اخبار آرشیوی
حسن رحیم‌پور ازغدی: ما تنها ادعای مذهبی بودن داریم اما در اصل ماتریالیست هستیم/ تنها ظاهر زندگی ما مذهبی است در حالی که مولفه‌های سبک زندگی قرآنی، با سبک زندگی فعلی ما بسیار متفاوت است/ اگر ارزش‌ها از دنیای علم بیرون رود، بنیان‌های زندگی انسان از هم می‌پاشد
به گزارش خبرنگار «نسیم»، نشست "نیم نگاهی به الهیات و علوم انسانی" به همت بسیج دانشکده الهیات دانشگاه آزاد تهران شمال با سخنرانی رحیم پور ازغدی برگزار شد. حسن رحیم پور ازغدی با بیان این که تعریف الهیات و علوم انسانی در دوره های مختلف یکسان نبوده گفت: الهیات به معنی اخص یعنی خودشناسی و در مکاتب مادی و الهی معانی مختلفی دارد به عبارت دیگر مادیون و الهیون نیز در این زمینه یک دست نیستند. وی ادامه داد: مساله نوع نگاه به الهیات یکی از مولفه هایی است که رویکردهای مختلف علوم انسانی را از یکدیگر متمایز می کند و باید گفت تا زمانی که به تعریف مشترکی در مورد جزئیات این مساله نرسیم اختلافات ادامه خواهد داشت. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که گرایش هیوم در فلسفه غرب به عنوان گرایش غالب محسوب می شود ادامه داد: وی مفهوم نسبت احکام حقیقی و اعتباری را مطرح کرده است، او معتقد است گزاره هایی از هست و نیست داریم. وی گفت: این که این موضوع مطرح شود که وقتی به نتیجه نظری هم برسیم باز هم نمی توان نتیجه علمی از آن گرفت، حرف خطرناک و غلطی است و کمترین آسیبش مطرح شدن مسائل مادی در جامعه است. ازغدی افزود: هیوم از یک سو می گوید
مسئولیت های اخلاقی و حقوقی ریشه علمی نداشته و ارزش ها واقعی نیستند بلکه اعتباری اند و فقط متد تجربی و حرف های این متد قابل اثباتند به عبارت دیگر غربی ها صرفا نگاه های پوزیتیویستی دارند اما اخلاق و باید و نبایدهای اخلاقی محسوس و عینی نیستند بلکه اینها جزو مقولات ثانوی منطقی محسوب می شوند. وی گفت: نتیجه این نوع تفکر باعث طرح این مساله شده است که اخلاق و حقوق علمی نیستند بلکه صد در صد ذهنی اند و همچنین علم هیچ ربطی به اخلاق ندارد و هیچ کدام از ارزش ها علمی نمی شوند و باید بگوییم که اختلافات اساسی حوزه علوم انسانی نیز از همین جا آغاز می شود چرا که در اولین دیدگاه دانش از ارزش جدا شد و این مساله خطرناکی است. ازغدی گفت: اگر الان کسی در حوزه علوم انسانی عنوان کند که باید و نبایدهای اخلاقی و شرعی وجود دارد به او می گویند که علم از مذهب و اخلاق جدا است و این مسائل مفاهیم اعتباری هستند؛ غربی ها اعتقاد دارند در یک آکادمی نباید مسائل دینی و اخلاقی مطرح شود و جای طرح این گونه مسائل در کلیسا است البته متاسفانه در دانشگاه های ما نیز بارها عنوان شده که مفاهیم ارزشی نباید وارد کار علمی شوند. وی با بیان این که غربی ها معتقدند
واقعیت ها و ارزش ها باید از یکدیگر جدا شوند افزود: نتیجه این نوع تفکر جدایی انسان از جهان می شود به عبارت دیگر آنها می گویند جهان هستی نسبت به انسان بی تفاوت است و این نوع دیدگاه زندگی کردن را وحشتناک می کند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که ما تنها ادعای مذهبی بودن داریم و در اصل ماتریالیست هستیم گفت: در واقع تنها ظاهر زندگی ما مذهبی است و باید بگوییم که مولفه های سبک زندگی قرآنی، با سبک زندگی فعلی ما بسیار متفاوت است چرا که در جهان بینی انبیا، دنیا و عالم همیشه در حال عبادت خدا هستند و با این دیدگاه عالم دارای شعور و معنا است. وی در همین زمینه افزود: در تفکر جهان بینی انبیا عنوان می شود که خدا همواره با انسان است و از این رو انسان به انجام فرامین الهی مانند جهاد با نفس دعوت شده تا از این طریق بتوانیم غرایز انسانی را مدیریت کنیم با این نوع هستی شناسی، انسان هیچ گاه احساس خطر و تنهایی نخواهد کرد. ازغدی با بیان این که هیوم در قرن 17 دیدگاه خود مبنی بر جدایی انسان ها از یکدیگر و جهان و طبیعت را بیان کرد اظهار داشت: وی نگاه ماتریالیستی به جهان را فلسفه استثمار جهان می داند و اعتقاد دارد اصلا مبحثی به
نام تشکر در این نوع نگاه مادی وجود ندارد؛ در واقع در این نوع دیدگاه مصرف زیاد و تجاوز به حقوق دیگران به نوعی زرنگی محسوب می شود این در حالی است که در الهیات اسلامی، طبیعت به عنوان آیت الهی محسوب می شود و باید برای وجود این نوع نشانه ها از خدا تشکر کرد، علاوه بر آن در تفکر اسلامی طبیعت حق نسل های بعدی انسان هم محسوب می شود و از این رو باید در مصرف آن معتدل بود. وی ادامه داد: در تفکر اسلامی، انجام دادن کار بر روی طبیعت یک نوع عبادت محسوب می شود در حالی که در تفکر غربی، همه موجودات و نشانه های طبیعت تنها برای مصرف انسان فعلی ساخته شده است. ازغدی گفت: علوم طبیعی در بستر چنین الهیاتی در غرب شکل گرفته است، این در حالی است که این علوم برای اولین بار در جهان اسلام ظهور پیدا کرد و سپس به غرب منتقل شد البته علوم طبیعی در جهان اسلام در بستر الهیات اسلامی شکل گرفته بود و هیچ فاصله ای با اخلاق و ارزش ها نداشت ولی امروزه این علوم در قالب متفایزیک ناقص فلسفی در غرب مطرح شده است و همین مساله باعث جدا شدن اخلاق از علوم طبیعی است. وی با بیان این که قطعا اگر انسان ها از وجدان اخلاقی برخوردار باشند نمی توانند در مقابل واقعیات
الهی از خود بی تفاوتی نشان دهند اظهار داشت: البته همه انسان ها در درون خود حب ذات الهی را دارند ولی اشتباه ما این است که نمی توانیم تشخیص دهیم که چه مساله ای برایمان خوب و چه چیزی بد است. ازغدی افزود: همه انسان ها خودخواه هستند ولی افرادی که روح بزرگی دارند خودخواهیشان نیز بزرگ تر است: به طور مثال حضرت محمد(ص) به حضرت فاطمه(س) فرمودند هر چه از خدا میخواهی بگو و ایشان در پاسخ گفتند جز نظر خدا چیزی را نمیخواهم. اینجا خودخواهی حضرت فاطمه است، ولی این خودخواهی در جهت خداخواهی است و باید گفت چون حضرت فاطمه جز خدا به دنبال مساله دیگری نبود شادی و خشم خدا را شادی و خشم خود می دانست. وی با بیان این که اگر ارزش ها از دنیای علم بیرون رود، بنیان های زندگی انسان از هم خواهد پاشید: اگر این اتفاق بیفتد دیگر دلیلی برای زندگی وجود نخواهد داشت. مرداک معتقد است ارزش ها به اراده انسان متصل است یعنی هر کس به هر طریقی که دوست دارد می تواند زندگی کند و زندگی اش نیز اخلاقی است. ازغدی گفت: به اعتقاد مرداک اخلاق امری شخصی تلقی می شود و هیچ امری در دنیا غیراخلاقی نیست. وی اظهار داشت: در جوامع غربی نفسانیت فلسفی شده و آنها اعتقاد
دارند انسان از هر چیزی که بیشتر لذت ببرد همان مساله اعتبار دارد نه چیز دیگر و این مساله نشان دهنده جدایی دین از سیاست و سکولار شدن علوم انسانی است. این استاد دانشگاه گفت: غربی ها اعتقاد دارند تصور از خوب و بد تهی است و این انسان است که تصمیم می گیرد چه مساله ای خوب و چه مساله ای بد تلقی شود در حالی که شهید مطهری می گوید برخی گمان می کنند اقتصاد اسلامی یعنی تنها حقوق و اخلاق، در حالی که چنین نیست. ازغدی با بیان این که مطهری می گوید اختلاف ما با غربی ها تنها بر سر پیشرفت اقتصادی نیست خاطر نشان کرد: وقتی صحبت از هدف علوم انسانی و تعریف از انسان می شود اختلاف اسلام با غرب مشخص می شود؛ در واقع علوم انسانی اسلامی همان علوم انسانی عقلی و تجربی به همراه اخلاق و حقوق است.
