نسبت پشتیبانی صندوق‌ها به زیر نیم رسید؛ ادغام تنها راه نجات نظام بازنشستگی

نسیم‌آنلاین: در نشست خبری امروز، علاءالدین ازوجی سرپرست صندوق بازنشستگی کشوری با تشریح وضعیت بحرانی صندوق‌های بازنشستگی اعلام کرد که نظام بازنشستگی ایران دیگر پایدار نیست و نسبت پشتیبانی در برخی صندوق‌ها به زیر «نیم نفر» سقوط کرده است؛ رقمی که در صندوق‌های سالم باید بیش از ۵ نفر باشد. او تأکید کرد: «بیش از ۸۰ درصد هزینه‌های صندوق بازنشستگی کشوری از محل بودجه عمومی تأمین می‌شود و این شرایط ادامه‌پذیر نیست.»

پراکندگی ۱۸ صندوق؛ ریشه بحران بازنشستگی

ازوجی با بیان اینکه کشور با ۱۸ صندوق بازنشستگی مختلف و سیاست‌گذاری‌های پراکنده مواجه است، گفت این چندپارگی سبب شده منابع بهینه تخصیص نیابد، نظارت کاهش یابد و تبعیض‌های گسترده میان صندوق‌ها ایجاد شود. به گفته او، برنامه هفتم پیشرفت صراحتاً بر اصلاحات ساختاری و تجمیع صندوق‌ها تأکید دارد.

چرا ادغام صندوق‌ها ضروری است؟

ازوجی تجربه کشورهایی چون آلمان، سوئد، دانمارک و ژاپن را نمونه‌های موفق ادغام صندوق‌ها دانست و مزایای این اقدام را چنین برشمرد:

• افزایش شفافیت درآمد و هزینه

• امکان محاسبات اکچوئری دقیق

• کاهش هزینه‌های اداری و مدیریتی

• تقویت قدرت سرمایه‌گذاری و مشارکت در پروژه‌های کلان

• مدیریت بهتر ریسک و جلوگیری از خرد شدن سرمایه بین‌نسلی

• حذف تبعیض میان بازنشستگان صندوق‌های مختلف

او تأکید کرد ادغام صندوق بازنشستگی کشوری و فولاد یک اقدام «تحول‌آفرین» است که قدرت مالی بلندمدت بازنشستگان را تقویت خواهد کرد.

پاسخ به نگرانی بازنشستگان: دارایی‌ها شناسنامه‌دار است

سرپرست صندوق بازنشستگی کشوری در واکنش به نگرانی برخی بازنشستگان درباره ریسک ادغام گفت:

• تمام دارایی‌های صندوق شناسنامه‌دار است.

• سامانه املاک و دارایی‌ها احیا و ۹۵ درصد املاک ثبت شده است.

• «هیچ دارایی گم نمی‌شود و ادغام نظارت را کاهش نمی‌دهد، بلکه افزایش می‌دهد.»

او افزود: ادغام به معنای انتقال دارایی‌ها نیست، بلکه هم‌افزایی مدیریتی و افزایش بهره‌وری است.

پایان بنگاه‌داری؛ حرکت به سمت سهامداری حرفه‌ای

ازوجی با انتقاد از بنگاه‌داری در صندوق‌ها گفت این مدل نه‌تنها کارآمد نیست، بلکه منابع بازنشستگان را صرف جبران زیان شرکت‌ها می‌کند. او توضیح داد:

• دولت چهاردهم در حال اجرای «تغییر پارادایم حکمرانی اقتصادی» است.

• صندوق‌ها باید سهامدار حرفه‌ای باشند، نه مدیر کارخانه و هتل.

• مدل جدید مبتنی بر حاکمیت شرکتی، KPI و نظارت حرفه‌ای است.

او تأکید کرد: «صندوق بازنشستگی باید متخصص اقتصاد باشد، نه فولادسازی و گردشگری.»

اصلاحات در پرتفوی سرمایه‌گذاری؛ اولویت با پروژه‌های کم‌ریسک و مولد

در سیاست جدید صندوق:

• دارایی‌های غیرمولد واگذار می‌شود.

• سرمایه به سمت فناوری‌های نوین، زیرساخت‌های سبز و پروژه‌های کم‌ریسک هدایت می‌شود.

• هدف، افزایش بازده تعدیل‌شده بر اساس ریسک و تضمین پرداخت مستمری در بلندمدت است.

تحول در بیمه تکمیلی بازنشستگان

در بخش بیمه و خدمات درمانی، ازوجی از تغییرات مهمی خبر داد:

• پرداخت دوره‌ای بدهی سنگین سال گذشته به بیمه‌گر

• اختصاص بیش از ۲۰ همت از محل سود شرکت‌ها برای بیمه تکمیلی

• توسعه خدمات و افزایش سقف تعهدات بدون افزایش سهم بازنشستگان

• اجرای قرارداد مشترک با بیمه سلامت و وزارت بهداشت برای ارائه خدمات در بیمارستان‌های دولتی

• بارگذاری الکترونیکی اسناد برای کاهش مراجعات حضوری

همسان‌سازی حقوق؛ از سیاست مقطعی تا مکانیزم پایدار

ازوجی تأکید کرد اجرای قانون ۳۰-۳۰-۴۰ در دولت چهاردهم بخش مهمی از همسان‌سازی را محقق کرده و به‌ویژه حقوق بازنشستگان آموزش‌وپرورش بهبود یافته است.
او گفت: «همسان‌سازی باید از حالت مقطعی خارج شده و به مکانیزم پایدار تبدیل شود.»

در مورد بازنشستگان فولاد نیز بررسی‌های قانونی و مالی در حال انجام است.

نقشه راه سه‌ساله صندوق بازنشستگی کشوری

برنامه کوتاه‌مدت (۶ ماهه)

• تکمیل سامانه املاک و دارایی‌ها

• دیجیتال‌سازی فرایندها

• اصلاح ساختار بیمه تکمیلی

• افزایش مشارکت بازنشستگان در سیاست‌گذاری

برنامه میان‌مدت

• ایجاد «صندوق سرمایه‌گذاری نسل‌های آینده»

• کاهش هزینه‌های اداری

• اصلاح سن و پارامترهای بازنشستگی در چارچوب برنامه هفتم

• خروج از بنگاه‌داری زیان‌ده

برنامه بلندمدت

• تبدیل صندوق به صندوق ثروت ملی

• ایجاد نظام یکپارچه بازنشستگی

• کاهش وابستگی به بودجه دولت به زیر ۵۰ درصد

نتیجه‌گیری

ازوجی در پایان تأکید کرد که دولت چهاردهم و وزیر تعاون با رویکردی علمی و مبتنی بر عدالت اجتماعی در مسیر اصلاحات عمیق بازنشستگی حرکت می‌کنند؛ اصلاحاتی که هدف نهایی آنها صیانت از حقوق بازنشستگان امروز و تضمین امنیت مالی نسل‌های آینده است.