دلایل عدم اعتماد به نفس در دانش آموزان

نسیم آنلاین: دوران دانش‌ آموزی و مدرسه، یکی از تاثیرگذارترین دوره‌های زندگی هر فردی محسوب می‌شود. بسیاری از مهارت‌های افراد، در همین دوران شکل گرفته و به مرور زمان تکمیل می‌شوند. یکی از مشکلاتی که والدین به طور مداوم با آن درگیر هستند، مساله عدم اعتماد به نفس فرزندان آن‌ها در زمان مدرسه و دانش آموزی است. به راستی اعتماد به نفس چیست؟

امروز و در این مقاله قصد داریم به بررسی دلایل عدم اعتماد به نفس در دانش آموزان بپردازیم. خواندن این مطلب تا انتها، هم به دانش آموزان و هم به والدین آن‌ها، به شدت توصیه می‌شود.

چرا برخی از دانش آموزان دچار کمبود اعتماد به نفس می‌شوند؟

اعتماد به نفس یک ویژگی شخصیتی کلی است و نمی‌توان آن را محدود به دوره‌هایی خاص از زندگی کرد. همچنین عوامل کاهش یا افزایش اعتماد به نفس نیز در یک قالب کلی بررسی می‌شوند. اما یکی از مکان‌هایی که می‌تواند به صورت مستقیم روی خودباوری نوجوانان تاثیر بگذارد، مدرسه است.

دوران کودکی و نوجوانی، اگر نگوییم مهم‌ترین، قطعا یکی از حیاتی‌‎ترین دوره‌های زندگی هر فردی محسوب می‎شود. افراد در این سن، بسیار حساس و آسیب‌پذیر هستند و کوچکترین ناهنجاری، می‌تواند تاثیر عمیقی روی بافت شخصیتی آن‌ها بگذارد. دقیقا به همین دلیل است، که اعتماد به نفس دانش آموزان، بسیار شکننده است و به قول معروف "به یک تار مو بند است".

کودکان و نوجوانان شخصیت متزلزلی دارند و هر اتفاقی (چه مثبت و چه منفی) می‌تواند روی رفتار و حالات روحی آن‌ها تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال، یک برخورد نامناسب والدین در جمع خانواده، مقایسه با یک دانش آموز دیگر، تنبیه شدن توسط معلم و ... گرچه ناهنجاری‌های بزرگی محسوب نمی‌شوند، اما به راحتی می‌توانند اعتماد به نفس دانش آموزان را با تهدیدی جدی مواجه کنند.

به طور قطع، دانش آموزان در دوران کودکی و نوجوانی، نیاز به دیده و پذیرفته شدن دارند. اگر یک دانش آموز چه در مدرسه، چه در خانه و چه حتی در جمع دوستان، به این نتیجه برسد که دیده نمی‌شود، به عنوان یک عضو موثر برای سایرین پذیرفتنی نیست و یا به زبانی ساده‌تر، کسی او را جدی نمی‎‌گیرد، به شدت دچار کمبود اعتماد به نفس خواهد شد.

یکی دیگر از مواردی که می‌‎تواند منجر به کمبود اعتماد به نفس در دانش آموزان شود، سرزنش‌های مداوم توسط معلمین و مقایسه شدن با دیگر دانش آموزان است. زمانی که یک نوجوان به این نتیجه برسد که از نظر مهارت‌های تحصیلی، از دوستان و همکلاسان خود عقب‌تر است و در وضعیت ضعیف‌تری قرار دارد، دچار نوعی بیزاری از خود می‌شود. همین عامل می‌تواند خودباوری وی را به شکل باورنکردنی کاهش دهد.

نشانه‌های کمبود اعتماد به نفس در دانش آموزان

چه برای خود دانش آموزان و چه برای والدین آن‌ها، دانستن نشانه‌های کمبود اعتماد به نفس، بسیار مهم است. در صورت مشاهده هر کدام از نشانه‌هایی که در ادامه معرفی می‌شوند، بلافاصله باید به پایین بودن خودباوری در خود (دانش آموزان) فرزند (والدین) و شاگردتان (معلمین) شک کنید.

• هدفی برای آینده خود ندارد

اگر زمانی که از فرزند و یا شاگرد خود می‌پرسید که در آینده چه هدفی دارد و یا به بیان ساده‌تر می‌خواهد چکاره شود؟ با هیچ پاسخ روشن و مشخصی رو به رو نمی‌شوید، بدانید که در حال صحبت با یک دانش آموز با اعتماد به نفس پایین هستید.

در این شرایط، بهترین کار این است که کنارش بنشینید و در ارتباط با آینده با او صحبت کنید. به دانش آموز القا کنید که با هر شرایط تحصیلی، بازهم می‌تواند یک آینده روشن و درخشان برای خود بسازد. فراموش نکنید که کودکان و نوجوانان در این سن، به شدت تحت تاثیر حرف‌های والدین و یا معلمین خود هستند. بنابراین صحبت کردن شما با او، می‌تواند اعتماد به نفسش را به شدت افزایش دهد.

• از دانش آموزان باهوش گله مند است

اگر می‌بینید که کودک و یا شاگرد شما به طور مدام در حال حسادت به همکلاسی‌ها و یا دوستان خود است، باید به اعتماد به نفس پایین او شک کنید. فراموش نکنید که کودکان و نوجوانان در شرایطی که احساس ناامنی و ضعف کنند، به مقایسه خود با دیگران روی می‌آورند. در این شرایط، آن‌ها همچنین نسبت به افراد بهتر از خود، به شدت حسادت می‌کنند.

به یاد داشته باشید که اگر فرزند و یا شاگرد شما، بچه‌های دیگر را باهوش می‌داند، به این معنی است که خود را در میان آنان (افراد باهوش) نمی‌بینید. این مورد، یکی از مهم‌ترین نشانه‌های کمبود اعتماد به نفس در دانش آموزان است.

به فرزند و یا شاگرد خود یادآوری کنید که در سال‌های گذشته چقدر پیشرفت کرده است.وضعت تحصیلی او را با سال‌های قبل مقایسه کنید تا متوجه شود که اکنون چیزهای زیادی می‌داند که در گذشته از آن‌ها بی‌خبر بوده است. این اتفاق می‌تواند، دید دانش آموز را نسبت به خودش تغییر داده و به مرور زمان، احساس باهوش بودن کند.

• همواره حالت تدافعی دارد

ممکن است در صورت سوال کردن درباره شرایط دانش آموز در مدرسه، با یک حالت پرخاشگری و یا دفاعی مواجع شوید. در این شرایط، به احتمال زیاد، او از شرایطی که در مدرسه دارد اصلا راضی نیست و احساس ناامنی می‌کند. یکی از نشانه‌های این وضعیت، عدم نشان دادن نمرات به والدین از سوی دانش آموزان است .

همچنین ممکن است زمان که در رابطه با هم‌کلاسی‌هایش از او سوال می‌کنید، پرخاش کرده و یا از شما بخواهد که او را تنها بگذارید. این اتفاق نیز، یکی دیگر از نشانه‌های حالت تدافعی است که خبر از کمبود اعتماد به نفس در دانش آموزان می‌دهد.

در این شرایط، بهترین راه این است که به فرزند و یا شاگرد خود بفهمانید که تنها نیست. به او ثابت کنید که در کنار او هستید و تحت هر شرایطی، آماده کمک کردن به او برای بهتر شدن شرایط تحصیلی‌اش هستید. اگر فرزند خود را راضی کنید که نباید از نمرات پایین خود در مدرسه شرمنده باشد و برای بهبود آن‌ها تلاش کند، که کمک شایانی به اعتماد به نفس او کرده‌اید.

• دائما منتظر تایید شماست

دانش آموزانی که به توانایی‌های خود اعتماد ندارند، به دیگران توسل می‌کنند و سعی می‌کنند با تایید شدن توسط آن‌ها، به خودشان اعتبار بدهند. اگر فرزندتان مدام از شما می‌پرسد "فکر می کنید من باهوش هستم؟" یا "نمی‌دانم آیا می‌توانم این وظیفه را انجام دهم. فکر می‌کنی می‌توانم؟ نشان می‌دهد که او منتظر است تا تاییدش کنید.

در این شرایط، حتما به کودک خود یاد دهید که مسئولیت‌های بزرگ را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کند و به مرور آن‌ها را انجام دهد. موفق شدن در به سرانجام رساندن کارهای کوچک، می‌تواند منجر به افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان شود. درباره راه های افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان بیشتر بخوانید.

کلام پایانی

در پایان باز هم باید تاکید کنیم که دوران نوجوانی، به شدت می‌تواند در رفتارهای شخصیتی افراد در آینده، تاثیرگذار باشد. بنابراین اگر فردی در زمان دانش آموزی و مدرسه، دچار کمبود اعتماد به نفس شود، ممکن است این مشکل، تا پایان عمر با او همراه باشد. از این رو، لازم است که در اولین فرصت، نسبت به رفع این مشکل اقدام کنید.

امیدواریم این مقاله که توسط مجله اینترنتی ایده آل مگ آماده شده و در اختیارتان قرار گرفت، توانسته باشد نظر مثبت شما عزیزان را جلب کند.