کاخ گلستان در آستانه خروج از ثبت جهانی یونسكو

به گزارش خبرنگار «نسیم» سرای دلگشا یا سرای وزیر نظام با قدمت تخمینی 130 سال که در خیابان 15 خرداد تهران، بعد از چهارراه گلوبندک، روبه روی میدان ارگ واقع شده است. این بنا در سال 86 به ثبت ملی رسید که متاسفانه در سال 88 به دلیل شکایت مالک به منظور ساخت یک مجتمع تجاری به جای این بنای تاریخی با حکم دیوان عدالت اداری و بدون اطلاع سازمان میراث فرهنگی از ثبت ملی خارج و در همان سال تخریب شد. البته به عقیده مسئولان سازمان میراث فرهنگی تخریب سرای دلگشا و ساخت مجتمع تجاری به جای آن به دلیل اینکه این بنای تاریخی در حریم کاخ گلستان واقع شده است ممکن است باعث خروج این کاخ از فهرست ثبت جهانی یونسکو شود.

قصه پرغصه سرای دلگشا از آنجا شروع شد که مالک این بنا توانست نظر کارشناسان میراث فرهنگی و شهرداری را برای ساخت تا ارتفاع ده و نیم و مجددا تا ارتفاع 17 متر و در آخر نیز تا ارتفاع 27 متر کسب کند؛ این مسئله در حالی است که بر اساس مجوز سازمان میراث فرهنگی مالکان محدوده تنها می توانند تا ارتفاع هفت و نیم متر به ساخت و ساز بپردازند؛ از این رو به راحتی نمی توان از کنار این مسئله گذاشت. البته نکته قابل توجه اینجاست که مالک سرای دلگشا بدون کمترین توجهی به این موضوع به سرعت در حال ساخت مجتمع تجاری اش است.قطعا اگر مالک سرای دلگشا بتواند مجتمع موردنظر خود را تا ارتفاع 27 متر بسازد، به خطری جدی برای کاخ گلستان تبدیل خواهد شد.

احمد مسجدجامعی ، رئیس شورای شهر تهران و حضرتی، معاون شهرسازی منطقه 12 نیز به این موضوع ورود پیدا کرده اند و با رد ارتفاع 17 متر از سوی کمیسیون ماده 5 عنوان کردند که از ثبت خارج شدن سرای دلگشا از فهرست ثبت ملی و دادن مجوز تخریب از سوی دستگاه های مرتبط باعث ایجاد مشکلات ریشه ای در این حوزه شده است.

البته ترامشلو، سرمایه گذار این بنای مورد مناقشه در گفتگو با یکی از خبرگزاری ها گفته بود: من مجوزم را از سازمان میراث فرهنگی و شهرداری گرفته ام آن هم تا ارتفاع 27 متر. اما برای اینکه با سازمان میراث فرهنگی هماهتنگ باشم این ساختمان را تا 15 متر ارتفاع ساختیم و قرار نیست بالاتر از آن برود.

وی در بخش دیگری ازصحبت هایش گفت که چه کسی گفته من می خواهم تا 27 متر برج بسازم. این شایعه ای است که رسانه ها برای من ساخته اند و از روزی که این بنا تخریب شد اعلام کردند این سرا قاجاری بوده است درحالی که هیچ نشانه ای از تاریخی بودن این بنا وجود ندارد.

ترامشلو در حالی این صحبت ها را مطرح کرده است که پیشتر کارشناسان میراث فرهنگی براساس شواهد موجود این بنا را نه تنها واجد ارزش بلکه قابل ثبت در فهرست میراث ملی دانسته بودند؛ در حالی که این مالک که در حال حاضر صاحب چندین برج تجاری است ادعا می کند که یک روز پس از تخریب بنا، رقبایش به میراث فرهنگی اطلاع داده و کارشناسان این سازمان نیز فردای همان روز این بنا را در فهرست میراث ملی ثبت کرده اند.

متاسفانه تا حال کش و قوس های بین مالک سرای دلگشا و سازمان میراث فرهنگی استان تهران به جایی نرسیده است؛ البته علی اکبر بختیاری، مدیرکل حوزه ریاست دیوان عدالت اداری چند روز پیش در مصاحبه ای با یکی از خبرگزاری ها گفت: در جلسه ای که چهارشنبه 31 اردیبهشت برگزارش شد؛ در این جلسه طرفین پرونده مستندات خود را ارائه دادند.

وی با بیان اینکه مستشاران شعبه پس از استماع دفاعیات طرفین وارد شور شده و تا یک هفته دیگر رای خود را اعلام می کنند، گفت: رای شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعی است.

با تمامی این اظهارنظرها ظاهرا قرار نیست مسئولان مرتبط فکری برای وضعیت سرای دلگشا و مهمتر از آن کاخ گلستان کنند؛ چرا که قطعا اگر مجتمع تجاری 27 متری جایگزین سرای دلگشا شود، کاخ گلستان از ثبت میراث جهانی خارج خواهد شد.