اخبار آرشیوی

کدخبر: 508915

کتابشناسی "آوینی"/۱- "انفطار صورت" عنوان کتابی شامل مجموعه مقالات شهید آوینی در خصوص هنرهای تجمسی به ویژه گرافیک و نقاشی است که در ماهنامه سوره، به چاپ رسیده است

به گزارش «نسیم»، اغلب کتاب هایی که در حوزه ی هنر نگاشته می شوند خواه در نقد ، خواه در نقل، از هنر غربی متاثرند و گاه این تاثر بیشتر به تقلید می ماند. نقد، زیر سوال بردن و یا چیزهایی شبیه این را تقریبا در این دست از نوشته ها نمی توان یافت. شاید یکی از متفاوت ترین مجموعه ی مقالات در حوزه ی هنر، مجموعه مقالات نوشته شده توسط شهید آوینی در کتاب انفطار صورت است. در این کتاب که بیشتر ناظر بر هنرهای تجسمی و به خصوص نقاشی و گرافیک است، مجموعه مقالاتی که آوینی بین سال های 1368 تا 1371 برای ماهنامه ی سوره نوشته است،گرد آوری شده است. در این مقالات سید مرتضی آوینی به ماهیت گرافیک و نقاشی و نسبت آن با انقلاب اسلامی پرداخته و در این میان به واکاوی و نقد نظریه های مطرح در این فضا پرداخته است. با خواندن این مجموعه مقالات در این کتاب می توان پی برد نویسنده شان خود هنرمند و بر آمده از دل جریان هنری است که آن ها نقد می کند. هنرمندی برآمده از دل این جماعت و نه پیرو آن ها بلکه منتقد شدیدالحن شان. آوینی بسیاری از نظریه ها و تفکرات رایج میان هنرمندان و هنرجویان را که به آن ها عادت کرده اند به چالش می کشد و حرفی نو در آن حوزه می زند که تا به حال کسی به آن حتی فکر هم نکرده است. به عنوان نمونه یکی از نظریات رایج میان اهالی هنر، نظریه "هنر برای هنر" است. در این نظریه صرف خلق هر اثری، آن اثر هنری است و هر اثر بدون توجه به محتوا تنها از نظر زیبایی شناسی بررسی می شود. نظریه ای که مقابل مطرح می شود "هنر برای مردم" است. در این نوع تفکر مخاطب در اولویت خلق هر اثر هنری است. ولی شهید آوینی این دو را دو روی سکه ی یک ابتذال می داند و نظریه ی سومی مطرح می کند: "ما هنر را همچون محملی برای معراج به آسمان بلند کمالات لاهوتی می بینیم و می کوشیم هنر را از آن تنگ نظری خلاص کنیم و بار دیگر در آن تذکره ای برای ان میثاق ازلی با خداوند بجوییم." این دید متعالی و آزاد از هر گونه بند ظاهری و روشنفکرانه در جای جای این کتاب به چشم می آید. و البته اهل هنر می دانند که گفتن این حرف ها در جمع هنرمندان و هنرجویان چه دلِ شیری می خواهد و باید خیلی از حرف ها را به جان خرید. در این کتاب شهید آوینی وقوع انقلاب اسلامی را اتفاقی شگفت و موثر در حوزه ی هنرهای تجسمی ارزیابی کرده و با تبیین ماهیت گرافیک و وابستگی ذاتی این هنر/صنعت به تبلیغ کالا و محصولات، تبلیغات فرهنگی در غالب گرافیک را اتفاقی نو در این هنر دانسته و این امر را در دنیای گرافیک بی نظیر می داند. وی معتقد است که شعاع نورانی انقلاب اسلامی آنقدر گسترده بوده است که گرافیک را به خدمت اهداف بلند و والای خود در آورده و آن را از ماهیت اصلی و پذیرفته شده ی خود در آورده است. وی در حوزه ی نقاشی نیز با بررسی نقاشی های چند تن از هنرمندان نقاش در فضای انقلاب و دفاع مقدس، آن ها را با کارها و آثار رایج در دنیا مقایسه کرده و نقاشی پس از انقلاب را بسیار تحول یافته می خواند. شهید آوینی اذعان می کند که هنر نقاشی پس از انقلاب تنها برای تزیین منازل و زیبا تر کردن اتاق ها نیست، بلکه در پی به نمایش گذاشتن اهداف و افق های مد نظر این انقلاب عظیم است. وی این هنر ها را همچنان متاثر از غرب می داند و معتقد است هنر های تجسمی و به طور اخص گرافیک و نقاشی در آغاز راهی طولانی قرار دارند. همچنین در بخش هایی از کتاب شهید آوینی از رابطه ی میان هنر و صنعت، هنر و تولید انبوه، هنر و مخاطب و... سخن به میان می آورد: "اوج تکامل این روشنفکران و هنرمندان آن است که آن جایزه ی کذایی را ببرند_جایزه ی منتسب به آن مخترع صلح طلب دینامیت(!) را_و غرب نیز این جایزه را بیهوده به کسی نمی دهد. آنها ممکن است منت گذارند وجوایز را به جهان سومی ها هم اعطا کنند، اما شرط نخستین آن وابستگی به تفکر غربی است. آن ها جدایی هنر و تعهد را تبلیغ می کنند اما جوایز خویش را به کسانی می بخشند که خود را نسبت به غرب و هنر و تفکر و سیاست آن متعهد بدانند." «انفطار صورت» با چاپ جدید در 136 صفحه با قطع رقعی، توسط انتشارات در اختیار مخاطبین قرار دارد.
ارسال نظر: