مجلس کجای بازی است؟

نسیم‌آنلاین؛ علیرضا مهری: هر سال با تقدیم لایحه بودجه به مجلس، بحث بودجه در رسانه‌ها داغ می شود. مجلس هم چند ماه درگیر بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق و صحن علنی می شود. اما آیا این میزان وقت‌گذاری نمایندگان نتیجه‌ای هم در پی دارد؟

لایحه‌ی بودجه‌ی هر سال توسط سازمان برنامه و بودجه تدوین می‌شود. تا قبل از تقدیم لایحه‌ی بودجه توسط دولت به مجلس، مجلس نقشی در تدوین بودجه ندارد. حتی از جزئیات آن هم با خبر نیست. در این مرحله قدرت اثرگذاری یک کارشناس سازمان برنامه از رئیس مجلس بیشتر است.

با ورود لایحه بودجه به مجلس کمیسیون تلفیق متشکل از نمایندگان کمیسیون‌های مختلف تشکیل می شود و مسئولیت رسیدگی به بودجه را برعهده می گیرد. هر تصمیمی که در کمیسیون تلفیق گرفته می شود ممکن است در صحن علنی خلاف آن به تصویب برسد.

حد دخالت صحن علنی مجلس در تصویب بودجه مشخص است. در سال‌های گذشته با بالا گرفتن اختلاف بین مجلس و دولت درخصوص ساختار بودجه، شورای نگهبان روی تعیین شاکله‌ی بودجه توسط دولت پافشاری کرده است و این یعنی برطبق قانون مجلس اجاره‌ی ایجاد اصلاحات اساسی در بودجه را ندارد.

اگر مجلس بعد از تحویل لایحه بودجه، کلیات آن را رد نکند، پذیرفته است که چند ماه برای ایجاد تغییرات کوچک در بودجه وقت صرف کند. تغییرات کوچکی که بعد از تصویب برای اجرا به سازمان برنامه و بودجه سپرده می شود. این سازمان عرفا می تواند در مرحله‌ی اجرا این تغییرات را خنثی کند.

سازمان برنامه در سال های گذشته، هر بخشی از بودجه را که خواسته اجرا کرده و بخشی را که نخواسته اجرا نکرده است. نهادهای مورد علاقه و حمایت سازمان، بیش از رقم مشخص در قانون بودجه دریافت کردند. مغضوبین هم به رقمی کمتر از پنجاه درصد رقم مشخص شده در قانون رسیدند.