اخبار آرشیوی

کدخبر: 512903

کتابشناسی آوینی/"حلزون‌های خانه به دوش"، شامل دوازده مقاله از سید شهیدان اهل قلم است که پیرامون جریان روشنفکری و نسبت آن با انقلاب اسلامی به رشته تحریر درآمده و طی سال‌های ۱۳۶۸تا ۱۳۷۰ در ماهنامه سوره به چاپ رسیده‌اند

«حلزون های خانه به دوش»، شامل دوازده مقاله است حول محور موضوع جریان روشنفکری و نسبت آن با انقلاب اسلامی(در حوزه فرهنگ، هنر و مطبوعات). این مقالات طی سال های 1368تا 1370 نگارش یافته اند و در ماهانامه ی سوره به چاپ رسیده اسند و در این کتاب بر اساس تاریخ نشر، به چاپ رسیده اند. اغلب این مقالات در نقد مطالب منتشر شده در مطبوعات به نگارش درآمده اند. مقاله اول کتاب، با عنوان «کدام عرفان»، به عرفان های دروغین می پردازد. سوال اصلی نویسنده این است که این چه نوع عرفانی است که «نه تنها با کفر و شرک و الحاد جمع می شود که اصلاً با اعتقاد به خداوند و معاد باطل می گردد؟» و «خرامیدنی کبک وار و غمزه های بصری و کرشمه های روشنفکرمآبانه» به آن می رسند. این مقاله، به گفته خود شهید آوینی، پیش درآمدی بوده است برای تحقیقات و مقالات بعدی نویسنده در مبحث عرفان های دروغین که ظاهراً ایشان فرصت نگارش مقاله مستقل دیگری در این باب را پیدا نکرده است. «آفات غرض ورزی»عنوان دومین مقاله است، که درباره ی مقاله ای در نشریه «هنرهای زیبا» با عنوان «آفات هنر دینی» نگاشته شده است. در این مقاله آوینی مدعی است رابطه انسان گذشته با آثار هنری، با رابطه بشر امروز با هنرش بسیار متفاوت است و ضمن شرح این تفاوت ها اشاره دارد که «هنر دینی در این روزگار حتی در میان ما مصداقی ندارد و اگر سخن از هنر دینی به میان می آید، از یک سو راجع به گذشته هاست و از سوی دیگر راجع به افقی که در پیش رو داریم» از کلام نویسنده در بخش دیگری در این مقاله به نظر می رسد که او امیدوار است «در جهان فردا، تمدن و هنری که بتوان آن را دینی خواند، پای به منصه ظهور بگذارد واگرنه امروزه، جز هنر غربی چیزی رایج نیست و هنرمندانی که از ساحت دین پاسداری می کنند، تلاش می کنند که به ماده هنر غربی صورتی متناسب با معتقدات مذهبی و تفکر دینی خویش ببخشند…» مقاله «وقتی روشنفکران وارث انقلاب می شوند» تأملی است در مصاحبه نشریه کیهان فرهنگی با تقی مدرس(نویسنده مقیم آمریکا)، در این مقاله سید مرتضی آوینی مطلب خود را به آن بخشی از سخنان تقی مدرس که در مورد سلمان رشدی و فتوای تاریخی حضرت امام نظر داده است اختصاص می دهد. وی گلایه دارد که در اولین سالگرد صدور فتوای حضرت امام درباره سلمان رشدی ملعون، چرا باید از این دست مطالب در نشریات به چاپ رسد، که تلویحاً در صورت مسئله ای که به صدور این فتوا، منجر شد تشکیک می کند. «انقلاب اسلامی و اتوپیای غرب زدگان»، نگاهی انتقادی دارد به دو مقاله «بحران دموکراسی در ایران» و «رمان، دنیای خیال عصر ما» که در زمستان ۱۳۶۸ در نشریه «نشر دانش» به چاپ رسیده اند. «بحران دموکراسی در ایران»، کتابی است که به قلم فخرالدین عظیمی، یکی از ایرانیان گریخته از انقلاب نوشته شده و سال ۱۹۸۹ در لندن به چاپ رسیده است. در این مقاله ابتدا معرفی و خلاصه ای است از کتاب را می خوانیم. آوینی در بخشی از این مقاله می نویسد: «آنان استقرار دموکراسی به مفهوم غربی آن را می خواهند و هرچه جز آن را مصداق مفهوم استبداد می دانند… دموکراسی اتوپیای فریبنده روشنفکران است و لاجرم، بر مبنای این حکم که «حب الشی یعمی و یصم»، چشم عقل آنان را بر هر واقف دیگری در کره زمین کور کرده است.» «از مایکل جکسون تا شهرنوش پارسی پور»، نقدی است بر کتاب «زنان بدون مردان» نوشته شهرنوش پارسی پور. سید مرتض آوینی قبل از ورود به نقد این کتاب می نویسد: «اگر این دوران را ما دوران احیای مجدد اسلام می دانیم، طبیعی است که دشمنان ما در این دوران روی به مبارزه علنی با دین و دین داری بیاورند؛ اما همان طور که گفتیم آن چه ما را برآشفته، هتاکی وقیحانه و بی پروایی است که به صورتی مفسده انگیز در خدمت دفاع از آزادی جنسی درآمده و حریم عفاف اجتماعی را دریده است.» وی در ادامه ی این مقاله به دموکراسی و آزادی غرب می پردازد و این نوع از آزادی را عین بندگی و بردگی می داند؛ بندگی تمنیات نفس. سپس می افزاید: «مایکل جکسون خواننده آمریکایی، مظهر تمامی مفاسدی است که جامعه کنونی غرب بدان گرفتار آمده و در عین حال صورت مجسم هنر به مفهوم جدید آن است. وارونگی بشر جدید چنین اقتضا دارد که همه چیز وارونه شود و کلمات به مفاهیمی وارونه حقیقت دلالت یابند.» «ژورنالیسم حرفه ای»، مقاله ی کوتاهی است با این مقدمه: «نشریات جدیدی که این روزها از هر گوشه و کنار می رویند ریشه در خاک واحدی دارند و آن «ژورنالیسم حرفه ای» است. مشخصه اصلی ژورنالیسم حرفه ای آن است که خود را به سخیف ترین گرایش ها و سلیقه های روز فروخته است و روی به ابتذال آورده… از روزنامه نگاری حرفه ای، اکنون مانیفست یک مبارزه پنهان سیاسی با انقلاب اسلامی است؛ وجود و بقای انقلاب به دین و دین داری مردم رجوع دارد، پس هرچه بتواند انسان را به غفلت بکشاند می تواند اسباب یک مبارزه سیاسی با انقلاب اسلامی واقع شود.» «یک هشدار»، با محوریت عرصه هایی در ارکان تفکر دینی که به انحراف در انقلاب اسلامی ایران منجر خواهد شد، نگاشته شده است. نویسنده ابتدا درباره ی انقلاب اسلامی می نویسد: «بعد از چهار پنج قرن از رنسانس، انقلاب اسلامی ایران تنها تحولی است که خارج از عهد فرهنگی رنسانس روی می دهد و لذا برای احراری که حریت را در استقلال از غرب می بینند، دهه شصت درخشان ترین برهه تاریخی معاصر جهان است. بر همین قیاس، همه همت غرب نیز مصروف آن است که انقلاب اسلامی را در نظام گسترده و سیستماتیک فرهنگ خویش ببلعد.» وی در ادامه نکاتی را در نقد نظرات افرادی مانند عبدالکریم سروش و محمد مجتهد شبستری ذکرمی کند و در انتهای مقاله سخنی با کارگزاران داخلی دارد و می نویسد: «من نمی دانم دوستان ما، و مثلاً وزیر محترم ارشاد، که ما در اعتقاد آن ها به انقلاب اسلامی و خلوص نیتشان تردیدی نداریم، با علم به این مسائل و مقدمات باز هم می توانند همه آن چه را که در فضای فرهنگی و هنری جامعه امروز ما اتفاق می افتد حمل بر صحت کنند و هیچ دغدغه ای نسبت به آینده نداشته باشند؟ اگر چنین است ما بسیار علاقه مند هستیم که براهین و استدلال های آن ها را نیز بشنویم.» «حلزون های خانه به دوش»، مقاله ای است که شهید آوینی در حاشیه مقاله «نادیده گرفتن غرور ملی» نوشته ی منصور کوشان که در نشریه ی گردون، شماره سیزده و چهارده، در تیرماه 1370 به چاپ رسیده بود، نگاشته است. وی در این مقاله در دفاع از «نسل سوم، نویسندگان و هنرمندان» قلم زده است و این مقاله را در جواب مقاله ای که در نیمه اردیبهشت همان سال در روزنامه کیهان به چاپ رسیده، نوشته است. وی همچنین به سوابق سیاسی جماعتی که اکنون شعار سیاست گریزی می دهند، اشاره هایی می کند، که ارتباط به شعار و بحث تشکیل کانون نویسندگان دارد. اما سوال اصلی سید مرتضی آوینی از نویسنده ی مقاله نشریه گردون این است که تعبیر «نسل سوم» یعنی چه و این جماعت سخنشان چیست؟ مقاله ی آخر با عنوان «تحلیل آسان»، نگاهی دارد به سابقه تاریخی جریان روشنفکری در ایران و نقدی است بر مقاله ی «حکومت آسان، بی آینده است»، و شهید آوینی پرده از خرافات و تفکرات سطحی داعیه داران جاهلیت مدرن بر می دارد. «حلزون های خانه به دوش»، با چاپ جدید در 168 صفحه با قطع رقعی، توسط انتشارات واحه و با قیمت 5000تومان در بازار کتاب موجود است.
ارسال نظر: