نبود شفافیت و ضعف سامانه‌های الکترونیکی؛ تهدیدی برای امنیت ملی ایران

نسیم‌آنلاین:  نبود شفافیت در سیستم‌های اطلاعاتی و سامانه‌های الکترونیکی، مهم‌ترین چالش پیش روی کشور است. این ضعف‌ها علاوه بر افزایش فساد مالی، امکان سوءاستفاده دشمنان را نیز فراهم کرده و امنیت ملی را تحت تأثیر قرار داده است.

فساد مالی و خطرات امنیتی ناشی از ضعف سامانه‌ها

به گفته کارشناسان، ناکارآمدی سامانه‌های موجود نه‌تنها باعث افزایش هزینه‌های اقتصادی شده بلکه در مواردی به بروز حوادث امنیتی و خسارت‌های سنگین نیز منجر شده است.

سامانه املاک و اسکان؛ ضرورت تکمیل اطلاعات برای مقابله با فساد

هدف اصلی سامانه املاک و اسکان، شفاف‌سازی مالکیت و نوع کاربری املاک در کشور است. تکمیل این سامانه می‌تواند به شناسایی دقیق وضعیت سکونت کمک کند و در ارتقای امنیت اجتماعی نیز مؤثر باشد.

تجربه آمریکا، فرانسه و آلمان در ثبت الکترونیکی آدرس‌ها

در آمریکا، ثبت آدرس در قالب سرشماری اجباری است و بی‌توجهی به آن با پیگرد قانونی همراه می‌شود. این اقدام در شناسایی عوامل انفجار ماراتن بوستون نقش حیاتی داشت. فرانسه نیز با سامانه‌های الکترونیکی مشابه توانست محل اختفای عوامل حملات تروریستی پاریس در سال ۲۰۱۵ را کشف کند. آلمان نیز با سامانه «Melderegister» به‌طور مؤثر امنیت و نظام مالیاتی خود را تقویت کرده است.

نمونه‌های موفق جهانی در افزایش امنیت ملی با سامانه‌های مسکن

بریتانیا با بهره‌گیری از «Land Registry» و «Electoral Roll» توانست عوامل بمب‌گذاری منچستر در سال ۲۰۱۷ را ردیابی کند. همچنین کشورهای شمال اروپا از جمله سوئد و دانمارک با راه‌اندازی سامانه‌های پیشرفته ثبت اطلاعات سکونت، امنیت داخلی خود را ارتقا داده‌اند.

ضعف سامانه جامع تجارت و ثبت سفارش جعلی

یکی از تهدیدهای جدی، ضعف سامانه جامع تجارت و امکان ثبت سفارش‌های جعلی است. این موضوع مسیر ورود اقلام ممنوعه با کاربرد تروریستی را هموار کرده و چالش بزرگی برای امنیت کشور به وجود آورده است.

مسیر ورود اقلام ممنوعه و تهدیدهای امنیتی

گزارش‌ها نشان می‌دهد برخی کالاهای ممنوعه بدون رصد دقیق، وارد کشور شده‌اند. این اتفاق نتیجه مستقیم نواقص در سامانه‌های نظارتی و تحریم تجهیزات کنترلی است.

بارنامه‌های صوری و مشکلات نظارت در حمل‌ونقل

امکان صدور بارنامه‌های جعلی یا صوری یکی دیگر از نقاط ضعف جدی است که می‌تواند قاچاق و ورود اقلام پرخطر را تسهیل کند.

چالش‌های سامانه سپهتن و ضرورت هوش مصنوعی در پایش تردد

سامانه سپهتن در پایش ترددهای بین‌شهری با مشکلات جدی مواجه است. استفاده از هوش مصنوعی برای ردیابی خودروهای مشکوک و ایجاد بانک اطلاعاتی جامع از ترددها می‌تواند به تقویت این سامانه کمک کند.

ایجاد بانک اطلاعاتی خودرو برای شناسایی ترددهای مشکوک

با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین می‌توان خودروهای پرخطر را در مسیرهای بین‌شهری شناسایی و از تهدیدهای امنیتی احتمالی جلوگیری کرد.

تجربه تلخ انفجار بندر شهید رجایی

حادثه انفجار در بندر شهید رجایی نمونه روشنی از ضعف سامانه‌های الکترونیکی در ایران است. این انفجار به دلیل ورود محموله بدون ثبت سفارش و خلاف‌اظهاری رخ داد و خسارت‌های سنگینی به تأسیسات کشور وارد کرد.

خسارت‌های سنگین ناشی از ضعف سامانه‌های الکترونیکی

کارشناسان تأکید می‌کنند اصلاح سامانه‌های مربوط به گمرک و بنادر می‌تواند از تکرار چنین حوادثی که هزینه‌های سنگینی بر کشور تحمیل می‌کند، جلوگیری کند.

راهکارهای پیشنهادی برای تقویت شفافیت و سامانه‌های الکترونیکی

اصلاح فوری سامانه‌های اطلاعاتی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و تقویت نظارت الکترونیکی از راهکارهای اصلی برای جلوگیری از فساد و تهدیدهای امنیتی است.

اصلاح فوری زیرساخت‌ها و افزایش مشارکت مردمی

افزایش مشارکت مردم در تکمیل اطلاعات سامانه‌ها به‌ویژه در بخش مسکن، و به‌کارگیری هوش مصنوعی برای رصد تهدیدهای احتمالی، می‌تواند امنیت ملی کشور را به شکل چشمگیری ارتقا دهد.