«سوران»؛ اثری که صدای اپوزیسیون را بلند کرد
نسیم آنلاین: از زمانی که خبر پایان تصویربرداری سریال «سوران» در تاریخ 16 اردیبهشت به صورت رسمی رسانه‌ای شد و در بخشی از خبر آمد که این اثر اقتباسی از کتاب «عصرهای کریسکان» نوشته کیانوش گلزارراغب است و قصه عشق، مبارزه و میهن‌دوستی مردم کردستان را با پرداختی به زندگی یک جوان آزاده کُرد روایت می‌کند، به اصطلاح شاخک‌های گروه‌های مختلف که سالهاست درصدد خودمختاری کردستان هستند، تیز شود و حتی بتوانند از آن به نفع خود استفاده کنند تا در تمام 42 سالی از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد آن‌ها را راست می‌گفتند و مسئولان دروغ.
البته اگر بخواهیم منتقدانه به ماجرا نگاه و علت چنین جریاناتی را ریشه‌یابی کنیم، شاید نتوان به این تفکر خرده گرفت، چرا که رسانه ملی سالهاست به موضوع کردستان نپرداخته و از رشادت‌ها و دلیری‌های مردم کُرد پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی حرفی به میان نیاورده است. این مساله در ذهن هر مخاطب پرسشی بزرگ مطرح می‌کند که بالاخره چه کسی راست می‌گوید و دلیل نپرداختن به قصه مردمان این خطه چیست؟
ما در این گزارش قرار نیست پاسخ سوال دوم را بدهیم اما می‌توانیم تا حدود زیادی درباره سوال اول صحبت کنیم. سریال «سوران» به عنوان دومین اثر اقتباسی سوره به کارگردانی سروش محمدزاده و تهیه‌کنندگی مجتبی فرآورده از 17 خردادماه روانه آنتن شبکه یک سیما شد. این اثر که در 18 قسمت تولید شده است و چهارشنبه و پنجشنبه‌ها ساعت 22:15 پخش میشود، قصه زندگی امیر سعیدزاده ملقب به سعید سردشتی را در بازه زمانی سال‌های 57 تا 59 روایت می‌کند.
صحبت درباره این شهید اهل سنت دشوار است؛ فردی که توسط ساواک و کومله و دموکرات که از گروه‌های تجزیه‌طلب فعال در کردستان هستند، در بازه‌های زمانی مختلف شکنجه و اسیر شد. خود روایت جالبی از آن دوران دارد: «کُرد وطنش را نمی‌فروشد. به کُردبودن خودم افتخار می‌کنم و از کُردِ ایرانی که تمامیت ارضی ایران را پاس بدارد هم دفاع و حمایت می‌کنم.» شاید همین حس وطن‌دوستی‌اش باعث شد که ضدانقلاب کینه‌اش را برای همیشه به دل بگیرد.
وی 6 سال پیش موفق به دیدار با آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب شد و ایشان در دیدار با وی نیز گفتند: «خدا شما را حفظ کند و جزو احرار قرار دهد.»
از همان ابتدای پخش «سوران» که تاکنون با استقبال مخاطبان مواجه شده است، زمزمه‌هایی از سوی حزب کومله و طرفداران آن‌ها شنیده می‌شد و این روزها صدای بلند آن‌ها را در فضای مجازی و رسانه‌های مختلف شاهد هستیم تا جایی که به دنبال حذف این اثر از آنتن رسانه ملی هستند و می‌خواهند با تحریک تعصبات قومیتی، مردم را با خود هم‌صدا کنند تا دست به اعتراض بزنند و مانع تداوم پخش آن شوند. اما آن‌ها از چه چیزی عصبانی هستند؟
عده‌ای در یک واکنش جالب می‌گویند حوزه هنری در همکاری با صداوسیما در ساخت سریال «سوران» و پخش آن در تابستان قصد داشته است که همزمان با سالگرد درگذشت مهسا امینی دختر جوانی کُرد که شهریور سال گذشته فوت کرد، کُردها را طرفدار جمهوری اسلامی و وطن‌پرست نشان بدهد و بگوید بعد از ناآرامی‌ها سال 1401 آب از آب تکان نخورده است.
شاید با خواندن واکنش برخی از افراد به اصطلاح طرفدار کُرد و وطن‌پرست که در توئیتر خود منتشر کرده‌اند، بتوان به این مساله پی برد که آن‌ها از چه چیزی عصبانی هستند. در ادامه نظر 6 کاربر را که نمونه کوچکی از هجمه‌هاست، با هم می‌خوانیم:
«سریال سوران بزرگترین دروغ در مورد تاریخ کورده. در این مورد ساکت نشید»
«بعد از این همه سال یادشون افتاده مردم کوردستان هم وجود دارن و می‌خوان با سریال سوران جلوی بیداری و آگاهی کوردها رو بگیرن. این سریال همش توهین و دروغه.»
«ج.ا با شعار حمایت از کورد داره، غیرت و آزادگی کوردستان را زیر سوال میبره. کسی که سریال سوران رو تبلیغ کنه، خائن به خون مهسا امینی ه. جاش‌ها را بشناسید!»
«سریالی که برای حفظ روحیه‌ی جاش‌های هراسان ساخته شده اما در واقع اعترافی وقیحانه به جنابات جمهوری اسلامی در کوردستان و خاورمیانه است»
«کل سریال هایی که صدا سیما میسازه در راستای اهداف خودشه دیگه. الانم اومدن کورد ها رو بد کنند. وگرنه چه دلیلی داره یهویی بیاین سریال سوران رو برای کوردها بسازن. بعد این همه مدت الان یادشون اومده؟؟؟»
«ملت کورد آگاه باشند در طی یک ماه اخیر سریالی بنام سوران از شبکه رژیم آخوندی تحت عنوان جنگ بین سپاه و کومله زحمتکشان پخش میشود. در این سریال حمایت از مردم کورد منطقه از سپاه و صحنه های جعلی جنایت و کشتار توسط کومله علیه ملت کورد را به تصویر میکشد.»
شاید برایتان جالب باشد که بدانید برخی از کاربران توئیتر به انتقادات صورت گرفته نسبت به سریال «سوران»، پاسخ‌های متفاوتی داده‌اند که نمونه‌ای از آن‌ها را با هم می‌خوانیم.
کاربری نوشته است: «یادمه یکبار تو برنامه کودک با لهجه ترکی صحبت کردن ترک ها تونستن برنامه رو متوقف کنن. حالا تو سریال سوران کاملا داره به کورد ها بی احترامی میشه قرار نیست کاری کنید؟»
پاسخ توئیت بدین شرح است: «شما کومله ای ناراحت شدی؟! و گرنه اون چیزی که از سوران دیدیم غیرت کرد ایرانی بود. که حتی با وجود اندک خائنی بینشون هیچ وقت به ایران جان خیانت نکردند. بیشتر غیرت کرد و مهمون نوازیش و دلسوزیش برای رزها و کشور را نشون داده. نمیدونم شما از چی ناراحتی!؟»
همچنین کاربر دیگری گفته است: «سریال سوران که عرزشی ها این همه ازش تعریف می کنند و بابتش خوشحالن قشنگ معلومه چیه و هدف از ساختش چیه.»
پاسخ دریافتی چنین است: «راست میگه مردم کردستان خوشحال از ساخت سریال سوران هستند. چون حقیقت کردها رو به نمایش درآورده نه دروغ هایی که اینا به خورد جامعه ایرانی دادن.»
یکی دیگر از کاربران در پاسخ به توئیتی که گفته بود: «تازه جمهوری اسلامی یادش افتاده تو خاکش جایی به اسم کوردستان هم داره و لازمه برای مردمش فیلم ساخت. ولی خبر نداره کورد فریب پروپاگاندای غریب و سوران ها نمیشه...»، جواب داده است: «کردها همیشه پشت نظام و ایران بودن بجز همون تجزیه طلب هایی که از سوزش حقیقت های این سریال به دست و پا زدن افتاد. خداقوت به عوامل سریال سوران.»
همچنین یکی دیگر از کاربران نوشته است: «کورد ها فقط محدود به مختصات خاصی نیستن، پاره تن ایرانن. حالا که سریال سوران داره کوردها رو زیر سوال میبره کل ایران باید خشمگین باشن.»
کاربر دیگری در پاسخ گفته است: «فشار بخورین وطن فروش ها. یجا صداوسیما و حوزه هنری درست عمل کرده باشن همین سریال سورانه. به اسم دفاع از کرد، از کومله جنایتکار دفاع می‌کنی اما یادت باشه: کرد وطنش رو نمی‌فروشه...»
همه ماجرا باز هم به اینجا ختم نمی‌شود؛ از منابع آگاه شنیده میشود که حزب کومله پس از پایان بخش سریال «سوران» قرارست بیانیه‌ای را منتشر کند. اینکه چرا این اتفاق تاکنون رخ نداده است، جای تعجب دارد. دور از ذهن نیست که پس از واکنش‌های سران کومله نسبت به پخش این سریال، «سوران» طرفداران بیشتری در میان کُردها پیدا کرده باشد و گروه‌های تجزیه طلب تصور می‌کنند با صحبت بیشتر درباره این اثر، نه تنها نمی‌توانند خود را تطهیر کنند بلکه افراد بیشتری را به دایره مخاطبان سریال اضافه می‌کنند.
سریال «سوران» در کنار پرداختن به برهه‌ای مهم از تاریخ معاصر ایران جنبه‌های ارزشمند دیگری نیز دارد از جمله اقتباسی بودن آن که نشان می‌دهد ما سالهاست به سراغ انبوه گنجینه بزرگ ادبیات انقلاب اسلامی نرفتیم و چه بسیار قهرمانان گمنام و مرزنشینان غیوری داریم که کمتر به آن‌ها توجه و به قصه زندگی‌شان پرداخته شده است.
در پایان اگرچه قصد داریم قضاوت را برعهده خواننده این مطلب بگذاریم اما واکنش‌هایی که پیرامون سریال شکل گرفته است و از همه مهمتر عصبانیتی که از گروه تجزیه‌طلبی کومله که این روزها درگیری‌های داخلیشان در حال افزایش است، شاهد هستیم، این است که «سوران» به هدف خود رسیده است و این سریال نقطه عطفی در پرداختن به رشادت‌های مردم کردستان محسوب میشود.
