تلاش سعودی- صهیونیستی برای عدم بازگشت آمریکا به برجام

مثلث آشوب دونالد ترامپ، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی با خروج فضاحت‌بار ترامپ از کاخ سفید برگ برنده اصلی خود را از دست خواهد داد؛ اما این بدان معنا نیست که تلاش این مثلث برای جلوگیری از احیای توافق هسته‌ای آمریکا با ایران متوقف خواهد شد،  بلکه اسرائیل و عربستان در حال زمینه سازی برای جلوگیری از بازگشت دولت جدید آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران هستند.

 المیادین تصریح کرد: از نظر «جو بایدن» رئیس جمهور منتخب آمریکا خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران و بروز تنش های منطقه‌ای نتیجه رویکرد «فشار حداکثری» دونالد ترامپ علیه ایران بوده و بایدن آماده است تا در صورت بازگشت تهران به توافق هسته‌ای  این توافق را احیا کرده و تحریم ها ضد ایران را نیز لغو کند. درباره گام‌های بعدی جو بایدن، «جک سالیوان» مشاور امنیت ملی دولت بایدن اظهار داشت که پس از بازگشت به این توافق، بایدن مذاکراتی برای محدود کردن رفتار منطقه ایران انجام خواهد داد.  وی در اظهاراتی به شبکه سی ان ان گفت که برنامه موشک‌های بالستیک ایران ضمن گزینه‌هایی است که بایدن آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد.

به نوشته المیادین،  درباره موضع ایران مسئولان این کشور به طور خلاصه اعلام کردند که قبل از لغو تحریم‌های ایالات متحده به مذاکرات بازنخواهند گشت؛ در حالی که جو بایدن می‌گوید پس از بازگشت ایران به توافق هسته‌ای این تحریم‌ها را لغو می‌کند. اما گذشته از همه این کشمکش ها «رابرت مالی» مشاور « باراک اوباما» رئیس جمهور وقت آمریکا در امور خاورمیانه معتقد است که همه امور در نهایت توسط مقام رهبری ایران تعیین می شود.  رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از این گام نخست و استراتژی ایران در مرحله آینده را تنظیم و اعلام کرد که اگر تحریم ها لغو شود بازگشت آمریکا به توافق هسته ای معنا دارد در غیر این صورت بازگشت به این توافق ممکن است به منافع ایران آسیب برساند و همچنین باید اقتصاد خود را به روشی تنظیم کنیم که در صورت ادامه تحریم ها نیز قادر به اداره کشور باشیم.

«کاترین اشتون» اولین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در مذاکرات هسته‌ای گروه ۱+۵ و ایران هم نقش داشت، در مقاله ای که توسط مجله آمریکایی تایم منتشر شد از جزئیات مذاکرات قبل از امضای توافق هسته‌ای رونمایی و تاکید کرد که ایرانی‌ها در آن زمان نگرانی های خاصی درباره احترام دولت جدید آمریکا به این توافق داشتند. بر این اساس مقابله با همه واقعیت هایی که مانع از بازگشت ایران به توافق هسته ای می شود برای بایدن آسان نخواهد بود. نگرانی هایی که تهران در زمان امضای این توافقنامه در سال ۲۰۱۵ داشت بایدن را ملزم می‌کند تا این توافق را بر مبنای اصول محکم تری قرار داده و تعهد آمریکا در قبال آن را تضمین کند. همچنین بایدن در این توافق با مخالفت های زیادی از جانب جمهوری خواهان و برخی دموکرات ها در کنگره مواجه خواهد شد.

به گزارش المیادین، از سوی دیگر دولت ترامپ با تحریم گسترده ایران بر سر موضوعات غیر هسته‌ای تلاش کرد مانع بازگشت بایدن به توافق مذکور شود. این بدان معناست که فعال سازی مجدد توافق هسته ای لزوماً مستلزم لغو این تحریم ها نیز هست، کاری که بایدن بدون موافقت کنگره نیز می تواند انجام دهد اما ممکن است موجب تقابل اعضای کنگره با وی ‌شود.  علاوه بر آن بایدن با مخالفت شدید اسرائیل و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در این زمینه نیز مواجه خواهد شد. مخالفان توافق هسته‌ای با ایران می‌خواهند که بایدن در بازگشت به این توافق عجله نکند نه اینکه اصلا به آن برنگردد. در واقع این طرف ها روی عامل زمان و احتمال بروز اتفاقاتی حساب باز می‌کنند که خواسته بایدن در بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران را با موانع زیادی روبرو کند. همچنین وجود پیچیدگی های مربوط به انتقال قدرت در ایالات متحده و وقایع اخیر واشنگتن ترسیم چارچوب مذاکرات در این زمینه را در زمانی کوتاه دشوار می‌کند.

طبق اطلاعات المیادین، در این زمینه وبسایت اکسیوس با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری ایران در ژوئن آینده اعلام کرد که اگر جو بایدن به دنبال توافق با حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران باشد ۵ ماه برای این کار فرصت دارد. اما در این میان کارشناسان معتقدند که مثلث ترامپ و عربستان و اسرائیل درصدد تحریک شورش هایی برای جلوگیری از بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران هستند و همزمان با تصمیم بایدن به این امر و اشتیاق اروپاییان، این مثلث استراتژی خود را برای مانع‌تراشی در برابر توافق هسته‌ای تسریع کرده است.در این زمینه بایدن چند هفته قبل شکایت کرد که پنتاگون به دستور ترامپ گزارش های امنیتی و اطلاعاتی را به تیم بایدن ارائه نداده است، اقدامی که به عنوان تلاش جهت ایجاد اخلال در فعالیت دولت بایدن و در نتیجه عدم توانایی وی در بازگشت به توافق هسته‌ای تا ژوئن توصیف می‌شود. در همین زمینه «سانام وکیل» محقق اندیشکده «چتم هاوس لندن» گفت که تلاش های آشکاری برای جلوگیری از بازگشت سریع آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران وجود دارد و اقدامات انجام شده توسط ترامپ در هفته‌های اخیر و نیز تسریع روند عادی‌سازی روابط میان کشورهای عربی و اسرائیل، تلاش برای آشتی عربستان با قطر و ترور «محسن فخری زاده» دانشمند هسته‌ای ایران این امر را نشان می‌دهد.

المیادین افزود،موضع اسرائیل و عربستان در مرحله بعدی تلاش برای تحت فشار قرار دادن دولت بایدن با تشکیل جبهه‌ای متشکل از اسرائیل و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است به گونه ای که دولت آمریکا بدون جلب رضایت این ائتلاف به گفتگو با ایران نپردازد. همچنین روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی اعلام کرد که توافق سریع کشورهای عربی برای آشتی با قطر نیز در راستای اقدامات ترامپ جهت تشکیل یک جبهه مخالف علیه ایران صورت گرفته است. در هر صورت ایران از چهار سال گذشته تاکنون با هوشمندی در این زمینه برخورد و اعلام کرده که بازگشت به توافق هسته‌ای به خودی خود هدف نیست.