حجتالاسلام ایزدهی: هویت شیعه دوازده امامی در زمان امام رضا(ع) تثبیت شد
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به «نسیم»، گفت: منطق خاتمیت این گونه اقتضاء میکند که دین اسلام برای هر زمان و هر دورهای به واسطه اینکه دین خاتم است حرف و سخن تازهای داشته باشد
حجت الاسلام سید سجاد ایزدهی، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفتگو با خبرنگار «نسیم»، با اشاره به رحلت جانسوز پیامبر گرامی اسلام، گفت: اقوال متعددی در مورد رحلت حضرت محمد(ص) وجود دارد که برخی قایل به مرگ طبیعی حضرت و برخی قایل به این هستند که زنی یهودی آن حضرت را مسموم و به شهادت رساند اما مساله آن است که جامعه اسلام بعد از حضرت رسول دستخوش اتفاقات متعددی شد و با وجود تاکید پیامبر(ص) بر حفظ وحدت جامعه دچار چند دستگی شد.
وی در ادامه به خاتم الانبیا بودن حضرت محمد(ص) اشاره کرد و گفت: پیامبر اسلام پیامبر خاتم است، طبیعتا این یک وجه تسمیه نیست و این خاتم الانبیا بودن بار معنایی وسیعی را داراست و معنای خاص دارد از جمله از این جهت که دین آن حضرت به معنای کامل ترین دین نسبت به ادیان سابق است و هم اینکه آنچه پیامبران گذشته گفته اند را پیامبر اسلام گفت و به علاوه چیزهایی که آنان نگفتند را پیامبر خاتم به بشر گفت.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: به تعبیری «چونکه صد آمد نود هم پیش ماست»، پیامبر تا مرحله صد را در مورد دین گفت و اساسا منطق خاتمیت اقتضا می کند که هیچ چیز ناگفتهای باقی نماند که پیامبر برای مردم بیان نکرده باشد ضمن اینکه خاتم الانبیا بودن نیز به همین معناست که دین برای تمامی اعصار باقی نیز هست؛ چراکه دیگر پیامبری از سوی خدا بعد از حضرت رسول(ص) مبعوث نمیشود.
وی گفت: این موارد نشان می دهد که منطق حضرت رسول(ع) در دین فرازمانی و فرامکانی است و به منطقه یا اقوام خاصی تعلق ندارد، بعد از هزار و چهارصد سال با توجه به رشد تکنولوژی ها و پیشرفت در امور مختلف همچنان دین اسلام حرف تازه دارد و نسبت به تمامی ادیات جامعیت داشته و عملا انسان را محتاج به دین کامل تری نمی کند. هویت شیعه دوازده امامی در زمان امام رضا(ع) تثبیت شد حجت الاسلام ایزدهی، با اشاره به ویژگی امامت امام رضا(ع) گفت: عملا کسانی که باور به امام رضا(ع) دارند را شیعه دوازده امامی می خوانند، یعنی ممکن است کسانی باشند که شیعه باشند ولی «زیدی» یا «اسماعیلی» باشند و به تعبیری شیعه دوازده امامی نباشند اما کسانی که امام رضا(ع) را به عنوان امام قبول دارند حتما دوازده امامی هستند لذا در مورد امام رضا(ع) هرچه گفته شود عمدتا در فضای شیعه دوازده امامی است.
وی ادامه داد: اینکه در بسیاری از روایات تعبیر شده است که زیارت کردن امام رضا(ع) اجر و ثواب بهشت را دارد شاید یک علت آن آشکار کردن قدر حقیقی آن حضرت و مشخص کردن هویت شیعه دوازده امامی باشد، ضمن اینکه اساسا حضرت در فضایی قرار گرفتند که در تاریخ بی نظیر است، کاری که امام رضا(ع) در آن زمان انجام داد رویکردی است که عملا تا سال های بعد ماندگار شد چراکه در آن سال ها عمدتا فضای علمی جهان اسلام را فرا گرفته است و گروه های مختلفی وارد جهان اسلام شده اند و امام رضا(ع) در این میان باید چند کار را انجام می داد تا بتواند جامعه را هدایت کند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این راستا افزود: نکته اول در حوزه ترویج علم و توسعه علم است، حضرت معروف به عالم آل محمد هستند و جلسات متعددی را برای علما برگزار می کردند، البته مامون نیز در این میان دخیل بود، بسیار پیش می آمد که مامون گروهی از علما را دعوت کند تا جایگاه امام رضا(ع) راکوچک کند به این خیال که حضرت نمی تواند از پس این مناظرات بربیاید، اما برگزاری این جلسات نتیجه ای کاملا عکس داشت و برگزاری این جلسات علم وسیع امام رضا(ع) را بیش از پیش بر همگان روشن می کرد و فضای علمی در این مناظرات رونق می یافت، یعنی دقیقا رویکردی که مامون انتظار آن را نداشت و هدفش از برگزاری این مناظرات شکل گیری چنین فضاهایی نبود.
حجت الاسلام ایزدهی گفت: امام رضا(ع) همچون سایر ائمه در مواجهه با مذاهب و فرق مختلف با منطق پیروان آن فرقه ها با آنان صحبت می کردند، همچنین مساله دیگر در زمان امام رضا(ع) فرقه های انحرافی بود که آن زمان وجود داشت و این فرقه ها می خواستند خود را به عنوان فرقه حق جا بزنند اما امام رضا(ع) با این جریانات مقابله کرد و در عین آزادی و استقلال فکر و فضای مناظره ای که فراهم بود بسیاری از مسایل را تبیین کردند و عملا مشخص شد که منطق این افراد صحیح نیست و خود آنان نیز به این باور رسیدند. در واقع با تبیین امام رضا(ع) بسیاری از مباحث روشن شده و حجت و ادله علمی بر آنان تمام می شد به گونه ای که خود نیز اذعان بر بیدانشی و نادرستی افکار خود داشتند.