آقای رئیسی؛ شما مسئول آینده این کشور هستید!

نسیم‌آنلاین: در هفته گذشته خبر مهم کشور، حذف ارز ترجیحی برای آرد بود. ابتدا خبر حذف آن برای مصارف غیرنانوایی منتشر شد و بعد قیمت‌های جدید ماکارونی و انواع نان باگت و فانتزی خبرساز شد. آشفتگی مواضع دولت در اینباره باعث سردرگمی بیشتر مردم شد. بیش از هر چیز، ابهام درباره سرنوشت آرد نانوایی و قیمت نان حساسیت‌زا شده است. در فضای اقتصادی و سیاسی کارشناسان به نقد عملکرد و تصمیمات دولت پرداختند. درباره این تصمیمات و آشفتگی به وجود آمده مصاحبه‌ای با دکتر مجید شاکری داشته‌ایم که در ادامه ملاحظه می‌فرمایید:

دولت درکی از هدف حذف ارز 4200 ندارد

خوب و بد بودن حذف ارز 4200 وابسته به شیوه حذف آن است. شیوه حذف هم تابعی از هدف حذف کردن است. در حال حاضر آنچه محل مناقشه است صرفا تفاوت در طرح نیست، بیش از اینهاست و تفاوت در اهداف است. دولت درکی از هدف حذف ارز 4200 ندارد و در چنین شرایطی خود "حذف کردن" تبدیل به هدف شده است. برای همین به صورت طبیعی همهمه و آشفتگی در این فضا به وجود آمده است.

کمبود کالای اساسی، قاچاق، سومصرف، کسری بودجه و ... به عنوان دلایل و اهدافی برای حذف این ارز مطرح می‌شود، درحالیکه اساسا حل مسئله بسته به اینکه کدام یک از اینها هدف باشد، مسیرها و ریل‌های کاملا متفاوتی را می‌طلبد. هر کدام تصمیم‌‌های سیاسی و سیاستی متفاوتی را می‌طلبند. دولت هنوز بین اینها انتخابی نکرده است.

تقسیم کردن در اجرا و ایجاد فاجعه

در چنین شرایطی دولت آمده و اجرا را تقسیم کرده است. طرح حذف ارز 4200 آرد غیرنانوایی را داده‌ است به وزارت جهاد و او هم درجا حذف کرده و نپرسیده اصلا کی به کی است! نه درباره جبرانش فکر شده، نه اثرات امنیتی‌اش.

از طرف دیگر آرد نانوایی را داده‌اند به وزارت اقتصاد که از 9 ماه قبل دارد طرحی را جلو می‌آورد و روی آن فکر کرده و تازه به صورت آزمایشی در حال اجرا است. در همین حال همزمان آن یکی طرح را اجرا کرده‌اند! این کار باعث شده تفاوت قیمتی که سابقا بین داخل و خارج کشور بود، حالا بین نانوایی و سوپرمارکت بغلی‌اش به وجود بیاید! این خیلی فاجعه بار است.

صحبت‌های متناقض از مقامات رسمی دولت

وقتی هنوز نمیدانند میخواهند چه کار بکنند، چطور همه دارند در مورد آن حرف می‌زنند؟

آنچه آقای رضایی گفتند اولا با خودش و دوما با آنچه آقای مخبر گفتند متناقض بود. صحبت آقای مخبر نیز با خودش متناقض بود و این دو با آنچه آقای محرمیان گفتند و اینها با آنچه معاون وزیر اقتصاد، آقای سبحانیان، گفتند متفاوت و متناقض بود. اصلا ریل‌های کاملا متفاوتی بود نه اینکه جزئیات متفاوتی داشته باشد.

در چنین شرایطی که نه هدف مشخص است نه اجماعی در شیوه اجرا وجود دارد و نه طرح روی زمین شکل گرفته است، تصمیم به سراغ حذف ارز برای نان و آرد رفتن، که حساس‌ترین و امنیتی‌ترین حوزه است، و صحبت درباره آن در رسانه چه بهره‌ای از خرد دارد؟

طرح وزارت اقتصاد مزیت‌های مهمی دارد اما ...

در بین طرح‌های مطرح شده، طرح وزارت اقتصاد به جهت داشتن هدف مشخص و  نیز داشتن ابزار متناسب برای رسیدن به آن نسبت به باقی طرح‌ها برتری دارد. یارانه در یک نقطه قبل از مصرف‌کننده نهایی به نانوا تخصیص داده می‌شود و برای مصرف‌کننده هیچ تغییری در تجربه خرید رخ نمی‌دهد. حتی خبری از سهمیه‌بندی، مثلا فلان قدر از نان سنگک یا فلان گرم آرد برای هر نفر، وجود ندارد. این طرح این مزیت را نسبت به طرح‌های مطرح شده برای بنزین نیز دارد که خبری از سهمیه‌بندی و دو نرخی شدن برای آن نیست و امکان کنترل مصرف یارانه در جای درست از طریق داده‌کاوی فراهم می‌شود. این طرح مزیت‌های بسیار مهمی دارد.

دولت توان تشخیص خوب از بد را ندارد

اما اساسا به نظر می‌رسد دولت در وضعیتی نیست که بتواند خوب را از بد تشخیص بدهد. به نظر می‌رسد دولت سنجه‌ای برای تشخیص خوب یا بد بود ندارد که ما حالا بخواهیم در مورد خوب بودن این طرح یا بد بودن آن یکی صحبت کنیم.

با این وضعیت رفتن به این سمت‌ها خطای امنیتی است.

دولت به طور کلی به وضوح بی‌هدف است و این مسئله خودش را دائما در هر مسئله نشان می‌دهد. دولت ایده‌ای ندارد و به نظر می‌رسد دارد آنچه در رسانه‌ها مطرح می‌شد را به ترتیب آسان به سخت جلو می‌آید. از شفافیت و مسائل این چنینی شروع کرده و حالا به یارانه رسیده است. والا دلیل و اولویتی برای این مسئله وجود ندارد.

دولت با این کیفیت حکمرانی نمی‌تواند به هیچ مسئله‌ای پاسخ بدهد

اگر میخواهیم در مورد آرد یا چیز دیگر صحبت کنیم، باید اول درباره این صحبت کنیم که دولت به یک نفر دوم نیاز دارد. نه به معنای هماهنگ‌کننده، بلکه به عنوان کسی که تصوری از ایران سه سال آینده داشته باشد و توانی اجرایی که بتواند آن را جلو ببرد. این تصور باید از آرد گرفته تا پرونده سیاست‌خارجی و امنیتی جاری باشد.

ما باید به وجود آمدن این همهمه‌ها و آشفتگی‌ها را قدر بدانیم و از فرصت استفاده کرده و خدمت رئیس جمهور محترم، آقای رئیسی، و دولت محترم عرض کنیم که شما مسئول این کشور و آینده آن هستید و با این کیفیت حکمرانی به هیچ مسئله‌ای نمی‌توانید پاسخ بدهید و با این وضعیت خبر خوبی در انتظار کشور نیست.