چگونگی گریس کاری درست ماشین

گریس یکی از ابزارهای پرکاربرد برای روانکاری است. که دارای شکل پذیری بالایی است. به نوعی حالت این ماده ژله مانند است. در تصاویر پایین گریس برای روانکاری را مشاهده می کنید. ماده صنعتی گریس نه تنها در گریس کاری ماشین بلکه در بسیاری از قطعات صنعتی و ابزار الات مکانیکی و حتی لوازم خانگی استفاده می شود.

موارد مصرف گریس در خودرو ها

در حالت کلی باید گفت: گریس کاری ماشین  در وضعیت استفاده می شود که یک یا چند شرط زیر حاکم باشد:

1-ماده روانکار در شرایط دمایی خیلی شدیدی قرار نداشته باشد؛ به طور معمول گریس ها از مقاومت دمایی خیلی بالایی برخوردار نیستند  و دمای عملکرد آن ها بین 100 تا 150 درجه سانتی گراد است.

2-روانکاری یک ناحیه پیچیدگی نداشته باشد و گریس کاری به راحتی انجام شود.

گریس با توجه به ویژگی هایی که دارد برای روانکاری بخش های ظریف و حساسی چون گیربکس و موتور مناسب نیست. اما برای نمونه برای روان سازی لولای درب خودرو کارایی مناسبی دارد.

3-یک محل یا قطعه صنعتی را نتوان با روش های مرسوم، روانکاری نمود.

در ادامه نوشتار به بعضی از این قسمت های ماشین اشاره خواهیم کرد

4-محل روانکاری باید از گرد و خاک و غبار و رطوبت مصون باشد

یکی از موارد استفاده از گریس، پیشگیری از ورود آب و گرد و خاک به قطعه گریس کاری شده است.(به علت حالت خمیری شکل)

حال برای پی بردن بهتر به شرایط ذکر شده و آشنایی بیشتر با بخش هایی از وسیله نقلیه که داخل آن از گریس استفاده شده تعدادی از بخش های وسیله نقلیه که گریس کاری می شوند را توضیح می دهیم.

شاسی تمامی وسایل نقلیه نیاز به گریس کاری دارید. از آنجا که دمای محیط روانکاری شده معمولا بالا نمی رود، برای روانکاری شاسی ماشین از گریس معمولی با پایه کلسیم استفاده می شود. به عنوان یک نمونه می توان گریس شاسی پترو پرند پارت را معرفی کرد.

یکی از قطعات مهم یاتاقان های غلتکی بلبرینگ و رولبرینگ ها می باشند این گونه از یاتاقان ها بر عکس یاتاقان های لغزشی درون موتور که در هر آن احتیاج به روانکاری پر فشار دارند(مثل گژن پین و شاتون و یاتاقان میل لنگ و ...) اصطکاک بسیار کمتری داشته گرمی کمتری ایجاد می کند، سایش محدودتری دارند می یابد سایش خیلی کمی دارند و در انتها احتیاج خیلی کمی به روان کاری و مراقبت دارند . رولبرینگ ها و بلبرینگ به طور معمول به شکل یک مجموعه بسته و روانکاری شده عرضه می شوند و در بیشتر موارد قابلیت تعمیر ندارند و تعویض می شوند. در تصویر زیر یک نمونه رولبرینگ را می بینید.

گریس کاری بلبرینگ

رولبرینگ ها نیاز مبرمی به گریس کاری و مراقبت دارند و مثل رولبرینگ های استفاده شده در چرخ ماشین که هر از گاهی باید دوباره گریس کاری شوند و با حفاظ های آب بندی، از نفوذ آب و گردوخاک مراقبت شوند. برای همین معمولا برای روانکاری بیرینگ های ماشین از گریس های پایه لیتیوم استفاده می شود. بعضی از گریس های مانند گریس لیتیوم پترو پرند پارت دارای افزودنی های ضد سایش بوده تا از سایش بیرینگ ها نیز جلوگیری کند.

کاربرد گریس در بلبرینگ و رولبرینگ

یکی از قطعات مهم دیگری که در گریس کاری ماشین احتیاج است، مفصل های به کار رفته در سامانه انتقال قدرت، فرمان و تعلیق است، مثل پلوس(سر پلوس)، سیبک فرمان، سر کمک ها (محل وصل کمک فنرها به بدنه)، در تصویر زیر یک مفصل پلوس را می بینید که پر از قطعات فلزی لغزنده است.

سر پلوس ماشین

این قطعه قبل از نصب در محل باید به شیوه ای درست گریس کاری شود. در ضمن بعد از نصب این قطعه باید با گردگیری اصولی سر پلوس آب بندی شود تا از نفوذ آلاینده ها جامد به قطعه جلوگیری شود.

نصب گردگیر

جهت ممانعت از آلودگی گریس در هر ابزاری که روانکاری می شود، از ابزاری به نام گردگیر استفاده می شود، در تصویر زیر چند مورد گردگیر در سایزها و اشکال متنوع مشاهده می کنید

دلیل استفاده از این گردگیرها به این منظور است که به دلیل چسبندگی گریس، ذرات ریز جامد و جرم های بسیار ریز را به خود جذب می کند(البته همین جذب باعث جلوگیری از ورود آلاینده ها به قطعات صنعتی می شود.) اگر از گردگیر گردگیر بهره برده نشود، قطعات و ابزارآلات گریس کاری شده با گذشت زمان به شدت آلودگی پیدا می کند و در نتیجه زمینه خرابی آن ها به وجود می آید، دلیل آلودگی بیش از حد آن ها به دلیل گریس کاری بدون گردگیر و حفاظ است.

گریس کاری نادرست و اشتباه

در نتیجه اگر گریس کاری ماشین در کنار استفاده از اجزای آب بندی مانند گردگیر انجام می شود، علاوه بر روانکاری مطلوب، با جذب ذرات ریز آلاینده، از نفوذ این مواد به قطعه گریس کاری شده جلوگیری می کند اما اگر بدون این اجزا گریس کاری صورت گیرد هم روانکاری به خوبی انجام نمی شود هم خود گریس به نوعی منبع جذب آلودگی به شمار می رود. در تصویر زیر چند قطعه گریس کاری شده ماشین را مشاهده می کنید که به دلیل پاره شدن و یا خراب شدن گردگیرشان به شدت دچار آلودگی شده اند.

آلودگی گریس

به دلیل خراب شدن گردگیرها، گریس ها همیشگی نیستند و پس از مدت زمانی از بین می روند، و خاصیت حفاظتی خود را از دست می دهند، در تصویر زیر بلبرینگی را مشاهده می کنید که گریس درون آن خراب شده و بلبرینگ را از کار انداخته است.

گریس فاسد

همان گونه که مشاهده نمودید همه بخش های اصلی در ماشین گریس کاری می شدند (مانند مفصل ها و سیک ها و...) در ضمن بخش های فرعی (مانند لولای درب ها قطب های باتری وسیله نقلیه جهت پیشگیری از سولفاته شدن و...) به شیوه دیگری خاصیت روانکاری نداشتند و یا بخش هایی همچون پمپ روغن فیلتر روغن ارزش روانکاری نداشتند. بر عکس موتور و گیربکس اجزای مصرفی هستند و لزومی ندارد عمری زیاد به اندازه عمر موتور و گیربکس داشته باشند.