وضعیت سفید در عراق
منابع خبری عراق دیروز، جمعه وضعیت در بغداد را پس از سه روز اعتراض، عادی گزارش و عنوان کردند که مناطق مختلف بغداد بهویژه میدان «التحریر»، مرکز این شهر، آرام است. همچنین، نماینده آیتالله سیستانی در خطبههای نماز جمعه شهر کربلا با دعوت از مسوولان عراقی برای مبارزه با فساد، خواستار اصلاحات واقعی در این کشور شد.
تظاهرات در بغداد و برخی استانهای دیگر عراق درحالی از سهشنبه گذشته (نهم مهر) در اعتراض به فساد و بیکاری آغاز شد که به سرعت با خروج از مسیر مطالبات اصلی، وارد فاز سیاسی و فرقهای شد و به درگیری میان تظاهراتکنندگان با نیروهای امنیتی انجامید. این اعتراضات در حالی شکل گرفته است که پیش از این مسوولان آمریکایی ادعا کرده بودند «تابستان داغ» در انتظار عراق است و تظاهرات کنونی را باید در راستای توطئههای غرب و پروژه تابستان داغ دانست. دولت عراق هم که از نقشه آمریکاییها اطلاع داشت، از چهار مسیر، در حال خنثیسازی این نقشه است.
با وجود اینکه مطالبات مردم عراق برای مبارز با فساد و بهبود وضعیت معیشتی، محل اهتمام دارد، ولی «آنچه این روزها در بغداد و استانهای جنوبی در حال رخ دادن است، ظاهراً بیشتر، عملیشدن طرح آمریکا برای بهرهبرداری از این مطالبات است؛ طرحی که ظاهراً حکومت عراق به آن اشراف دارد و از چهار مسیر، در پی مقابله با آن است.
19 کشته و 600 زخمی روزنامه الاخبار لبنان با مقدمه فوق به بررسی تظاهرات مردم عراق پرداخت که از نهم مهر آغاز شد و نوشت: سومین روز از تظاهرات در عراق با کشته شدن 19نفر و زخمی شدن بیش از 600 نفر به پایان رسید؛ تظاهراتی که روند رو به خشونت به خود گرفت و شبیه به هرجومرج بود. یک منبع بلندپایه عراق اعلام کرد که از رهگذر این تظاهرات که تحت عنوان «مبارزه با فساد، بیکاری و بهبود وضعیت معیشتی» انجام شد، برخی بهدنبال، تحمیل یک واقعیت جدید هستند.
حضور عناصر بعثی در تظاهرات منابع امنیتی به الاخبار گفتند که از لحظات نخست اعتراضات، تظاهراتکنندگان نتوانستند هدف مشخصی را دنبال کنند؛ برخی مسالمتآمیز بودند و برخی خشم خود را از وضعیت معیشتی ابراز کردند و برخی دیگر نیز خرابکارانی که دارای برنامههای مشکوک بودند. این افراد، مسوول اصلی تبدیل صحنه مسالمتآمیز به صحنه خشونتی، خرابکارانه و هرجومرجطلبانه بودند.
البته خبرگزاری «براثا» هم به نقش مستقیم آمریکا در ایجاد هرجومرج در عراق اشاره و تأکید کرد که عناصر حزب بعث و برخی از سلبریتیهای این کشور نیز زمینه را برای اجرای طرح آمریکا در عراق فراهم میکنند.
مرجعیت عراق خواستار اصلاحات واقعی و خویشتنداری مردم شد پس از آن، نماینده آیتالله سیستانی در خطبههای نماز جمعه شهر کربلا با دعوت از مسوولان عراقی برای مبارزه با فساد، خواستار اصلاحات واقعی در این کشور شد. «احمد الصافی» نماینده آیتالله سیستانی و خطیب دیروز نماز جمعه شهر کربلا گفت که دولت باید از ملاک قرار دادن روابط به جای ضوابط در تعیین افراد برای پستهای دولتی دوری کند و دستگاه قضایی و نهاد نظارتی (پارلمان) مسوولیت بزرگی در مبارزه با فساد دارند؛ اما به وظایف خود عمل نکردهاند. احمد الصافی، مسوولیت پارلمان را بیش از سایر نهادها در امر مبارزه با فساد و انجام اصلاحات دانست و تصریح کرد که مرجعیت پیش از این از نهادهای مسوول خواسته بود تا روش خود را تغییر داده و با فساد مبارزه کنند.
محکومکردن اقدامات غیرقابلقبول از سوی خطیب نماز جمعه کربلا وی گفت که پیشتر از مسوولان دولتی خواستیم که با فساد مبارزه کنند و در اینباره پیشنهاد دادیم که کمیسیونی از افراد متخصص و کارآمد خارج از شخصیتهای دولتی تشکیل شود تا با رصد اوضاع و شرایط کشور، اقدامهای عملی برای حل مشکلات انجام گیرد.
خطیب نماز جمعه شهر کربلا همچنین تاکید کرد: «برخی حالات اعتراضات به آشوب و زدوخوردهای خونین منجر شد و دهها مجروح به جا گذاشت و بسیاری از مؤسسات دولتی خسارت دیدند که جای تأسف بسیار دارد. در سالهای گذشته چنین اتفاقاتی رخ نداده بود.»
واکنش نخستوزیر عراق همچنین «عادل عبدالمهدی» نخستوزیر عراق با بیان اینکه هیچ مانعی برای اینکه مردم صدایشان را منتقل کنند وجود ندارد، گفت که دولت او مطالبات مشروع تظاهراتکنندگان را پیگیری کرده و آنها را برآورده میکند. او گفت مطالبات مردم برای مبارزه با فساد و نگرانی درباره آینده جوانان مطالبات درستی هستند. نخستوزیر عراق گفت دولت او کار را برای اجرای اصلاحات اقتصادی آغاز کرده تا بتواند برای جوانان اشتغال ایجاد کند. عبدالمهدی باوجود این گفت که برای مبارزه با فساد به تلاش بیشتری نیاز است. وی گفت طرحی را تقدیم پارلمان خواهد کرد که طبق آن دولت به خانوادههای کمبضاعت حقوق بدهد.
عمار الحکیم: با فرزندان ما مدارا کنید مقتدی الصدر در روز دوم اعتراضها در توییترش گفت: ما نمیخواهیم و به سود عراق هم نیست که تظاهرات مردمی به تظاهرات حزبی تبدیل شود وگرنه به انقلابیون (ائتلاف) الاصلاح میگفتیم که بیایند تظاهرات؛ اما ما میخواهیم مردمیبودنش و مسالمتآمیزبودنش کاملاً حفظ شود... ما همچنین تعدی به تظاهراتکنندگان بیدفاع را که دنبال فساد و خشونت نیستند، رد میکنیم». عمار الحکیم، رییس پیشین مجلس اعلا نیز در روز دوم، معترضان را «فرزندان ما» خواند و خطاب به نیروهای امنیتی گفت: «با فرزندان ما مدارا کنید... به آنها گوش کنید». او طی چند ماه گذشته نیز تلاش کرد که از هواداران خود بخواهد در اعتراض به عملکرد دولت در چندین شهر عراق تظاهرات کنند ولی این فراخوان با حضور بسیار کمرنگ مردم، شکست خورده بود.
خنثیسازی توطئه ترور آیتالله سیستانی علاوه بر این آشوبها آن هم در آستانه اربعین حسینی، روز گذشته استاندار نجف اعلام کرد: تیمی که برای ایجاد ناامنی در منطقه محل سکونت مرجعیت دینی وارد بخش قدیمی شهر نجف شده بودند، بازداشت شدند. این معترضان با هدف به خشونت کشیدن تظاهرات قصد ضربه زدن به مرجعیت عالی عراق را داشتند و وارد منطقه محل سکونت ایشان شده بودند. به همین دلیل منع آمدوشد ساعت چهار بعدازظهر روز گذشته به وقت محلی آغاز شد و تا اطلاع ثانوی ادامه خواهد داشت.
بازگشت آرامش به بغداد منابع خبری عراق اعلام کردند که از دیروز، جمعه وضعیت در بغداد عادی است و هیچ تظاهراتی برگزار نشده است. شبکه خبری السومریه در اینباره گزارش داد که مناطق مختلف بغداد بهویژه میدان «التحریر»، مرکز این شهر، آرام است.
تلویزیون عراق نیز با انتشار تصاویری از میدانهای التحریر و «الخلانی» اعلام کرد که تظاهراتکنندگان در این میدانها حضور ندارند.
شیطنت رسانههای سعودی با وجود تأکید رسانههای عراقی بر آرام شدن وضعیت، ولی رسانههای غربی-عربی همچون شبکه خبری العربیه عربستان که ضد محور مقاومت است، همچنان سعی دارند وضعیت عراق را متشنج نشان دهند. این شبکه سعودی مدعی شد که تعداد کشتهشدگان این تظاهراتها به 44 نفر رسیده؛ این در حالی است که هیچ منبع رسمی عراقی این تعداد را تأیید نکرده است.
منابع امنیتی و اطلاعاتی عراق، تظاهراتکنندگان در برخی از شهرهای جنوبی این کشور را به دو دسته تقسیم میکنند؛ دسته نخست کسانی هستند که به صورت مسالمتآمیز تظاهرات برگزار میکنند و عمده اعتراضات آنان، وضعیت نامناسب معیشتی است ولی دسته دوم، کسانی هستند که خرابکار هستند و تظاهرات را به سمت خشونت میکشانند. برخی از منابع بلندپایه عراقی هم اعلام کردند که بخش عمده این تظاهرات که از روز سهشنبه، نهم مهر آغاز شد، طرحی از سوی آمریکا موسوم به «تابستان داغ عراق» است؛ بهگونهای که واشنگتن با استفاده از ایادی خود در عراق، تظاهرات مسالمتآمیز را به سمت هرجومرج و شورش سوق میدهد تا بتواند بر عراق مسلط شود.
تظاهرات و اعتراض خیابانی، از روز سهشنبه، نهم مهر آغاز شد. استانهای بغداد، نجف، کربلا، ذیقار (ناصریه) و میسان (عماره)، بابل (حِلّه) و بصره تاکنون شاهد تظاهرات و اعتراض بودهاند و اخباری نیز از اعتراض در «کوت» مرکز استان واسط هم منتشر شده است.
دلیل اعتراضات و توطئه غرب تظاهرات در عراق که پس از هماهنگی یکماهه در شبکههای مجازی آغاز شده، با آنکه برخی آن را خودجوش جلوه میدهند ولی از گزارشهای متعدد رسانههای عراقی و همچنین شعارهایی که معترضان در تظاهرات سر میدهند، روشن است که خواست اصلی آنان رفع مشکلات اقتصادی و در وهله دوم، مبارزه با فساد سیاسی است. رفع بیکاری از مهمترین خواستههای جوانان و پس از آن تأکید بر بهبود خدمات دولتی که شامل آب و برق و سایر امور خدماتی دولت میشود، از جمله علل اعتراضهاست؛ اما اینکه برخی لابهلای این شعارها علیه ایران شعار بدهند نشاندهنده پشتپرده و ماهیت حامیان این وضعیت است. شواهد نشان میدهد طرح پیشنهادی عربستان به آمریکا در حال اجراست.
عراق در آستانه اربعین حسینی سال ۱۴۴۱ روزهای متفاوتی با سالهای گذشته را پشت سر میگذارد؛ اعتراض و تظاهراتی که ظاهراً رهبر ندارد، ظاهراً مردمی است، ظاهراً مستقل است ولی در ابعاد مختلف، بسیار سؤالبرانگیز است و برخی کارشناسان آن را توطئه غربی و عربی میدانند. هر چند برخی در عراق تلاش میکنند که اعتراضات را فاقد رهبر سیاسی نشان دهند و بگویند مستقل و کاملاً مردمی است؛ اما بهدلیل برخی نشانهها، قطعاً خودجوش نیست چرا که اوضاع نابسامان معیشتی و اقتصادی که علت اعتراضها معرفی شده، پدیده نوظهور و تازه و یکبارهای نیست که سبب انفجار خشم مردم شود و میتوان دلیل آن را در موضوعات دیگر جست که در روزهای آتی ابعاد پنهانی و نهان آن بیشتر آشکار خواهد شد.
«روزنامه صبح نو»