چرا پروژه «کارت ملی هوشمند» موفق نبود؟

کارت ملی هوشمند پروژه‌ای قدیمی و طولانی مدت که این روزها بیشتر از همیشه خبرساز شده، سوالی که ممکن برای خیلی‌ها پیش ‌آید این است که کارت ملی‌های قدیمی چه مشکلی داشت که کارت ملی هوشمند باید جایگزین آن شود.

کارت ملی هوشمند که در طی چند سال اخیر پس از تحریم صدور و تولید آن با مشکلات فراوانی رو به رو شد، زیرا که بدنه و تراشه آن از خارج از کشور تهیه می‌شد، حالا این مسئله که قرار بود به نفع مردم در جهت بهبود کارهای شهروندی، اداری و دولتی باشد، اکنون با عدم صدور کارت ملی هوشمند برای نزدیک به ۱۰ میلیون نفر به یک معضل قدیمی تبدیل شده است.

مشکل فنی در بدنه کارت ملی علت تاخیر کارت ملی های هوشمند

افرادی زیادی می‌گویند، دو سالی است برای کارت ملی هوشمند خود اقدام کرده اند، اما هنوز به دستشان نرسیده است، در این راستا گفت و گوهای زیادی با سازمان ثبت احوال که یکی از نهادهای مربوطه به این امر شده است و سیف الله ابوترابی سخنگوی سازمان ثبت احوال در خرداد ماه سال گذشته، علت این تاخیر را مشکل فنی در بدنه کارت ملی هوشمند دانست و گفت: جنس بدنه کارت ملی به دلیل اینکه مقاومت بیشتری داشته باشد، از پلی کربنات است که مواد اولیه آن وارداتی است.

او در پاسخ به اینکه چرا کارت سوخت و ... تولید می‌شود، اما بدنه کارت ملی خیر، بیان کرد: همانطور که می‌دانید میزان تولید و تقاضای کارت سوخت محدود است، همچنین جنس بدنه کارت سوخت و کارت گواهینامه از جنس pvc است که مواد اولیه آن در داخل تولید می‌شود.

سخنگوی سازمان ثبت احوال با اشاره به اینکه تا کنون ۵۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر برای دریافت کارت ملی هوشمند تکمیل ثبت نام کردند، مطرح کرد: تا به امروز ۴۶ میلیون و ۳۰۰ هزار کارت ملی هوشمند برای شهروندان صادر شده است.

وعده پوچ چاپخانه دولتی برای تامین ۹ میلیون بدنه کارت ملی هوشمند

حالا که بدنه کارت ملی هوشمند در کشور تولید نمی‌شود، چاپخانه دولتی در شهریور ماه سال گذشته وعده داد تا ۹ میلیون بدنه کارت ملی هوشمند را تامین کند تا این مشکل برای افراد فاقد کارت ملی هوشمند رفع شود؛ حمید درخشان نیا رئیس سازمان ثبت احوال در این باره اظهار کرد: چاپخانه دولتی وعده داده است که هرماه حدود ۹۰۰هزار کارت تحویل ثبت احوال دهد و تا پایان سال نیز ۹میلیون بدنه کارت ملی هوشمند دراختیار ثبت احوال گذاشته شود و اگر این موضوع عملیاتی شود، موفق خواهیم شد برای تمام شهروندان کارت ملی هوشمند صادر کنیم.

وی در ادامه تصریح کرد: ظرفیت تولید کارت ملی هوشمند در ثبت احوال ۲و نیم میلیون کارت در ماه است و اگر بدنه کارت توسط چاپخانه دولتی به ثبت احوال تحویل داده شود، به راحتی پاسخگوی مردم خواهیم بود و مدت زمان ثبت نام تا تحویل کارت را به کوتاه‌ترین زمان ممکن خواهیم رساند.

چاپخانه دولتی این وعده را در شهریور ماه ۹۸ اعلام کرد و قرار بود تا پایان سال ۹۸ این مشکل حل شود، اما امروز ۹ ماه از سال ۹۹ می‌گذرد و چاچانه دولتی به وعده خودش آنچنان که گفته بود عمل نکرده است، این درحالی است که در چند ماه گذشته رئیس جمهور دستور تسریع برای حل مشکل کارت ملی‌های هوشمند را داد.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان ثبت احوال کشور در حال حاضر ۵۷ میلیون و ۹۱۳ هزار و ۳۸۵ نفر نسبت به تکمیل ثبت نام کارت ملی هوشمند خود اقدام کردند و ۴۷ میلیون و ۶۴۹ هزار و ۵۶۳ کارت ملی هوشمند صادر شده و چاپخانه دولتی تنها یک میلیون و ۲۱۹ هزار و ۸۱۴ کارت ملی تولید کرده است.

آیا پروژه کارت ملی هوشمند شکست خورده است؟

اکنون چاپخانه دولتی حدود ۶ میلیون کارت ملی هوشمند دیگر باید تولید کند تا این مشکل بر طرف شود در حالیکه سه ماه دیگر زمان باقی مانده است تا سال به اتمام برسد، با وجود تمامی این مشکلات مرکز پژوهش‌های مجلس این پروژه را یک پروژه شکست خورده دانست.

طبق این گزارش پروژه کارت هوشمند ملی از سال ۱۳۹۱ با صدور دو میلیون کارت آغاز به کار کرد. طبق قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه باید در سال ۱۳۹۴ صدور کارت هوشمند ملی برای اتباع ایرانی پایان می‌پذیرفت، اما درحال حاضر با گذشت هشت سال این پروژه به سرانجام نرسیده است.

طبق گزارش «ارزیابی پروژه صدور کارت هوشمند ملی و ارائه پیشنهادهای سیاستی» مرکز پژوهش‌های مجلس براساس آمار منتشر شده تاکنون از مجموع ۶۲ و نیم میلیون نفر واجد شرایط دریافت کارت هوشمند، حدود ۵۸ میلیون نفر برای دریافت کارت هوشمند ملی ثبت نام کرده اند که برای ۴۸ میلیون نفر کارت صادر شده است؛ بنابراین حدود ۱۰ میلیون نفر از افرادی که ثبت نام کرده اند کارت هوشمند ملی خود را دریافت نکرده اند. حدود ۴ یا ۵ میلیون نفر نیز برای دریافت کارت تاکنون اقدامی نکرده اند.

این گزارش تاکید می‌کند همچنین کارت هوشمند ملی که قرار بود کارکرد شناسایی، احراز هویت و امضای دیجیتال را انجام دهد درحال حاضر صرفاً برای شناسایی به کار گرفته می‌شود. احراز هویت نیز به صورت محدودی به شکل آفلاین و بیشتر از طریق آنلاین انجام می‌گیرد.

جالب است بدانید اکنون که تولید بدنه کارت ملی هوشمند با مشکل مواجه است، اعتبار کارت ملی‌های هوشمند صادر شده ۷ ساله است، یعنی پس از گذشت ۷ سال همچنان برای دریافت مجدد کارت ملی هوشمند این مشکلات باقی خواهد ماند، کارت ملی هوشمند یکی از اسناد هویتی هر فرد است که برای انجام کارهای ادارای، بانکی و ... حائزه اهمیت است، بنابراین انتظار می‌رود تا نهادهای مربوطه در برای حل این امر راه حلی را در نظر بگیرند.

«باشگاه خبرنگاران جوان»