مقایسه کارت گرافیک سری 20 و 40 انویدیا | ارزش معاوضه و آپگرید داره؟

در مقایسه‌ای که بین کارت‌های گرافیک سری 20 و 40 انویدیا داشتم، تفاوت فقط به عدد نسل محدود نمی‌شود؛ بلکه با دو رویکرد کاملاً متفاوت در طراحی، عملکرد و حتی فلسفه استفاده روبه‌رو هستیم. اگر سری 20 را نقطه ورود واقعی Ray Tracing به دنیای مصرف کننده بدانیم، سری 40 بلوغ همین فناوری است؛ با تمرکز جدی بر هوش مصنوعی، بهره وری انرژی و فریم ریت‌های بالا در رزولوشن‌های سنگین.

این تفاوت‌ها در تجربه واقعی کاربر، بسیار ملموس‌تر از آن چیزی است که روی کاغذ دیده می‌شود.

نگاهی به سری 20 انویدیا؛ شروع یک مسیر جدید

سری RTX 20 که نخستین بار در سال 2018 معرفی شد، بر پایه معماری Turing ساخته شده بود. در تجربه‌ای که با RTX 2060 و RTX 2080 داشتم، مهم‌ترین تغییر نسبت به نسل قبل (GTX 10) نه در قدرت خام، بلکه در قابلیت‌های جدید بود. Ray Tracing سخت افزاری و هسته‌های Tensor برای DLSS، آن زمان بیشتر شبیه آینده‌ای نوید بخش بودند تا ابزاری کاملاً بالغ.

طبق بررسی‌های NVIDIA در معرفی رسمی معماری Turing، تمرکز اصلی این نسل بر «real-time ray tracing» و «AI-enhanced graphics» بوده است
منبع: NVIDIA – Turing Architecture

در تست‌هایی که انجام دادم، سری 20 در بازی‌های 1080p و 1440p همچنان عملکرد پایداری دارد، به‌ویژه اگر Ray Tracing خاموش باشد. اما با فعالسازی Ray Tracing، افت فریم قابل توجهی دیده می‌شود؛ موضوعی که در گزارش‌های TechPowerUp نیز به آن اشاره شده است.
منبع: TechPowerUp GPU Database

سری 40 انویدیا؛ وقتی هوش مصنوعی وارد بازی می‌شود

سری RTX 40 با معماری Ada Lovelace در سال 2022 معرفی شد و از همان ابتدا مشخص بود که انویدیا این بار تمرکز را از «قابلیت» به «کاربرد واقعی» منتقل کرده است. بر اساس تست‌هایی که روی RTX 4070 و RTX 4090 انجام دادم، تفاوت اصلی نه فقط در تعداد فریم، بلکه در ثبات و کیفیت تصویر است.

به گفته‌ی NVIDIA، DLSS 3 با استفاده از Frame Generation می‌تواند فریم‌هایی تولید کند که مستقیماً توسط GPU رندر نشده‌اند، بلکه با هوش مصنوعی ساخته شده‌اند. این موضوع در عمل باعث جهش بزرگ فریم ریت (FPS)، به‌خصوص در رزولوشن 4K می‌شود.
منبع: NVIDIA DLSS 3 Overview

در مقایسه‌ای که بین RTX 3080 (از نسل 30) و RTX 4070 داشتم، با وجود قدرت کمتر روی کاغذ، RTX 4070 در بسیاری از سناریوها عملکرد روان‌تری ارائه می‌داد؛ عمدتاً به دلیل DLSS 3 و بهینه سازی مصرف انرژی.

مقایسه عملکرد واقعی؛ بازی، رندر و مصرف انرژی

بر اساس داده‌های منتشرشده توسط Tom’s Hardware، کارت‌های سری 40 در بسیاری از بازی‌ها تا 60٪ عملکرد بهتر نسبت به سری 20 دارند، آن هم با مصرف انرژی کنترل‌شده‌تر.
منبع: Tom’s Hardware GPU Benchmarks

در تجربه شخصی، RTX 2060 در بازی‌های جدید مانند Cyberpunk 2077 یا Alan Wake 2 به‌وضوح به DLSS وابسته است، در حالی که RTX 4070 حتی بدون DLSS هم فریم ریت قابل قبولی ارائه می‌دهد. این تفاوت برای کاربرانی که به دنبال اجرای بازی‌ها با تنظیمات بالا هستند، کاملاً تعیین کننده است.

جدول مقایسه سری 20 و 40 انویدیا

نقش بازار ایران و انتخاب هوشمندانه

در بازار ایران، تصمیم‌گیری فقط به قدرت سخت افزاری محدود نمی‌شود. قیمت، دسترسی و ریسک خرید اهمیت بالایی دارند. به نظرم برای کاربرانی که بودجه محدودتری دارند، خرید کارت گرافیک استوک از منبع معتبر می‌تواند منطقی‌تر از رفتن به سراغ نسل جدید با هزینه بالا باشد، به‌ویژه اگر امکان تست واقعی وجود داشته باشد.

در همین مسیر، فروشگاه تستوبازی با ارائه مهلت تست 7 روزه و ارسال فوری به سراسر ایران، شرایطی فراهم کرده که کاربر بتواند بدون فشار تصمیم بگیرد. در تجربه‌ای که از بررسی چند کارت استوک سری 20 داشتم، تست عملی روی سیستم شخصی تفاوت زیادی با صرفاً دیدن بنچمارک‌ها داشت.

از طرف دیگر، بررسی قیمت کارت گرافیک در نسل 40 نشان می‌دهد که این سری بیشتر مناسب کاربرانی است که یا به‌دنبال نهایت کیفیت هستند یا در حوزه‌هایی مثل رندرینگ، هوش مصنوعی و تولید محتوا فعالیت می‌کنند.

همچنین امکان معاوضه کارت گرافیک برای کاربرانی که قصد ارتقا تدریجی دارند، میتواند راه حل کم ریسک‌تری نسبت به فروش و خرید جداگانه باشد.

جمع بندی

بر اساس مقایسه‌ای که بین سری 20 و 40 انویدیا داشتم، انتخاب «بهتر» وجود ندارد؛ بلکه انتخاب «مناسب‌تر» مطرح است. سری 20 همچنان برای بسیاری از کاربران پاسخگو است و در صورت خرید آگاهانه، ارزش اقتصادی بالایی دارد. سری 40 اما نماینده آینده گرافیک است؛ با تمرکز بر هوش مصنوعی، بهره وری و تجربه بصری سطح بالا.

اگر تجربه نشان داده باشد که چیزی در سخت افزار مهم‌تر از عدد و نمودار است، آن «تناسب با نیاز واقعی» است؛ نکته‌ای که هم در تست‌های شخصی و هم در گزارش‌های منابع معتبری مثل NVIDIA، TechPowerUp و Tom’s Hardware بارها به آن اشاره شده است.

سوالات متداول

آیا سری 20 هنوز برای بازی‌های جدید مناسب است؟
بله، در رزولوشن 1080p و 1440p و با تنظیمات متعادل، همچنان عملکرد قابل قبولی دارد، به‌خصوص با DLSS.

آیا DLSS 3 فقط روی سری 40 فعال می‌شود؟
طبق اعلام رسمی NVIDIA، DLSS 3 و Frame Generation به صورت انحصاری برای سری RTX 40 در دسترس است.

برای ارتقا از سری 20، آیا سری 40 ارزش دارد؟
اگر استفاده شما فراتر از گیمینگ معمولی است یا به Ray Tracing و فریم ریت بالا در 4K نیاز دارید، بله؛ در غیر این صورت، ارتقا الزامی نیست.