نقشه نوسان ارز از نگاه بانک مرکزی؛ رد پای جنگ، کسری بودجه و انتظارات تورمی
قائممقام بانک مرکزی دلایل نوسانات اخیر بازار ارز را ترکیبی از عوامل خارجی مانند تحولات بازارهای جهانی و عوامل داخلی از جمله انتظارات تورمی، کسری بودجه و ناترازی عرضه و تقاضای ارز عنوان کرد و از برنامههای بانک مرکزی برای تعمیق بازار ارز خبر داد.
نسیمآنلاین: قائممقام بانک مرکزی در مراسم تقدیر از آثار پژوهشی و پژوهشگران منتخب حوزه پول و بانک با تشریح دلایل نوسانات اخیر نرخ ارز، عوامل خارجی را مرتبط با تحولات پس از آغاز ریاستجمهوری دونالد ترامپ دانست و توضیح داد: وعده حمایت از بازار رمزارزها موجب رشد شدید این بازار شد، اما تحقق نیافتن آن باعث ریزش قیمتها شد و بخشی از سرمایههای خارجشده از بازار کریپتوکارنسی به بازار ارز داخلی وارد شد.
این مقام مسئول افزود: افزایش انس جهانی طلا به دلیل تحولات سیاسی و تداوم جنگها، موجب رشد قیمت طلا و سکه در داخل کشور شد و اثرات حباب سکه نیز به نوسانات بازار ارز دامن زد. در همین راستا، واردات و عرضه طلا از سوی بانکهای مرکزی جهان و همچنین بانک مرکزی ایران در مرکز مبادله ارز و طلا، با هدف مدیریت بازار انجام شد.
قائممقام بانک مرکزی با اشاره به عوامل داخلی مؤثر بر بازار ارز گفت: جنگ ۱۲ روزه، مباحث مربوط به اسنپبک، مشکلات انتقال ارز و همچنین استفاده دولت از تنخواه بانک مرکزی پس از جنگ، از جمله عواملی بود که با افزایش سیالیت پول و ضریب فزاینده، بر نوسانات ارزی اثر گذاشت.
وی ادامه داد: حذف ارز ترجیحی، بحث افزایش نرخ آن و همچنین اصلاح قیمت انرژی، اگرچه از نظر عددی محدود بود، اما اثرات انتظاراتی قابل توجهی بر فعالان اقتصادی و بازار ارز داشت و زمینهساز تلاطم شد.
به گفته ابوالحسنی، بیش از ۸۰ درصد ارز تالار اول به کالاهای سرمایهای و مواد اولیه اختصاص دارد و با مطرح شدن افزایش نرخ ارز، صادرکنندگان عرضه را کاهش دادند و در مقابل، واردکنندگان برای دریافت سریعتر ارز اقدام کردند که این موضوع منجر به ناترازی عرضه و تقاضا و تشدید نوسانات شد.
قائممقام بانک مرکزی تأکید کرد: سیاست بانک مرکزی حفظ نرخ ارز در چارچوب «شناور مدیریتشده» است و در همین راستا ابزارهای جدیدی برای تعمیق بازار ارز در دستور کار قرار دارد.
وی از برنامههایی مانند تعمیق بازار اسکناس، ایجاد صندوقهای درآمد ثابت و پروژه ارزی، توسعه اوراق سلف و گواهی ارزی، راهاندازی بازار آتی ارز و گواهی سپرده ریالی ارز بهعنوان اقدامات آینده بانک مرکزی برای کنترل پایدار نوسانات ارزی نام برد.
در پایان، وی هشدار داد: تأمین کسری بودجه دولت از محل پول، به افزایش تورم و نوسانات نرخ ارز منجر میشود و در صورت تداوم فشار بر منابع بانکی و بانک مرکزی، این اثرات تا پایان سال میتواند تشدید شود.