تصویب تعرفه واردات خودرو برای ایرانیان مقیم خارج | فرصت یا تهدید برای بازار؟
با ابلاغ آییننامه جدید واردات خودرو برای ایرانیان مقیم خارج، تعرفههای ۴ تا ۱۶۵ درصدی تصویب شد. در حالی که برخی واردکنندگان رسمی از چالش خدمات پس از فروش هشدار میدهند، کارشناسان این تغییر را فرصتی برای رونق بازار و شکستن انحصار میدانند.
نسیمآنلاین: سرانجام پس از ماهها بلاتکلیفی، آییننامه واردات خودروهای سواری برای ایرانیان مقیم خارج از کشور با تعیین تعرفههای پلکانی از سوی هیئت وزیران تصویب شد. این مصوبه در حالی چالشها و فرصتهای تازهای را پیش روی بازار خودرو قرار داده که نگاه کارشناسان به آن دوگانه است.
تعرفههای جدید که بر اساس نوع موتور و حجم آن تعیین شده، به شرح زیر است:
· برقی: ۴٪
· پلاگین هیبرید: ۱۵٪
· هیبریدی: ۱۰۰٪
· بنزینی:
· تا ۱۵۰۰ سیسی: ۱۱۰٪
· ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی: ۱۲۰٪
· ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سیسی: ۱۳۰٪
· ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سیسی: ۱۴۵٪
· بالای ۳۰۰۰ سیسی: ۱۶۵٪
این تصمیم در حالی اتخاذ شده که به گفته علی خسروانی، عضو اتحادیه صنف فروشندگان خودرو، طی ۹ ماه گذشته واردکنندگان از تعرفه قطعی بیاطلاع بودند و این بلاتکلیفی منجر به انباشت خودرو در گمرکات، ابطال حوالههای ارزی و مشکلات متعدد برای واردکنندگان و حتی خودروهای جانبازی شده بود.
مناقشه اصلی: خدمات پس از فروش یا انحصارشکنی؟
منتقدان اصلی این طرح،واردکنندگان رسمی هستند که معتقدند واردات شخصی و پراکنده، در بلندمدت بازار خدمات پس از فروش را با بحران کمبود قطعات مواجه خواهد کرد، زیرا نمایندگی رسمی و واردات منظم قطعات برای این خودروها وجود نخواهد داشت.
اما از نگاه برخی کارشناسان، این نگرانی بیش از آنکه یک تهدید باشد، یک فرصت است. علی خسروانی در این رابطه تأکید میکند: «موضوع اصلی این است که واردات، اصولاً باید برای اشخاص آزاد شود تا این انحصار شکسته شود.» وی معتقد است شرکتهای فعال در حوزه خدمات میتوانند با ارائه خدمات تخصصی به این خودروها، بازار افترمارکت (بازار قطعات و خدمات غیررسمی) را رونق بخشیده و از این فرصت سود ببرند.
لابیگری برای حفظ انحصار؟
خسروانی به نکته جالبی در ساختار تعرفهها اشاره میکند:تعرفه واردات خودروهای با حجم موتور ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی برای شرکتهای رسمی ۲۰ تا ۴۰ درصد است، اما برای ایرانیان مقیم خارج ۱۱۰ تا ۱۲۰ درصد تعیین شده است. به گفته وی، این موضوع نشاندهنده فشار واردکنندگان رسمی برای حفظ انحصار بازار و تنظیم تعرفهها به نفع خود است.
توجیه تعرفههای بالا: نگاه به خودروهای کارکرده و لوکس
این کارشناس با اشاره به اینکه ایرانیان مقیم خارج میتوانندخودروهای کارکرده نیز وارد کنند، میگوید: «تعرفهها متناسب با قیمت پایینتر خودروهای کارکرده تنظیم شده است.» همچنین به نظر میرسد دولت با تنظیم این تعرفهها هدفمند به سمت واردات خودروهای گرانقیمت و لوکس سوق پیدا کرده، چراکه این خودروها حتی با تعرفه بالا نیز برای واردکننده صرفه اقتصادی دارند.
در نهایت، اجرای صحیح این سیاست میتواند با شکستن انحصار، رونق بخشیدن به بازار خدمات و ایجاد رقابت، به نفع مصرفکننده و بازار باشد. موفقیت آن اما منوط به مدیریت چالشهای احتمالی مانند بازار قطعات و نظارت بر کیفیت خودروهای وارداتی شخصی است.
