راز موفقیت چین در خودروهای برقی و هوش مصنوعی: نگاهی به ساخت چین ۲۰۲۵

نسیم‌آنلاین: از سال ۲۰۱۰، دولت چین تصمیم گرفت کشورش را از وضعیت یک کارخانه بزرگ با نیروی کار ارزان به یک قدرت تولید فناوری‌محور تبدیل کند. طبق گفته رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند، این کشور از سال ۲۰۱۵ برنامه‌ای ۱۰ ساله به نام «ساخت چین ۲۰۲۵» یا MIC25 را تدوین کرد و از ظرفیت اندیشکده‌ها و نهادهای علمی و دانشگاهی برای رسیدن به اهداف خود بهره برد.

هدف اصلی این برنامه، ارتقای چین در حوزه‌های هایتک شامل خودروهای برقی، پنل‌های خورشیدی، فناوری باتری، تجهیزات حمل‌ونقل، هوش مصنوعی و نیمه‌هادی‌ها بود. دولت چین با ارائه معافیت‌های مالیاتی، صندوق‌های حمایتی و استانداردهای تولید هوشمند، مسیر را برای رشد و نوآوری شرکت‌های داخلی هموار کرد.

اهداف و مزایای برنامه «ساخت چین ۲۰۲۵»

MIC25 به دنبال حفظ مزیت‌های رقابتی پیشین چین و توسعه فناوری‌های نوین در حوزه‌هایی مانند رباتیک، راه‌آهن، انرژی‌های نو و زیست‌فناوری بود. این برنامه همچنین بر نوآوری، کیفیت تولید، توسعه سبز، بازآرایی ساختاری و سرمایه انسانی تمرکز داشت و اولین استراتژی جامع صنعتی چین محسوب می‌شود.

نقش اندیشکده‌ها و پژوهش در MIC25

چین بیش از ۱۹۰۰ اندیشکده فعال دارد که بسیاری از آنها در تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی و صنعتی مشارکت دارند. آکادمی مهندسی چین، آکادمی علوم اجتماعی و مرکز پژوهش‌های توسعه شورای دولتی از جمله نهادهایی بودند که در تدوین MIC25 نقش کلیدی ایفا کردند. این اندیشکده‌ها با ارائه داده‌های پژوهشی و تحلیل‌های اقتصادی و اجتماعی، برنامه‌ای عملیاتی و مبتنی بر دانش فراهم کردند.

دستاوردهای عینی MIC25

• صنعت خودروسازی: شرکت BYD توانست با تولید بیش از ۴ میلیون دستگاه خودرو برقی در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۰ درصد بازار جهانی این خودروها را در دست گیرد و در برخی بازارها بر تسلا غلبه کند.

• بازار باتری خودروهای برقی: شرکت CATL با سهم ۳۶ تا ۳۸ درصدی، بزرگ‌ترین تولیدکننده باتری جهان شد.

• هوش مصنوعی: توسعه مدل‌های ملی مانند Baidu ERNIE و Huawei Pangu و تمرکز بر کاربردهای صنعتی LLM.

• صنعت ریلی و حمل‌ونقل: افزایش صادرات واگن و سیستم‌های ریلی به اروپا، آمریکای لاتین و آسیا.

• تولید پنل‌های خورشیدی: کاهش هزینه تولید و افزایش سهم بازار جهانی در تجهیزات انرژی تجدیدپذیر.

• نیمه‌هادی‌ها: افزایش ظرفیت تولید تراشه‌های مدرن و کاهش وابستگی به واردات خارجی.

اهمیت برنامه MIC25 برای آینده چین و درس‌آموزی برای ایران

این برنامه نشان داد که پل زدن میان پژوهش دانشگاهی و سیاست‌گذاری اجرایی، کلید موفقیت صنعتی است. تجربه چین می‌تواند برای ایران درس‌آموز باشد؛ به‌ویژه در استفاده هدفمند از اندیشکده‌ها برای ارتقای فناوری، توسعه صنعتی و بهبود حکمرانی.

رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند تأکید کرد: «اندیشکده‌ها با تبدیل پژوهش‌های دانشگاهی به سیاست‌های عملی، می‌توانند نقش محوری در افزایش بهره‌وری، سودآوری و رضایت عمومی ایفا کنند.»

مدنی در پایان با اشاره به تمرکز اندیشکده حکمرانی هوشمند بر موضوع «اطلس تجارت ایران» و برنامه‌ریزی برای برگزاری یک نشست علمی در پاییز امسال، گفت: از مجموعه‌های آکادمیک و اساتید دانشگاه‌های برتر ایران دعوت می‌کنیم اگر ایده‌ای درباره اطلس تجارت ایران دارند با اندیشکده حکمرانی هوشمند و دبیرخانه این نشست با آدرس irsgt.com@gmail.com در میان بگذارند.