مراسم رونمایی از منهای فقر

مراسم رونمایی از کتاب "منهای فقر" اثر محمدرضا حکیمی، ساعتی پیش در مجتمع فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرنگار «نسیم»، سارا شریعتی در مراسم رونمایی از این اثر محمدرضا حکیمی گفت: صدا و سیما برنامه های مذهبی زیادی دارد اما هیچ برنامه ای وجود ندارد که به فقر بپردازد. گویا دین در خود مساله ای به نام فقر ندارد و با چالش های دیگری روبرو است وقتی کتاب "منهای فقر" را به بنده دادند ابتدا فکر کردم کتابی مثل کتاب محمد یونس یا کتاب یک مبارز مارکسیستی است اما این کتاب، کتاب یک عالم راستین دینی است که به ما می گوید هر جا که فقر هست، دین نیست. عدل، هدف بعثت انبیا شریعتی، هدف از بعثت انبیا را قسط و عدل دانست

وی افزود: هدف از بعثت انبیا قسط و عدل است و شاخصه اصلی جامعه دیندار جامعه عادلانه است. اگر انقلابی نتواند جامعه عادلانه ایجاد کند در حقیقت این انقلاب فقط جابجایی برای قدرت و ثروت است این کتاب برای نسل من نیز کتاب یاداوری است؛ یادآوری کسانی که با بی عدالتی مبارزه می کردند، اینها برای ما دیندار بودند . زمانی که من دین را به قسط و عدالت بر می گردانم، چون مشیت دینی ندارم تحت تهمت مارکسیست بودن قرار می گیریم در حالی که تشیع، اصل عدالت است.

وی در ادامه افزود: این حرف، حرف جدیدی نیست اما از فرط بدیهی بودن مغفول مانده است، کمترین حجم علوم اجتماعی در مورد فقر است درحالی که فقر همیشه مساله اصلی اجتماع است. در دهه شصت و هفتاد میلادی به نظر می رسید که در جوامع توسعه یافته مساله نان مساله اصلی نیست بنا بر این بسیاری آمدند و گفتند این مساله را کنار بگذاریم، همزمان کسانی بودند که می گفتند یکی از مسائل جدی جامعه شناسی نابرابری اجتماعی است، کمتر از بیست سال فقر در چهره های جدید و با خشن ترین چهره ها در همان جوامع برگشت، کارمندان و کارگرانی بودند که ظرف 24 ساعت از اقشار بالای جامعه به فقیر نزول پیدا می کردند چون در جامعه سرمایه داری همه چیز را قسطی خریده بودند، ما امروز هم در مهد توسعه یافته ترین جوامع این را می بینیم بنا بر این جامعه شناسان دوباره به نوشتن کتاب های جدید روی آورده اند و باز هم این مساله سرفصل شد. فقر، حاصل انباشت ثروت های بادآورده

فرزند دکتر علی شریعتی با اشاره به این که فقر حاصل انباشت ثروت های بادآورده است افزود: آیا فقری که ما در حال حاضر شاهد هستیم محصول همین ثروت ها نیست، مگر غیر از این است که ثروت جوامع ثروتمند محصول فقر و غارت جوامع توسعه نیافته است؟ در جامعه ای که همزمان در حال ثروتمند شدن است در برخی اقشار فقر جدیدی در حال شکل گیری است. در اروپا فقر که بازگشت یکی از صورت های جدید شکل گیری چیزی بود که به آن ضد جامعه ها می گفتند؛ اینها مراکز فقر و خشونت و بدبختی را به وجود آوردند. این دسته در جامعه ظهور و بروز ندارند و تنها زمانی که بحران و شورش پدید می آید دیده می شوند.

وی در ادامه اضافه کرد: در ایران قبل از انقلاب و زمان انقلاب فقر وجود داشت، مبارزان در آن زمان هدفشان ساخت جامعه برابر بود پس از انقلاب هم بچه ها را می بردند و کاخ ها را نشانشان می دادند، پس از گذشت مرحله انقلابی و آرمان های انقلابی اراده زندگی کردن جای خود را به آرمان انقلابی داد ،انقلابیون دیروز نگاه کردند دیدند بعد از انقلاب، جنگ و مبارزه اینها از زندگی خود عقب ماندند پس بسیاری گفتند باید حق خودمان را از زندگی بگیریم پس برای فرد، من، خانواده من، املاک من و دارایی من مهم شد و من با قدرت برگشته ماجرا را عوض کرد و بعد ما دیدیم که از فقر دیگر صحبتی نشد اما از فقرا زیاد صحبت می شود پرداختن به وجود فقرا را تقلیل می دادند به ویژگی شخصی فقرا، یعنی جامعه، سیستم و ساختارها مهم نیستند بلکه فقر شخصی است و باید با ترحم این مساله را حل کرد حتی در نوع دوستی نیز این خودخواهی به وجود آمد که اگر من به فقیری کمک می کنم، این نوع دوستی برای مبارزه نیست بلکه برای رستگاری روح و بیمه کردن فرزندانم است باز هم در اینجا مساله اصلی "من" هستم و افراد فقیر نیز به دنبال حامی بودند یعنی چهره خیرین، جانشین چهره مبارزین دیروز شد و دیگر حتی فقرا دنبال مبارزه نبودند در حالی که باید حق خود را از دولت، حکومت و جامعه مطالبه کنند. چرا در نظام اسلامی، سود 21% وجود دارد؟

شریعتی در ادامه این مراسم گفت: ما در شرایطی هستیم که جامعه ما بافت اجتماعی اش به شکل جدی دچار آسیب و قطعه قطعه شده به گونه ای که اگر خودش در میدان فقر نباشد می گوید فقری هم وجود ندارد در صورتی که فقر در هزار و یک چهره وجود دارد و خودنمایی می کند در دانشگاه ها، در شهرک های کوچک و بزرگی که به دلیل دوری از شهر وامکانات هم نه تنها مهر را بازتولید نمی کنند که خشونت را باز تولید می کنند. در حال حاضر دیگر کار انسان را ثروتمند نمی کند بلکه این سرمایه است که انسان را پول دار می کند، با نظام اسلامی 21% سود می گیریم یعنی سرمایه داشته باش و کار نکن.

سارا شریعتی با انتقاد از رفتارهای دوگانه در برخورد با مسائل اجتماعی بیان داشت: ما باید شرم کنیم از این که خواهران و برادران افغان ما با فقر دست و پنجه نرم می کنند ، کاش همان غیرتی که برای رفع بدحجابی وجود دارد برای از بین بردن فقر نیز در مسئولین ما وجود داشت. فقر همیشه مساله ای سیاسی است . چگونه برای فرهنگ سیاست گذاری می کنیم اما برای این فقر سیاست گذاری نکرده ایم، چه کسی مسئول این فقر است؟ قدرت و سیاست! همه در برابر فقر مسئولیم

وی در ادامه افزود: اراده سیاسی ریشه کن کردن فقر وجود ندارد ، جامعه هم در برابر فقر مسئول است زمانی که در جامعه یک نفر گرسنه است مردم دیگر هم مسئول هستند، ما حساسیت هایمان را نسبت به فقر که هدفمان از انقلاب بود را از دست داده ایم. آن قدر که در پرونده های سیاسی داخلی و خارجی، حساس هستیم درباره فقر حساسیت نداریم. آیا تا به حال فقر، تیتر یک روزنامه شده است؟ می گویند به خاطر سیاست سیاه نمایی نکنید، ما باید دوباره خودمان را در برابر واقعیت های اجتماعی درگیر کنیم، جامعه دینی و سیاسی مان را به پرسش بگیریم که شما برای از بین بردن فقر چه کرده اید؟