گفتمان تروریسم؛ ابزار غرب برای حذف مشروعیت محور مقاومت

نسیم‌آنلاین: نخستین نشست تخصصی «امنیتی‌سازی محور مقاومت در چارچوب گفتمان تروریسم» با ابتکار مؤسسه کادراس و با همکاری خانه اندیشه‌ورزان برگزار شد. در این نشست، پژوهشگران و تحلیلگران سیاسی به بررسی چگونگی شکل‌گیری گفتمان تروریسم در نهادهای بین‌المللی و نحوه استفاده غرب از این گفتمان برای «نامشروع‌سازی» کنش‌های محور مقاومت پرداختند.

رسانه، بازیگر اصلی در معنابخشی به تروریسم

حسین آجرلو در این نشست با تبیین مفهوم تروریسم گفت: تروریسم به معنای «اقدام خشونت‌بار هدفمند برای تحقق اهداف سیاسی یا امنیتی» است و مرز آن با جرم یا نزاع‌های شخصی متفاوت است. به گفته او، رسانه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در بازنمایی تروریسم دارند و می‌توانند با انتخاب واژگان، گروهی را «تروریست» و گروهی را «آزادی‌خواه» معرفی کنند.
وی افزود: تعاریف مسلط درباره تروریسم در چارچوب نهادهای بین‌المللی تحت نفوذ غرب شکل گرفته و نبود حضور فعال دیپلماتیک کشورهای مستقل، به تثبیت این روایت کمک کرده است.

امنیتی‌سازی مقاومت برای توجیه حذف و تحریم

محمد خواجویی با اشاره به ماهیت سیاسی مفاهیم تروریسم و دفاع مشروع تأکید کرد که مصداق هر یک از این دو، تابع تفسیر قدرت‌هاست. او امنیتی‌سازی را فرایندی دانست که در آن پدیده‌های سیاسی به تهدید امنیتی تبدیل می‌شوند تا برخورد سخت با آن‌ها مشروع جلوه داده شود.
به گفته او، همین فرایند علیه محور مقاومت اجرا شده تا حذف رهبران، تحریم و حتی اقدام نظامی، «قابل توجیه» معرفی شود. خواجویی افزود: حتی تعریف حداقلی تروریسم یعنی هدف‌گیری غیرنظامیان نیز در عمل با استانداردهای دوگانه مواجه است.

تمایز مبارز و تروریست؛ دفاع یا تهاجم

علیرضا مجیدی با تمایز میان تروریسم و مبارزه مشروع گفت: تفاوت اصلی در «موضع دفاعی یا تهاجمی» است. مبارز برای بقا و دفاع از سرزمین و مردم خود می‌جنگد، در حالی‌که تروریست در موضع تهاجم قرار دارد.
وی همچنین تروریسم دولتی را «کشتار بر مبنای هویت» تعریف کرد و گفت: محور مقاومت هیچ‌گاه همکاری ساختاری با گروه‌هایی مانند القاعده نداشته و این ادعاها بخشی از جنگ روایت‌هاست.

خشونت سازمان‌یافته اسرائیل علیه غیرنظامیان

در بخش پایانی نشست، منصور براتی با اشاره به سابقه هدف‌گیری غیرنظامیان در غزه و کرانه باختری تأکید کرد که اسرائیل طی سال‌های گذشته بارها از «خشونت عامدانه علیه مردم عادی» برای پیشبرد اهداف سیاسی استفاده کرده است.
او سیاست‌های تهجیر، تخریب گسترده خانه‌ها و سلب مالکیت از فلسطینیان در قدس شرقی و غزه را نمونه‌های روشن نقض بنیادین حقوق بشر دانست.

جمع‌بندی

سخنرانان این نشست تأکید کردند که گفتمان تروریسم، به‌ویژه در ادبیات امنیتی غرب، بیش از آنکه مفهومی حقوقی باشد، ابزاری برای مشروعیت‌زدایی از مقاومت‌های مردمی است و بازتعریف این گفتمان نیازمند حضور فعال سیاسی، رسانه‌ای و دیپلماتیک در عرصه بین‌الملل است.