تناسبی شدن، ایده‌ای تنها برای 5 کلانشهر
طرح تناسبی شدن انتخابات مجلس جهت قرار گرفتن در دستور کار صحن مجلس به هئیت رئیسه مجلس ارجاع شد
نسیم آنلاین: چند سالی می‌شود که اصلاح قانون انتخابات مورد توجه قرار گرفته است. مساله‌ای که نمایندگان مجلس دهم نیز پیگیر آن بودند اما سرنوشت روشنی پیدا نکرد. با تغییر مجلس و دولت، اصلاح قانون انتخابات به صورت جدی‌تری پیگیری شد و اکنون طرحی برای اصلاح قانون انتخابات مجلس در انتظار تصویب در مجلس است.
این طرح که تناسبی شدن انتخابات مجلس نام دارد اکنون و پس از تصویب در کمیسیون شوراها به هیئت رئیسه مجلس ارجاع شده است تا در دستور کار صحن قرار گیرد.
تناسبی شدن انتخابات مجلس برای شهرهایی اجرایی است که چهار نماینده و بیشتر در حوزه‌ی انتخابیه خود دارند. در حال حاضر، پنج شهر اصفهان، تبریز، تهران، شیراز و مشهد هستند که چهار نماینده و بیشتر به مجلس شورای اسلامی روانه می‌کنند. یعنی بدون توجه به احتمال افزایش تعداد نماینده‌ها، از تعداد کل 290 نماینده، فقط 49 نماینده به این صورت به مجلس راه پیدا خواهد کرد.
در این طرح، کاندیداها امکان رقابت بصورت فردی یا لیستی را دارا می‌باشند و رای دهندگان نیز می‌توانند بصورت فردی یا لیستی رای دهند. پس از پایان رای‌گیری، بدون توجه به منفرد یا لیستی بودن حضور کاندیداها، همه‌ی افراد به ترتیب بیشترین میزان رای رتبه‌بندی خواهند شد.
پس از آن، افراد منفرد که تا سقف میزان رای راهیابی به مجلس، رای کسب نموده باشند، به مجلس راه پیدا می‌کنند و پس از کسر این تعداد، باقی کرسی‌ها بصورت تناسبی با توجه به وزن رای کسب شده هر لیست از تعداد کل آرا، بین لیست‌ها تقسیم خواهد شد.
به عنوان مثال، اگر در شهر تهران با 30 کرسی نمایندگی مجلس، تنها 3 لیست در انتخابات شرکت نماید و هیچ کاندید منفردی نیز نباشد و در مجموع 40 میلیون رای به کل نامزدها تعلق بگیرد و لیست الف 20 میلیون رای، لیست ب 15 میلیون رای و لیست ج نیز 5 میلیون رای به خود اختصاص دهند، نسبت رای لیست الف به کل آرا 50 درصد، لیست ب 37.5 درصد و لیست ج 12.5 درصد خواهد بود. به این ترتیب لیست الف 15 نماینده، لیست ب 11 نماینده و لیست ج نیز 4 نماینده در مجلس خواهد داشت.
در این طرح اگر 30 نفر نخست شهر تهران همگی در یک لیست باشند، دیگر به این ترتیب به مجلس راه پیدا نخواهند کرد و باقی لیست‌ها نیز نماینده‌ای در مجلس خواهند داشت.
در فرض تهران، اگر یک نماینده بصورت فردی در انتخابات شرکت نماید و حد نصاب راهیابی به مجلس را نیز کسب نماید، وی صاحب یک کرسی نمایندگی شهر تهران خواهد شد و 29 کرسی باقی مانده بصورت تناسبی بین لیست‌ها تقسیم خواهد شد.
ترتیب راهیابی نمایندگان هر لیست پس از مشخص شدن تناسب سهم آن لیست با توجه به میزان رای کسب شده هر نماینده می‌باشد. یعنی در مثال تهران و لیست الف، 15 نفر نخستی که از لیست الف بیشترین رای را در مجموع کل آرا کسب کرده‌اند به عنوان نمایندگان آن لیست به مجلس راه خواهند یافت.
* عکس از اعتماد
