پلیس ویژه جرائم اینترنتی چه کارهایی میکند؟
از دنیای مجازی به عنوان یک دهکده جهانی یاد میشود. جایی که همه جور افرادی در آن وجود دارند و سبب میشود جرائمی نیز در این فضا رخ دهد.
فضای مجازی بستر مناسبی برای برخی جرایم از جمله کلاهبرداریها را فراهم کرده است.
به همین جهت یک پلیس مخصوص برای این فضا وجود دارد که به اسم پلیس فتا آن را میشناسیم.
معرفی پلیس فتا
پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا یا به اختصار فتا، پلیس فضای مجازی و سایبری ایران است. با فراگیر شدن استفاده از اینترنت در میان مردم، در سال 1387 دبیرخانه پلیس فتا در ستاد فراجا شروع به کار کرد.
در آغاز این واحد به عنوان اداره مبارزه با جرایم خاص و رایانهای پلیس فراجا فعالیت میکرد، اما در بهمن 1389 به عنوان یک فرماندهی مستقل معرفی شد.
پلیس فتا در خصوص جرایمی که در قانون جرایم رایانهای مانند سرقت اطلاعات، کلاهبرداری اینترنتی و غیره آمده است، صلاحیت ورود دارد و نحوه شکایت به پلیس فتا نیز بسیار ساده است.
وظایف پلیس فتا
پلیس فتا با هدف مبارزه با جرایم اینترنتی مانند کلاهبرداری، جعل اطلاعات، سرقت اطلاعات، تجاوز به حریم خصوصی افراد، هک سامانهها و غیره راهاندازی شده است.
مهمترین وظایف پلیس فتا عبارتند از:
- ایجاد امنیت فضای مجازی و کاهش جرایم و مشکلات اینترنتی برای فعالیتهای علمی، اقتصادی و اجتماعی در این فضا.
- حفاظت از هویت دینی و ملی و مقابله با هنجارشکنان.
- صیانت و پایش فضای مجازی و جلوگیری از تبدیل شدن آن به محیطی برای انجام کارهای غیرقانونی.
- جلوگیری از تعرض به ارزشهای اخلاقی جامعه
جرایم رایانهای قابل پیگیری در پلیس فتا
چنانچه در فضای مجازی با موارد زیر روبهرو شدید، میتوانید برای شکایت و پیگیری به پلیس فتا مراجعه نمایید:
- ایجاد مزاحمت و اذیت و آزار در فضای مجازی مانند توهین یا تهمت زدن به افراد و غیره
- هک و سرقت اطلاعات و اخاذی از طریق آنها
- عملیاتهای جاسوسی از طریق شبکههای مجازی
- هک اطلاعات رایانهای و پخش کردن آن
- حملات سایبری
- ساخت فروشگاههای مجازی جعلی
- ساخت فیشینگ و برداشت غیرمجاز از حساب بانکی افراد
- ایجاد مشکل در وبسایتها و ایجاد موانع برای دسترسی آسان
- نشر اکاذیب در شبکههای مجازی
- انتشار تصاویر مستهجن و محتواهای غیراخلاقی و دینی
- انتشار عکسهای خصوصی افراد
- انتشار اسکرین شات از چتهای خصوصی دیگران
- هک کردن شماره تلفن و سرقت اطلاعات
- شنود غیر مجاز
- دسترسی غیرقانونی به پسوردهای دیگران
- هک کردن تلگرام یا سایر شبکههای مجازی
خدمات آنلاین پلیس فتا
پلیس مجازی فتا، خدمات مختلفی را به صورت آنلاین ارائه میدهد که به شرح زیر است:
1.ثبت شکایت از وبسایتها به صورت آنلاین
مواردی که میتوان به خاطر آنها از وبسایتها شکایت کرد عبارتند از:
عدم ارسال کالا، طولانی شدن مدت زمان ارسال کالا بیش از آنچه تعیین شده است، عدم رعایت موارد قانونی در خصوص انصراف از خرید، فسخ قرارداد، مرجوع کردن کالا، عدم استرداد وجه بعد از انصراف خریدار، عدم صدور فاکتور.
- برای شکایت از این جرائم اینترنتی میتوان به سایت پلیس فتا به نشانی www.cyberpolice.ir مراجعه نمود.
- برای آن که بتوانید شکایت خود را ثبت کنید، باید حتما حساب کاربری داشته باشید. بنابراین ابتدا یک حساب کاربری برای خود بسازید.
- سپس از قسمت خدمات الکترونیک، وارد قسمت ثبت گزارشات مردمی شوید.
- در صفحه جدید چندین گزینه وجود دارد که یکی از آنها گزارش تخلف وبسایت است.
- پس از آن که وارد این بخش شدید، میتوانید شکایت خود را ثبت کنید.
توجه داشته باشید که شکایت آنلاین از وبسایتها مشمول رسیدگی حقوقی و کیفری نمیشود که رای لازم الاجرا برای آن صادر گردد. این موارد معمولا به صورت مصالحه و میانجیگری رفع میشوند.
بنابراین اگر با مواردی روبهرو شدید که نیاز به شکایت و دریافت حکم دارید، باید از طریق مراجع قانونی اقدام نمایید.
2.مشاوره اینترنتی با پلیس فتا
از خدمات مهمی که پلیس فتا به کاربران ارائه میدهد، مشاوره اینترنتی است. اگر زمانی مشکلی داشتید یا اینکه با یک وبسایتی که نمیدانید ناامن است یا نه، مواجه شدید، میتوانید با مشاوران اینترنتی پلیس فتا تماس بگیرید.
برای اینکار ابتدا وارد سایت شده و از بخش خدمات الکترونیکی، ثبت گزارش مردمی را انتخاب کنید. یکی از گزینهها درباره ارتباط اینترنتی با مشاوران پلیس فتا است.
مشاوره اینترنتی را میتوانید به دو صورت آنلاین و آفلاین انجام دهید که هر کدام به شرح زیر است:
- در گفتگوی آنلاین با پلیس فتا، ابتدا محل سکونت خود را انتخاب کرده و با توجه به آن، به اپراتور مخصوص وصل میشوید. سپس میتوانید به صورت ثبت تیکت، مشاوره آنلاین را دریافت نمایید.
- برای ارتباط آفلاین باید فرم مخصوصی که روی صفحه نمایش نشان داده میشود را پر کرده و گزارش خود را نیز در آن ثبت نمایید. سپس جواب شما به صورت رسمی و کاملتر برایتان ارسال خواهد شد.
3.ثبت سایر تخلفات در شبکه مجازی
در فضای مجازی کلاهبرداران زیادی هستند که با ترفندهای مختلف افراد را فریب میدهند. کلاهبرداری اینترنتی از روشهای مختلفی همچون قمار و شرطبندی، فروش حساب کاربری بازیهای آنلاین، فیشینگ، برنامههای رژیم غذایی، هک اطلاعات با تماسهای اینترنتی، استفاده از فیلترشکنها برای هک و غیره انجام میشود.
در بخش خدمات الکترونیک پلیس فتا، این موارد نیز پیش بینی شده و میتوانید با ورود به وبسایت، در زمینههای زیر شکایت خود را ثبت نمایید:
- گزارش تخلف شبکه اجتماعی
- گزارش تخلف نرم افزار و بازی
- گزارش تخلف پیامک و پست الکترونیکی
شیوه کار و نحوه رسیدگی به شکایات در پلیس فتا
پلیس فتا یک نهاد مجری قانون در فضای مجازی است. شیوه کار پلیس فتا به چند صورت است.
پلیس فتا به عنوان ناظر و پلیس فضای مجازی، سایتها، وبلاگها و شبکههای اجتماعی را به طور مرتب بازدید کرده و محتویات آنها را بررسی میکند. در صورتی که با محتوای غیراخلاقی یا غیرقانونی روبهرو شود، بعد از بستن صفحه مجازی، متخلف را همراه با مدارک به مراجع قضایی معرفی میکند تا مجازاتش تعیین شود.
گاهی نیز افرادی که دچار زیان شدهاند میتوانند به پلیس فتا مراجعه کنند. در این صورت آنها تحقیقات مقدماتی را انجام داده و مدارک لازم را تهیه میکنند. همچنین متهم را دستگیر کرده و همراه با مستندات به مقامات قضایی تحویل داده میشود.
گاهی نیز زیان دیده ابتدا شکوائیه خود را در دفاتر خدمات قضایی ثبت مینماید، سپس مراجع قضایی کار را به پلیس فتا ارجاع میدهد.