انتقاد بیسابقه سه مرجع تقلید در یک روز از رفتار فرهنگی دولت
امروز چهارشنبه ۱۵ بهمن ماه، حضرات آیات مکارم شیرازی، نوری همدانی و صافی گلپایگانی، سه مرجع بزرگ تقلید در اظهارنظرهای جداگانه ای، انتقادات تندی را متوجه رفتار فرهنگی دولت - بویژه وزارت ارشاد- کردند
گروه فرهنگی خبرگزاری «نسیم»، علیرضا ملوندی- چهارشنبه ها، روز درس خارج مراجع تقلید قم است که خبرنگاران هر هفته منتظر آن هستند تا از آخرین نظرات علمای برجسته حوزه علمیه در خصوص مسائل مختلف مطلع شوند، چهارشنبه این هفته اما خبرهای داغی از قم داشت؛ سه مرجع بزرگ تقلید، در اقدامی بیسابقه، طی یک روز صراحتا از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتقاد کردند و عملکرد جنتی را مورد نقد جدی خود قرار دادند. انتقاداتی که بیشتر متوجه برخی تصمیمات و عملکردهای وزارت ارشاد بویژه اقدام اخیر این وزارتخانه در اعطای مجوز به تکخوانی یک خواننده زن بوده است.
اوایل روزهای انتخاب حسن روحانی به عنوان یازدهمین رئیس جمهوری اسلامی ایران بود که وی با سفر به قم به دیدار مراجع عظام تقلید رفت و در دیدارهای جداگانه با آنها، خبر از عزم راسخش برای تعامل با علما و استفاده از نظرات ایشان در پیشبرد امور داد.
او گفت: «دولت یازدهم مصمم است ارتباط منظمی با حوزهها به ویژه حوزه علمیه قم و مراجع عظام داشته باشد و از نظرات و حمایت آنها بهرهمند شود... امیدواریم دولت یازدهم بتواند با ارتباط خوب با مراجع تقلید و حوزههای علمیه و علما برای حل وفصل مشکلات داخلی و خارجی کشور تلاش و اقدام کند.» 1
پس از روی کار آمدن دولت نیز نشانه هایی از عزم دولت برای رابطه نزدیک با مراجع تقلید مشاهده شد در حدی که حتی سخن از برنامه ویژه دولت برای تقویت این ارتباط و تشکیل کمیته ای برای این منظور به میان آمد. اواخر آذر سال 92 و چند ماه پس از کسب رای اعتماد کابینه هم رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری در مصاحبه ای با انتقاد از عملکرد خطای دولت دهم در فاصله گرفتن از حوزه علمیه، گفت: «بعد از آنکه در دولت احمدی نژاد رابطه دولت با مراجع، حوزه ها، مبلغین و وعاظ اگر نگوییم قطع شد، به حداقل رسیده بود، رئیس جمهور به دلیل روحانی بودن و شناخت از جایگاه مراجع و روحانیت برنامه ویژه ای برای توسعه ارتباطات دولت با این قشر دارد.» 2
سفرهای پیاپی مسئولین دولتی به قم هم نشانه ای دیگر از آن بود که دولت حداقل در رویه کار خود سعی دارد نظر مراجع تقلید را لحاظ کند اما پس از آب شدن یخ ها و شروع روند فعالیت دولت یازدهم کم کم صدای انتقادات مراجع از عملکرد مردان روحانی بالا رفت و هر یک در زمینه ای لب به گلایه از رفتارهای دولت گشودند اما در کمتر موردی بود که از سوی مقابلی صدایی در پاسخ و یا اجابت نظر علما از دولت یازدهم که بر تعامل با مراجع تاکید ویژه داشت شنیده شد.
اغلب این انتقادات نیز در درس خارج فقه مراجع تقلید صورت می گرفت، در چند روز اخیر نیز علی جنتی، فردی بود که وزارت تحت امرش با عملکردهای حاشیه سازی نظیر مجوز دادن به آلبوم موسیقی با صدا و طرح جلد یک خواننده زن (نوشین طافی) بیش از همه در مظان آن بود که مورد انتقاد علما قرار گیرد؛ چهارشنبه این هفته نیز فرا رسید و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شکل بی سابقه و تندی از سوی سه مرجع سرشناس تقلید مورد انتقاد قرار گرفت.
آیتالله صافی گلپایگانی، با انتقاد از رویه وزارتخانه علی جنتی تلویحا به صدور مجوزهای حاشیه ساز از سوی ارشاد انتقاد کرد و با بیان این که یک امر منکر با مجوّز نهادی، معروف و مشروع نمیشود، اظهار داشت: از صدور مجوزهای خلاف شرع از سوی وزارت ارشاد نگران هستیم و مردم توقع دارند مسئولین ارشاد جلوی منکرات و محرّمات را بگیرند.3
اما آیت الله نوری همدانی صراحتا با بیان این که «صدور مجوز تک خوانی به خانم ها باعث فساد در جامعه اسلامی است»، خواستار آن شد که فرهنگ انقلاب به دست هر کسی واگذار نشود و در ادامه گفت: ما باید ارزشهای اسلامی را رعایت کنیم زیرا مردمی که این انقلاب را بر پا کردند خود نیز در برابر کتاب، موسیقی و هر آنچه مخالف اسلام باشد با روحیه بسیجی ایستادگی خواهند کرد.
این مرجع تقلید شدیدا وزارت ارشاد را مورد انتقاد خود قرار داد و بیان داشت: ما اجازه نمی دهیم برخی مسائل خلاف شرع با صدور مجوزهایی که ارشاد برای آن می دهد معمول و مرسوم شود و جلوی آن را می گیریم زیرا خواندن زنان در برابر مردان به نص صریح قرآن حرام است و در این بین فرقی بین تکخوانی و همخوانی وجود ندارد؛ بنابراین وزارت ارشاد حق ندارد چنین مجوزی بدهد، مردم نیز چنین اجازهای را به آنها نمی دهند. 4
آیت الله مکارم شیرازی، دیگر مرجع تقلیدی بود که در درس خارج فقه امروز خود ارزشهای انقلاب اسلامی را مورد تاکید قرار داد و از اقدامات نسنیجده و نادرست وزارت ارشاد که زمینه کمرنگ شدن این ارزشها را فراهم میکند انتقاد کرد و گفت: وزارت ارشاد ارزشهای انقلاب را یکی پس از دیگری زیر پا میگذارد، داد مردم بلند شده؛ همه روز شکایات و گلایههای متعدد به دفتر ما میرسد که وزارت فرهنگ ارشاد که پسوند اسلامی را هم یدک میکشد چرا ارزشهای انقلاب را یکی بعد از دیگری زیر پا میگذارد .
وی خطاب به دست اندرکاران وزارت ارشاد با بیان این که مردم بویژه مردم انقلابی را عصبانی و ناراضی نکنید، گفت: همین مردم انقلابی بودند که انقلاب کردند؛ ناراحت کردن آنها خوب نیست زیرا مسئولان ارشاد به مسائل بیاهمیت و بیارزش اهمیت میدهند، مردم از ما توقع دارند که تذکر دهیم؛ امیدواریم این تذکرات سبب هوشیاری شود و افرادی که در وزارت ارشاد هستند مردم انقلابی را ناراحت نکنند، روی مردم انقلابی باید بیش از همه حساب کرد. 5
جدای از آن که ماجرای آلبوم موسیقی خواننده زن و یا برخی فیلم ها و کتاب های حاشیه دار چه سرنوشتی پیدا می کنند، آن چه که پیداست آن است که شخص حسن روحانی در میانه آزمونی سخت قرار گرفته است، او از یک طرف صراحتا از عملکرد دولت خویش دفاع می کند و از سویی دیگر در ابتدای کارش تاکید بر رعایت نظر مراجع و تعامل ویژه با ایشان داشت و اکنون در مقطعی قرار گرفته است که در مواضعی خاص باید دست از یک موضع خود بکشد و همین کار مرد برخاسته از حوزه علمیه و تحصیل کرده در کلدونین گلاسکو بریتانیا را سخت کرده است.
پی نوشت:
1-http://www.rouhani.ir/event.php?event_id=110
2- http://www.mehrnews.com/news/2182585
3- http://nasimonline.ir/detail/News/977106/210
4-http://nasimonline.ir/detail/News/977045/210
5-http://nasimonline.ir/detail/News/976960/210