقابله با بازسازی اقتصادی ایران یا مقابله با حضور اتباع خارجی در ایران باشد که متأسفانه این موضوع را دوستان ما در وزارت خارجه یا متوجه نمیشوند یا اگر متوجه هم میشوند به گونهای که نباید عمل میکنند.
*«نسیم»: روند قانونی که باید در خصوص مصوبه اخیر مجلس نمایندگان آمریکا طی شود به چه شکل است؟
ایزدی: کنگره آمریکا شامل دو بخش کنگره و سنا است و این مصوبه اخیر، مصوبه مجلس نمایندگان است که انتظار این است که در سنا تصویب شود و رئیس جمهور امضاء کند که اگر رئیس جمهور امضاء کند خلاف برجام است و باید اجرای برجام را متوقف کند.
*«نسیم»: پس واکنش ایران در خصوص این مصوبه موکول به امضای رئیس جمهور آمریکا خواهد بود؟
ایزدی: بله، برجام هنوز نقض نشده چون این مصوبه هنوز قانون نشده و نیاز به امضای رئیس جمهور دارد اما کاری که ایران باید بکند این است که اعلام کند که اگر رئیس جمهور آمریکا این قانون را امضاء کند برجام نقض شده و ایران فعالیتهای خود در حوزه برجام را متوقف میکند نکته دوم نیز این است که با توجه به اینکه انتظار این قانون در سنا هم تصویب شود و رئیس جمهور آمریکا آن را امضاء کند از این جهت ایران باید کارهایی را که در حوزه برجام انجام میدهد را یا متوقف کند و یا حداقل سرعت آنها را بسیار کم کند تا تکلیف این قانون مشخص شود و اگر رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که امضاء نخواهد کرد و وتو خواهد کرد و وتوی او هم بنشیند یعنی طرف کنگره وتوی او را نشکند برجام میتواند اجرا شود ولی اگر این مصوبه تبدیل به قانون شود نقض برجام اتفاق افتاد و زمانی که طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند ما چرا باید عمل کنیم.
هرچند زمانی این مصوبه قانون میشود که رئیس جمهور امضاء کند اما با توجه به اینکه هم کاخ سفید از آن حمایت کرده و هم سنا و هم انتظار میرود این مصوبه تبدیل به قانون شود، ایران باید اجرای برجام را یا متوقف کند و یا به شدت کند و منتظر باشد تا ببینید آیا برجام به صورت رسمی توسط آمریکا نقض میشود یا خیر اگر نقض شد که ایران باید به صورت رسمی اجرای برجام را باید متوقف کند.
*«نسیم»: تاثیر این مصوبه را بر اقتصاد ایران و جهان چگونه ارزیابی میکنید؟
ایزدی: ما نظر آقای سلویان که سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا هست را در خصوص این مصوبه داشتیم که به شدت نسبت به آن اعتراض داشت که ای کاش وزارت خارجه ما حداقل به اندازه سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا نسبت به این مصوبه حساسیت نشان میداد در حالی که حتی به اندازه سفیر اتحادیه اروپا هم حساسیت نشان ندادند با اینکه هدف اصلی قانون ما هستیم که این ضعف بسیار بزرگی است که امیدواریم این ضعف را جبران کنند.
از طرف دیگر این مصوبه تحریم جدید است در شرایطی که اقتصاد ما به خاطر تحریمهای موجود وضعیت را پیدا کرده حالا در شرایطی که اکثر تحریمهای موجود باقی خواهند ماند یک تحریم جدیدی را روی آن بگذارید مشخص است که چه اتفاقی میافتد؛ طبیعتا به شدت اقتصاد ما را متأثر میکند.
الآن که مشکلی برای رفت و آمد توریستها یا چهرههای تجاری و اقتصادی به ایران نداریم وضعیتمان به این شکل است حال اگر این مشکل هم به مشکلات قبلی اضافه شود قطعاً تاثیر منفی میسازد از این جهت باید این موضوع جدی گرفته شد و الآن که شما بخشهای اصلی برجام را اجرا نکردید و در اراک بتون نریختید و 10 هزار کیلو اورانیوم غنی شده را تبدیل به 300 کیلو نکردید با شما اینگونه برخورد میکنند در شرایطی که هنوز دو سه ماه بیشتر از برجام نگذشته به این شکل صریح دارند متن را نقض میکند حالا زمانی که شما دغدغههای طرف مقابل را برطرف کردید و آن کارهایی که طرف مقابل سالهاست از شما میخواست انجام بدهید را انجام دادید دیگر چه چیزی باقی میماند که بخواهید انجام دهید دیگر هیچی دست ما نیست که بخواهیم مقاومت کنیم که اگر با طرف مقابل دعوایمان بشود طرف مقابل قاضی هم هست و هیچ جایی دست ما را نمیگیرد که لازم است در این مسئله دوستان به شدت موضوع را جدی بگیرند.