گزارش میدانی «نسیم آنلاین» از بازار تجهیزات پزشکی ایرانی؛
واردات مشابه کالای ما در ۱۵ سال اخیر بی‌سابقه بوده است/ توانمندی جوانان ایرانی بیشتر از تصور مسئولان است
گزارش «نسیم آنلاین» از نوزدهمین نمایشگاه ایران هلث حکایت از واهمه تولیدکنندگان داخلی در رسانه‌ای کردن مشکلاتشان دارد. برخی از تولیدکنندگان معتقدند با رسانه‌ای شدن مشکلات نه تنها از دردهایشان کاسته نمی شود بلکه موجب از دست دادن سهم تولیداتشان در بازار خواهد شد.
گروه جامعه «نسیم آنلاین»_محسن حسین‌پورعرب: نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران هلث با محوریت تجهیزات پزشکی، صنایع دارویی و خدمات سلامت با حضور بیش از 560 شرکت و تولیدکننده بین‌المللی از 20 کشور، به پایان رسید. به گزارش خبرنگار «نسیم آنلاین»، این نمایشگاه آمیخته از خبرهای امیدوارکننده و ناامیدکننده بود. از رونمایی جدیدترین دستاوردهای تولیدکنندگان داخلی گرفته تا واردات محصولات بی‌کیفیت به کشور در حوزه تجهیزات پزشکی.
نمایشگاه نکات و موارد قابل‌توجه بسیاری را داشت. حضور پررنگ‌تر واردکنندگان و نمایندگان برندهای غیر ایرانی نسبت به تولیدکنندگان داخلی از نکات قابل‌تأمل بود.
از این موارد که بگذریم به مدیران و صاحبان برندهای باکیفیت داخلی می‌رسیم. محصولاتی که نه‌تنها در بازارهای داخلی عرضه می‌شوند بلکه به کشورهای حوزه خاورمیانه نیز صادر می‌شوند. پای صحبت‌های برخی از این مدیران و تولیدکنندگان که نشستیم درد دل‌هایی از جنس ارزش قائل نشدن مسئولان برای محصولاتشان البته آمیخته با ترس را شنیدیم. صحبت‌هایی که بنا به درخواست برخی از آن‌ها از ذکر نام نشانشان معذوریم.
ابتدا به سراغ یکی از بزرگ‌ترین و به‌نام‌ترین تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی رفتیم. تولیدکننده‌ای که بنا به اظهاراتش تا قبل از واردات مشابه محصولاتش 70 درصد از سهم بازار را دارا بوده است.
واردات مشابه کالای ما در 15 سال اخیر بی‌سابقه بوده است/با رسانه‌ای کردن مشکلاتمان بر دردهایمان افزوده میشودبه سراغ یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی رفتیم. با اصرار‌های فراوان بالاخره توانستیم پای صحبت با رئیس هیئت‌مدیره مجموعه بنشینیم. با گرفتن قول از ما که نامی از خود و برند تجاری‌شان نیاوریم حاضر به گفتگو شد. وی در پاسخ به سؤال ما درباره سابقه و توانمندی‌هایشان در حوزه تجهیزات پزشکی گفت: ما به همراه یک شرکت دیگر در کشور تنها تولیدکنندگان این نوع از تجهیزات پزشکی هستیم. در حال حاضر نزدیک به 70 درصد از سهم بازار را دارا هستیم و هرساله توانسته‌ایم با تولیدات باکیفیت و برابر با استانداردهای جهانی نیاز کشور به این نوع از تجهیزات را تأمین نماییم. ما با توانمندی بالایی که داریم توانسته‌ایم محصولاتمان را به کشورهای حوزه خلیج‌فارس نیز صادر نماییم.
در ادامه از وی خواستیم تا از رویکرد مسئولان در مواجه با کالای داخلی برایمان بگوید که وی، گفت: در حال حاضر با توجه به مشکلاتی که برایمان ایجادشده است تمایلی به رسانه‌ای کردن مشکلاتمان نداریم چراکه معتقدیم با رسانه‌ای کردن مشکلمان دردی دوا نمی‌شود و بر مشکلاتمان افزوده می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به صحبت‌های سید حسین صفری، مدیرکل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو مبنی بر الزام کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز خصوصی مبنی بر تأمین ملزومات مصرفی خود از تولیدات داخلی، گفت: اینکه چرا در شرایطی که نیازی به واردات نداریم، مسئولان و ذی‌نفعان تصمیم به واردات گرفتند نیز برای خودمان جای سؤال است؟! در سال گذشته نزدیک به 800 دستگاه از محصولات مشابه کالای ما وارد شد. این تصمیم در شرایطی گرفته شد که ما کیفیت محصولاتمان را افزایش داده بودیم و واردات مشابه کالای ما در 15 سال اخیر بی‌سابقه بوده است. در حال حاضر نیز باوجود چنین شرایطی ناامید نشده‌ایم و به راهمان ادامه می‌دهیم، اما واقعاً نمی‌دانیم چه آینده‌ای در انتظار ماست و حجم تولیداتمان تا چه اندازه کاهش میابد؟
وی در ادامه درباره اینکه چرا حاضر نیستند که مشکلات خود را رسانه‌ای کنید، افزود: در شرایطی که هیچ مشکلی در محصولاتمان نداشتیم مسئولان تصمیم به واردات گرفتند و سهم ما را از بازار کاهش دادند. حالا اگر با این تفاسیر اعتراضی نماییم و به قولی زیر میز بزنیم معلوم نیست چه آینده‌ای در انتظارمان باشد. ضمن اینکه مسئولان از پاسخ دادن به سؤالات ما: که مگر محصولات ما چه مشکلی داشت که تصمیم به واردات گرفتید، سر باز می‌زنند. درهرحال امیدواریم که رویکرد مسئولان نسبت به کالاهای داخلی تغییر کند و دوباره استفاده از کالاهای داخلی رواج یابد.
در ادامه گشت‌وگذار در نمایشگاه به غرفه‌ای رسیدیم که به نظر می‌رسید محصولاتش خارجی باشند؛ اما زمانی که با یکی از مسئولان غرفه درباره نوع کالاها صحبت کردیم متوجه شدیم بخشی از کالاها وارداتی و نیز بخشی دیگر ساخت داخل هستند. در ابتدا از مصاحبه سر باز می‌زدند که بالاخره قائم‌مقام مدیرعامل حاضر به گفتگو با ما شد.
به‌جای واردات کالا فنّاوری را وارد کنیم/توانمندی جوانان و نخبگان بیشتر از چیزهایی است که میبینیدمهندس افشار، قائم‌مقام شرکت راهیان طب صبا با اشاره به جایگاه این شرکت در بین تولیدکنندگان داخلی گفت: هم‌اکنون جزء 10 تولیدکننده داخلی برتر در حوزه ابزارهای جراحی اتاق عمل هستیم. وی در ادامه گفتگو با خبرنگار «نسیم آنلاین» درباره جایگاه کالاهای داخلی در مراکز درمانی، گفت: با توجه به اجرای طرح تحول سلامت و رویکرد جدید مسئولان درباره تجهیزات پزشکی تولید داخل می‌توان گفت که شرایط بهتر شده است اما واردات هنوز ادامه دارد. به‌عنوان‌مثال ما در ابتدا کارمان را با واردات آغاز کردیم اما رفته‌رفته و با سرمایه‌گذاری و استفاده از جوانان و نخبگان توانستیم به تولید نیز برسیم. امروز ما در بخش تخت‌های بیمارستانی در حال واردکردن هستیم و در بخش تجهیزات جراحی اتاق عمل در حال تولید هستیم. ما باید به نقطه‌ای برسیم که به‌جای واردکردن محصولات، فناوری ساخت این محصولات را وارد نماییم.
وی در ادامه درباره کیفیت کالاهای داخلی گفت: نمایشگاه ایران هلث تنها بخشی از توانمندی جوانان و نخبگان است. توانمندی‌های ما فراتر از چیزی است که مشاهده می‌کنید. بدون شک وقتی پای رقابت به میان می‌آید کیفیت محصولات ارتقاء پیدا می‌کند و پیشرفت می‌کنیم؛ اما مسئولان باید توجه داشته باشند که این رقابت تبدیل به جایگزینی محصولات خارجی به‌جای محصولات داخلی نشود.
بعد از پایان گفتگو با این تولیدکننده به سراغ دیگر تولیدکنندگان رفتیم که برخی از آن‌ها به دلیل مشکلاتی که با مسئولان داشتند و از طرفی ترس از دست دادن جایگاه فعلی‌شان در بازار تجهیزات پزشکی حاضر به مصاحبه نمی‌شدند. با پرس‌وجو به غرفه‌ای رسیدیم که علاوه بر تولیدکننده بودنش، یک شرکت دانش‌بنیان نیز به‌حساب می‌آمد.
سخت‌گیری و نظارت کیفی بر تولیدکنندگان باید افزایش بایدمهندس غلامی، یکی از مدیران شرکت خزر الکتریک با اشاره به اینکه این شرکت به‌عنوان یک شرکت دانش‌بنیان ثبت‌شده است در گفتگو با خبرنگار «نسیم آنلاین» گفت: قیمت محصولات ما یک‌هشتم نمونه‌های وارداتی است. ما در حوزه ساخت دستگاه‌های بی‌خطرساز زباله‌های عفونی بیمارستانی مفتخریم که تجهیز و راه‌اندازی چنین دستگاه‌هایی را در بیمارستان‌هایی نظیر میلاد و امام حسین تهران را در کارنامه خودداریم. همچنین به کشورهای آسیای میانه، عراق و ترکیه نیز صادرات داریم.
وی با اشاره به استفاده برخی از مراکز درمانی از نمونه‌های وارداتی افزود: امروز شاهد این هستیم که مراکز درمانی و بیمارستانی که از نمونه‌های خارجی استفاده کرده‌اند با مشکلات عدیده‌ای رو‌به‌رو شده‌اند. این مشکلات از قبیل عدم تأمین قطعات موردنیاز از سوی واردکننده و هزینه بالای تعمیر و نگهداری هستند. ما به‌عنوان یک تولیدکننده داخلی توانسته‌ایم پروژه جمع‌آوری تمامی زباله‌های خرد بیمارستانی را در استان مازندران اجرایی نماییم به‌نحوی‌که روزانه 5 تن زباله بیمارستانی را جمع‌آوری و امحاء می‌کنیم. این در حالی است که هیچ‌کدام از واردکنندگان قادر به اجرای چنین پروژه‌هایی نیستند.
غلامی در ادامه گفتگو درباره نگاه مسئولان به محصولات داخلی گفت: با توجه به رهنمون‌های رهبر معظم انقلاب درباره اقتصاد مقاومتی، ایشان تأکید کردند کیفیت محصولات داخلی باید به حدی باشد که توان رقابت با محصولات خارجی را داشته باشد؛ اما متأسفانه امروز شاهد این هستیم که مسئولان به‌راحتی به برخی تولیدکنندگانی که توان تولید باکیفیت را ندارند و حتی به دلیل تولید محصول بی‌کیفیت و نارضایتی مشتریان در دستگاه قضاء صاحب پرونده هستند مجوز اعطاء می‌نمایند. سخت‌گیری و نظارت کیفی بر تولیدکنندگان باید افزایش باید تا مشتریان به کالاهای داخلی بدبین نشوند.
وی در پایان تصریح کرد: مثلث فنّاوری پیشرفته خارجی، توان صنعت‌گران داخلی و دانش مراکز علمی ما می‌تواند رمز موفقیت تولیدکنندگان داخلی باشد.
در ادامه نمایشگاه به دو تولیدکننده داخلی دیگر نیز رسیدیم. مدیرعامل شرکت اوزان با انتقاد از عدم‌حمایت مسئولان وزارت بهداشت از تولیدات داخلی، گفت: در بخش‌هایی ترمز را کشیده‌اند یعنی عدم استقبال بخش دولتی برای خرید محصولات تولید داخلی به‌وضوح دیده می‌شود.
بدهکاری دولت‌به‌شرکت‌های تجهیزات پزشکی افزایش‌یافته است/در کشور ما متأسفانه بخش دولتی رقیبی سرسخت برای بخش خصوصی استسعید رضا رحم‌دار، مدیرعامل شرکت اوزان در گفتگو با خبرنگار «نسیم آنلاین» گفت: صادرات آمالگام تولیدی این شرکت به کشورهای همسایه صورت می‌گیرد، همچنین توسعه بازار از دیگر اهداف استراتژی 5 ساله شرکت است. این نمایشگاه یکی از بهترین اتفاقات است و استقبال عمومی از آن و حضور مسئولان باعث شده است که هر 4 روز برگزاری آن به مستندی از طرح مسائل و مشکلات حوزه تولید و بازاریابی تجهیزات پزشکی تبدیل شود.
مدیرعامل شرکت اوزان با انتقاد از برخی موضع‌گیری‌های مسئولان وزارت بهداشت، ابراز کرد: در بخش‌هایی ترمز را کشیده‌اند یعنی با عدم استقبال بخش دولتی برای خرید محصولات تولید داخلی مواجهیم. از طرفی میزان پرداختی بیماران، ورشکستگی بیمه‌ها و ایجاد توقع در مردم بدهکاری دولت‌به‌شرکت‌های تجهیزات پزشکی را افزایش داده است.
رحم دار با تأکید بر اینکه محصولات شرکت اوزان با یک‌دهم قیمت نسبت به مشابه خارجی آن‌ها، از بالاترین کیفیت برخورداراست، گفت: باید پای صحبت واردکنندگان هم‌نشست تا توانست مقصر اصلی این نابسامانی را پیدا کرد اما به نظر می‌رسد نداشتن برنامه‌وبودجه ریزی مناسب یکی از دلایل اصلی بروز این مشکلات است.
همچنین مدیر فروش و صادرات شرکت پویندگان راه سعادت نیز به خبرنگار «نسیم آنلاین» گفت: در همه جای دنیا، بخش دولتی پشتیبان بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران است، اما در کشور ما متأسفانه بخش دولتی رقیبی سرسخت برای بخش خصوصی است و سعی در حذف آن‌ها از بازار داخلی می‌شود .
محسن شایان ادامه داد: سابق بر این 28 شرکت خارجی فعال در بخش فروش دستگاه‌های مانیتورینگ بیمارستانی در ایران حضور داشتند که ما کم‌کم توانستیم آن‌ها را از میدان رقابت خارج کنیم و اکنون بازار به‌گونه‌ای شکل‌گرفته است که بیشتر بیمارستان‌ها به دلیل صرفه اقتصادی و تنوع و کیفیت دیگر سراغ تولیدات خارجی نمی‌روند اما بااین‌حال 5 بیمارستان هنوز هم با شرکت‌های خارجی قرارداد می‌بندند.
