نیم‌نگاهی به سبک خاص عزاداری در یزد
در این نوع از عزاداری که بر اساس گزارش‌های خبری، از چند هفته قبل از شروع محرم تمرین آن آغاز می‌شود، عنصر نمایش بسیار پررنگ است. نمایشی‌بودن بیش از حد این مدل از عزاداری‌ها را می‌توان نشانه‌ی پیروی این هیات‌ها از جریان سیاسی خاصی دانست.
نسیم‌آنلاین؛ محمد غفاری: مراسم‌های عزاداری ماه محرم هر سال با تفاوت‌های کم و زیاد در استان‌های کشور برگزار می‌شوند. فرم و محتوای عزاداری استان‌های مختلف همیشه از موضوعات جذاب و بحث برانگیز بوده است. استان یزد هم در سال‌های اخیر بدلیل شکل سینه‌زنی خاص و محتوای اشعار برخی هیات‌های این شهر مورد توجه قرار گرفت. مهم‌ترین عامل توجه به عزاداری محرم این استان شعرهایی بود که با محتوای آزادی، توسعه دموکراسی و پرشدن همه‌جا از ظلم و نیاز به یک منجی در اشعار این هیئات دیده می‌شد. اما بنظر می‌رسد این مورد توجه واقع شدن اشعار و این شکل از سینه‌زنی در استان یزد زمینه‌های سیاسی و اقتصادی دارد. با اینکه این شکل از سینه‌زنی از گذشته در این شهر وجود داشته است، اما محتوای این اشعار متناسب با شرایط روز و در اثر برخی تحولات کلان خارج از هیئت متحول شده است.
چیزی که از آمار پیش‌رو برمی‌آید، نوعی بستر مناسب برای رشد برخی نگاه‌های خاص به اقتصاد و سیاست در استان و شهر یزد می‌باشد. بر اساس سرشماری سال 95 استان یزد با مساحت حدود 76 هزار متر مربع جمعیتی بالغ بر 1 میلیون و 100 هزار نفر دارد. این استان اصلا متراکم نیست و فضاهای زیادی برای مردم در این استان وجود دارد. یزد دومین استان ثروتمند از نظر منابع معدنی در ایران است. همچنین سند «اطلس رفاه ایرانیان» که در سال 1400 توسط وزارت رفاه منتشر شد، یزد یکی از مرفه‌ترین استان‌های کشور است. وضعیت خوب مردم این استان در حوزه اقتصادی از برخی آمارهای پیش‌رو قابل تفسیر است.
استان یزد قبل از تهران کمترین نمره فقر را در کشور به خود اختصاص داده است و تنها تهران وضعیت عمومی بهتری از این استان از نظر فقر دارد. این استان از نظر میزان درآمد، در مجموع شهر و روستا رتبه اول در کشور را دارد. خانوارهای این استان اکثرا مرد سرپرست هستند و این استان کمترین خانور زن سرپرست را به خود اختصاص داده است. تعداد بسیار کمی از این خانوار در دو دهک پایین هستند. یزد بعد از تهران کمترین خانواده حاضر در دو دهک پایین را دارد. شهرستان اردکان این استان کمترین درصد خانوار حاضر در 3 دهک پایین در کشور را دارد. یزد همچنین رتبه دوم در تعداد خانوارهای حاضر در 3 دهک بالا را نیز به خود اختصاص داده است. همچنین این استان یکی از استان‌های اول در میزان بیشترین مانده حساب از سال 95 تا 97 را به خود اختصاص داده است. در بخش روستایی یزد رتبه اول را در میانگین میزان مانده حساب و همچنین میانگین واریز سالیانه برخوردار است.تنها 9 درصد از خانواده‌های ساکن در استان یزد تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند، این آمار برای بوشهر حدود 20 درصد است.
صحبت کردن از رهایی، بیزاری از جنگ، تمایل به مذاکره با دنیا و توسعه سیاسی در کنار اوضاع خوب اقتصادی این شهر، ذهن ما را به سمت جریان سیاسی خاصی هدایت می‌کند. از نظر سیاسی محتوای این اشعار شباهت بسیار زیادی با ادبیات توسعه سیاسی سال 82 دارد. این شکل از سینه‌زنی با این اشعار به نوعی پیروی از همین جریانات بنظر می‌آید. در این نوع از عزاداری که بر اساس گزارش‌های خبری، از چند هفته قبل از شروع محرم تمرین آن آغاز می‌شود، عنصر نمایش بسیار پررنگ است. این مراسمات نوعی نمایش و مناسک تصویری هستند و نظر می‌رسد بیشتر برای خروجی تصویری و صوتی آن تنظیم می‌شوند. نمایشی‌بودن بیش از حد این مدل از عزاداری‌ها را می‌توان نشانه‌ی پیروی این هیات‌ها از جریان سیاسی خاصی دانست.
این پیروی محتوایی اشعار هیات از رویکرد خاص احزاب سیاسی کشور، آسیب‌های همچون بهره‌گیری سودجویانه از معارف دینی، تفسیر به رای کردن اهداف قیام کربلا و جا انداختن برخی آرمان‌های دسته دوم بجای آرمان‌های اصلی انقلاب است.ترویج نوعی نگاه خاص به معضلات کشور در بلندمدت می‌تواند اسباب کنترل‌پذیری گروه خاصی را فراهم کند.
