تجربه تلخ توزیع ناعادلانه واکسن آنفلوانزا تکرار نشود

پدرام اصلانی‌فر کارشناس حوزه سیاست گذاری سلامت در گفت‌و‌گو با رادیو اقتصاد با اشاره به آخرین وضعیت خرید واکسن کرونا از خارج از کشور گفت: پیش از بیانات مقام معظم رهبری در مورد ممنوعیت خرید واکسن از کشور‌های آمریکا و انگلیس رئیس بانک مرکزی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که ۲۰۰ میلیون یورو ارز برای واردات واکسن تأمین شده است؛ اما در این مصاحبه اشاره‌ای به مبدأ خرید این واکسن نشده است.

وی در همین رابطه افزود: با توجه به شواهد موجود به نظر می‌رسد که ایران می‎‌خواهد این واکسن‎‌ها را از میان یکی از کشور‌های چین، روسیه و کوبا خریداری کند. البته برخی از مسئولان نیز پیش از سخنان رهبر انقلاب به این موضوع اشاره کردند که مقادیری از واکسن فایزر آمریکا به صورت اهدایی وارد کشور خواهد شد که در حال حاضر وضعیت این واردات مشخص نیست.

آمریکا مانع واردات به موقع واکسن آنفلوانزا به ایران شد

اصلانی‌‎فر با اشاره به سابقه توزیع ناکارآمد واکسن آنفلوانزا در ماه‌های گذشته، اظهار داشت: برای واردات واکسن آنفلوانزا نزدیک به ۶۰ میلیون یورو ارز تخصیص پیدا کرد اما متأسفانه شرکت‌هایی که ارز دریافت کردند نتوانستند به صورت کامل واردات واکسن را انجام دهند و تنها به میزان ۶ میلیون یورو واکسن وارد کشور شد.

وی با اشاره به تحریم شرکت‌‎های دارویی ایران توسط آمریکا گفت: واردات این واکسن پس از اقدامات خصمانه آمریکا متوقف شد و تاکنون نیز تنها ۲ میلیون دوز واکسن آنفلوانزا وارد کشور شده است؛ به عبارت دیگر ۱۴ میلیون دوز واکسن مورد نیاز به دلیل تحریم وارد کشور نشد. ایالات متحده فرآیند خرید واکسن آنفلوانزا را برای ایران قطع کرد؛ اما در حال حاضر به دروغ ادعا می‌کند که ایران می‌تواند برای خرید واکسن‌ کرونا از شرکت‌ آمریکایی اقدام کند.

تجربه تلخ توزیع ناعادلانه واکسن آنفلوانزا تکرار نشود

این کارشناس حوزه سیاست گذاری سلامت ادامه داد: به نظر می‌رسد هدف آمریکا از این اقدام آزمایش این واکسن بر روی مردم ایران باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که این کشور با سابقه جنایات خود علیه ملت ایران بخواهد در قالب یک اقدام بشردوستانه مسیر خرید واکسن آمریکایی را برای ایران تسهیل کند.

اصلانی‌فر با تأکید بر اهمیت فرآیند توزیع واکسن‌ کرونا گفت: در هر صورت این واکسن از طریق تولید داخلی و بخشی از آن به صورت واردات تأمین خواهد شد، اما مسئله اصلی به نحوه توزیع این دارو میان مردم برمی‌گردد؛ در صورت عفلت مسئولان وزارت بهداشت مسئله توزیع واکسن کرونا می‎‌تواند منجر به یک بحران ملی شود.

وی در همین رابطه گفت: به عنوان مثال در مورد توزیع واکسن آنفلوانزا سیستم توزیع معیوب باعث شد این واکسن به صورت غیر شفاف توزیع شود. در نتیجه با وجود اینکه 2 میلیون دوز واکسن تحویل معاونت بهداشت شده بود اما بسیاری از کادر درمان و مردم از دریافت این واکسن محروم شدند.

لزوم توزیع مناسب واکسن کرونا از طریق سامانه‌ تیتک

این کارشناس حوزه سیاست گذاری سلامت با بیان اینکه شبکه توزیع مویرگی سامانه تیتک بهترین روش برای توزیع واکسن کرونا است، گفت: در این سامانه دارو و واکسن از طریق ۱۲ هزار داروخانه موجود در کشور به دست مردم می‌رسد. در این روش واردکنندگان و تولیدکنندگان دارو‌های خود را به شرکت‌های پخش تحویل می‌دهند و آن شرکت‌ها نیز دارو‌ها را به صورت مشخص و شفاف به داروخانه‌ها فروخته و از این طریق دارو و واکسن به صورت عادلانه و بدون تخلف به دست مردم می‌‎رسد.

اصلانی‌فر ادامه داد: سامانه تیتک به صورت متمرکز با بیمه‌ها و مراکز بهداشتی در ارتباط بوده و تاکنون بسیاری از دارو‌های خاص و گران قیمت به صورت موفقیت آمیز از طریق این سامانه به دست متقاضیان رسیده است.

وی ادامه داد: با وجود اینکه سیستم توزیع داروخانه‌ها بسیار کارآمد و دقیق بود، اما متأسفانه توزیع واکسن آنفلوانزا خارج از این شبکه انجام شد؛ این واکسن از طریق دانشگاه‌های علوم پزشکی به معاونت بهداشت و مراکز بهداشت انتقال یافت و به دلیل عدم تجربه این معاونت در توزیع دارو و عدم دسترسی به سامانه‌های الکترونیکی برای توزیع واکسن، این فرآیند به صورت غیر شفاف انجام پذیرفت.

توزیع خارج از شبکه واکسن حق مردم را تضییع می‌کند

اصلانی‌‎فر با اشاره به مطالبات برحق مردم در مورد کمبود واکسن آنفلوانزا گفت: مردم حق دارند بدانند که سرنوشت ۲ میلیون دوز واکسن وارداتی چه شده است و چرا هیچ دستورالعمل مشخصی برای توزیع عادلانه واکسن آنفلوانزا وجود ندارد.

همچنین محمد ممی‌زاده کارشناس زنجیره تأمین سازمان غذا و دارو با اشاره به روند نامناسب توزیع واکسن آنفلوانزا گفت: نزدیک به ۱میلیون ۷۰۰ هزار دوز واکسن به معاونت بهداشت تحویل داده شد و قرار بر این بود که تمام گروه‌های هدف مانند کادر درمان، زنان باردار، بیماران خاص و سالمندان از این دارو استفاده کنند که به نظر می‌رسد این امر به هیچ عنوان محقق نشد.

وی افزود: دغدغه همیشگی سازمان غذا و دارو جلوگیری از تقلب در توزیع و فروش دارو‌های خاص است؛ در حال حاضر داروخانه‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای می‌بایست بارکد‌های دارو‌ها را استعلام کرده و در صورت تأیید اصالت دارو آن را به بیمار تحویل دهند. که این فرآیند به صورت کامل برای 570 فرمول دارویی انجام می‌پذیرد.

توزیع واکسن از طریق کد ملی از تخلفات احتمالی جلوگیری می‌کند

ممی‌زاده با بیان اینکه نزدیک به ۱۴هزار میلیارد تومان دارو از طریق سامانه تیتک توزیع شده است، گفت: در فرآیند توزیع سامانه تیتک مشخص می‌شود که کدام افراد با کدام کد ملی دارو‌ دریافت کرده‌اند و تمامی زنجیره واردات و توزیع به صورت شفاف قابل بررسی است؛ سامانه تیتک می‌تواند به صورت برخط نحوه تحویل دارو به مردم را مشخص کرده و به هنگام تحویل با دریافت کد ملی و دیگر استعلامات لازم از سازمان ثبت احوال، واکسن کرونا را به متقاضیان حقیقی آن تحویل دهد.

این کارشناس زنجیره تأمین سازمان غذا و دارو افزود: با استفاده از سامانه تیتک شناسه واکسن تحویل شده به اسم متقاضی رجیستر می‌شود و دیگر امکان قاچاق دارو و عرضه خارج از شبکه واکسن کرونا وجود نخواهد داشت. متأسفانه روند توزیع واکسن آنفلوانزا بدون استفاده از سامانه تیتک انجام پذیرفت و مشکلات گوناگونی را ایجاد کرد.

شتابزدگی برای خرید واکسن خارجی اشتباه است

اصلانی‌فر در پایان با تأکید بر اینکه تأمین واکسن باید به صورت کم ریسک انجام پذیرد، افزود: در صورت نیاز به واردات واکسن می‌بایست به سراغ کشور‌هایی برویم که وضعیت مناسبی در کنترل کرونا داشته‌اند. در حال حاضر کشور‌های متنوعی ادعای ساخت واکسن کرونا را دارند که باید تمامی مستندات آن‌ها پیش از خرید واکسن بررسی شود.

ممی‌زاده نیز با بیان این مسئله که هرگونه شتاب‌زندگی در واردات واکسن غیر عقلانی بوده و سلامت مردم را به مخاطره می‌اندازد، گفت: واکسن یک فرآورده بیولوژیک بوده و نباید در خرید آن بی دقتی کرد، چرا که بسیاری از این واکسن‌های تولید شده هنوز در مراحل اولیه آزمایش خود هستند.