تغییرات معنادار در نظام توزیع محصولات دخانی

مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور در بخشنامه‌ای که به امضای رئیس این مرکز رسیده، وارد‌‌ات‌کنندگان و تولیدکنندگان کالای دخانی را مکلف کرده تا به ازای هر ۵ هزار کارتن سیگار و یا تنباکوی وارداتی و تولیدی یک عامل مجاز توزیع استانی و به ازای هر ۱۰۰ هزار کارتن یک عاملیت مجاز توزیع کشوری معرفی کنند. این در حالی است که ابلاغ این بخشنامه نگرانی برخی واردات‌کنندگان رسمی و تولیدکنندگان را از بی ثباتی بازار و افزایش قاچاق به کشور به دنبال داشته و همین موضوع، آنان را مجبور به نامه‌نگاری با رئیس مرکز کرده است. براساس نظر درخواست تولیدکنندگان و واردکنندگان، این امر سبب ایجاد تنش در سیستم توزیع کالای دخانی و عدم نظارت بر عملکرد توزیع‌کنندگان خواهد شد و از سوی دیگر، افزایش قاچاق کالای دخانی را در سطح گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت. در این میان، افزایش قاچاق سیگار در دو سال اخیر بازار مصرف داخل را دچار مشکلات عدیده‌ای کرده است. براساس آمارهای موجود، از میزان مصرف ۶۵ میلیارد نخ سیگار مصرفی کشور، ۲۵ میلیارد نخ آن به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. در واقع، این موضوع از عدم نظارت بر بازار مصرف و سرازیر شدن سیگار قاچاق به داخل کشور حکایت دارد. با این وجود، در عرصه خرید و فروش دخانیات، قاچاقچیان از خلأهای قانونی استفاده کرده و همه چیز را در خدمت مطامع شوم خود درمی‌آورند. این در حالی است که حسین طلا نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز بارها درباره افزایش سیگار قاچاق در داخل کشور و عدم نظارت بر آن به مسئولان دولتی تذکر داده است. به هر حال، به نظر می‌رسد ساماندهی بازار محصولات دخانی نیازمند همکاری و مشارکت دسته جمعی دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله ستاد مرکزی مبارزه است تا از هرگونه بی‌ثباتی، افزایش قاچاق و ایجاد رانت در بازار جلوگیری شود.