فوتبال ایران، بهشت خارجی‌ها
کسب درآمد نجومی بازیکنان خارجی شاغل در فوتبال ایران فقط به دریافت دستمزد ختم نمی‌شود.
نسیم آنلاین: فوتبال ایران سال‌هاست با پرونده‌های بین المللی در محاکم قضایی فیفا درگیر است. اکثر این پرونده‌ها بخاطر قرارداد با بازیکنان و مربیان خارجی است که در فوتبال ایران برای مقطعی شاغل بودند. اگر نگوییم در تمام پرونده‌ها ایران طرف بازنده بوده است، اما کمتر پرونده‌ای را می‌توان پیدا کرد که فیفا حق را به طرف ایرانی داده باشد.
ویلموتس، برانکو، استوکس، کرار جاسم، شفر، کالدرون، استراماچونی و رادوشویچ تنها چند نمونه از مشهورترین پرونده‌های شکایت علیه فوتبال و باشگاه‌های ایران است که در این چند سال اخیر مطرح شدند. برخی از آنها به مرحله صدور رای و دریافت غرامت رسیدند و برخی دیگر همچنان مراحل قضایی را پیگیری می‌نمایند.
بدقولی طرف ایرانی در پرداخت مطالبات یکی از رایج‌ترین مواردی است که در اکثر قراردادها منجر به فسخ و شکایت می‌شود. اما این بدقولی تمام ماجرا نیست. بستن قرارداد به گونه‌ای که دست طرف خارجی را برای فسخ باز می‌گذارد یکی دیگر از مواردی است که منجر به بازنده شدن طرف ایرانی در طرح شکایت‌ها می‌شود.
به عنوان مثال، آنتونی استوکس بازیکنی ایرلندی بود که در نیم فصل دوم 99-98 به تیم فوتبال پرسپولیس پیوست. اما او خیلی زود و بعد از چند مسابقه ایران را ترک کرد و هرگز برنگشت. اوکه 150 هزار دلار درهمان ابتدای قرارداد از باشگاه دریافت کرده بود، پس از جدایی شکایتی 80 هزار دلاری نیز از باشگاه پرسپولیس انجام داد.
استوکس که به عنوان مهاجم فقط 60 دقیقه برای پرسپولیس بازی کرده بود و بدون آنکه هیچ گلی زده باشد، در نهایت در شکایت از پرسپولیس برنده شد.
این شکایت و محکومیت پرسپولیس درحالی اتفاق افتاد که این بازیکن به بهانه مرخصی به ایران نیامد و انصاری‌فرد، مدیرعامل وقت باشگاه هم در واکنش به آن گفته بود خدا را شکر قراداد سفت و سختی با استوکس بسته‌ایم و او به ما بدهکار خواهد شد.
محکومیت پرسپولیس و سایر باشگاه‌ها فقط به پرداخت مطالبات بازیکنان ختم نمی‌شود و پس از مشخص شدن طرف بازنده باید هزینه‌های دادرسی را نیز پرداخت کنند.
اما استوکس تنها شاهکار قراردادی پرسپولیس و سایر باشگاه‌های ایرانی نیست. سایر باشگاه‌ها نیز به راحتی بخاطر ضعف‌هایی که در قراردادها وجود دارد، در پرونده‌های بین المللی بازنده می‌شوند. استقلال نیز بارها در پرونده‌های بازیکنان و مربیان خارجی خود محکوم به پرداخت مطالبات آنها شده است. وینفرد شفر و استراماچونی دو نمونه اخیر این شکایت‌ها هستند. سایر باشگاه‌ها مانند تراکتور، فولاد، گل گهر، سپاهان و غیره هم بارها طعم تلخ شکست و پرداخت طلب به طرف خارجی را چشیده اند.
این ضعف فقط به باشگاه‌ها هم خلاصه نمی‌شود. تیم ملی فوتبال ایران هم بارها در این خصوص متضرر شده است که نمونه‌ی آخر آن ویلموتس بود. مارک ویلموتس درحالی که نتایج ضعیفی کسب کرده بود و خطر حذف از مرحله گروهی صعود به جام جهانی را احساس می‌کرد به راحتی و به بهانه تاخیر در پرداخت دستمزد اقدام به فسخ قرارداد کرد و توانست باقی مانده طلب خود را نیز دریافت کند. تنها هنر فوتبال ایران در پرونده شکایت ویلموتس این بود که قدری از بار مالی این طلب کم کند و مبلغ کمتری بپردازد.
بازیکنان خارجی شاغل در ایران تنها از راه دستمزد قرارداد خود کسب درآمد نمی‌کنند. بلکه به واسطه ضعف قرارداد و شکایت‌های بعدی، مبالغ دیگری بابت ضرر و زیان نیز دریافت می‌کنند. گاهی این مبالغ به قدری هستند که بازیکن حتی قید قرارداد جدید با باشگاهی دیگر را هم می‌زند! نمونه آن رادوشویچ، دروازه‌بان کروات تیم پرسپولیس است که بعد از فسخ قرارداد با این تیم و دریافت غرامت، اکنون در آرامش و بدون نیاز به بازی کردن در تیم دیگری، کلاس‌های مربگیری خود را پی می‌گیرد.
آخرین شاهکار قراردادی با بازیکنان خارجی در فوتبال ایران هم این روزها برای باشگاه پرسپولیس در جریان است.
پرسپولیس که سال‌ها از ضعف در داشتن یک مهاجم خوب رنج می‌برد، امسال توانست یک بازیکن نسبتا خوب را به خدمت بگیرد. یورگن لوکادیا، نام بازیکن هلندی است که سابقه بازی در تیم‌های بزرگی مانند برایتون و بوخوم در انگلیس و آلمان داشت و برای تیم‌های ملی امید و جوانان هلند هم بازی کرده بود.
عملکرد لوکادیا هم در پرسپولیس درخشان بود و با زدن 6 گل در صدر جدول آقای گل لیگ برتر ایران قرار داشت.
اما درحالی که پرسپولیس پس از تعطیلات لیگ بخاطر برگزاری جام‌جهانی، خود را آماده بازی حساس با استقلال می‌کرد به یکباره خبر خروج لوکادیا از ایران شوک بزرگی به این باشگاه وارد کرد. او بیماری فرزندانش را دلیل خارج شدن از ایران و دریافت مرخصی اعلام کرد.
لوکادیا از ایران خارج شد و درحالی که اعلام شده بود از وی تعهدی بابت بازگشت دریافت شده است، نامه فسخ یک طرفه قرارداد با پرسپولیس را به دست این باشگاه رساند.
اکنون نیز پرسپولیس اعلام کرده است از این بازیکن بخاطر این فسخ شکایت کرده است. اما در حالی که تمام مطالبات این بازیکن پرداخت شده بود و وی طلبی از این بابت بخاطر فسخ قرارداد نداشته است، اکثر صاحبنظران می‌گویند پرسپولیس در این شکایت برنده نخواهد شد!
اینطور که از خبرها برمی‌آید، لوکادیا شرایط ناآرام کشور را بهانه خروج و فسخ قرارداد کرده است.
لوکادیا که مدت‌ها از سطح اول فوتبال دور بود و عملکرد خوبی هم نداشت به واسطه حضور در پرسپولیس و درخشش در آن، مشتریان خوب دیگری در فوتبال اروپا پیدا کرده است. وی مبلغ 200 هزار دلار در ابتدای قرارداد دریافت کرد و طی دو مرحله دیگر هم 340 هزار دلار دیگر از باشگاه بابت دستمزد گرفته است تا مجموعا 540 هزار دلار تا اینجا به جیب بزند.
باید منتظر ماند و دید سرانجام شکایت باشگاه پرسپولیس از این بازیکن به کجا خواهد رسید. اما اگر باشگاه به راحتی و بخاطر بهانه شرایط کشور طرف بازنده باشد، احتمال پرداخت باقی مانده طلب لوکادیا را هم باید به حساب باشگاه پرسپولیس نوشت.
لوکادیا آخرین بازیکنی نخواهد بود که به راحتی زیر قرارداد خود با باشگاه‌های ایرانی می‌زند و با تعداد کمی بازی پول‌های زیادی دریافت می‌کند. مبالغی که به دلار پرداخت می‌شود و بخاطر مساله قیمت ارز در ایران، ضررهای مالی بسیاری روی دست فوتبال ایران می‌گذارد.
اما فوتبال ایران هرگز درس عبرتی از این ماجرا نخواهد گرفت. بلکه مدیران وقت باشگاه‌ها که یک طرف این قراردادها بودند، نه تنها مورد بازخواست قرار نخواهند گرفت، بلکه به کار خود در سایر مناصب و حتی فوتبال ایران ادامه می‌دهند.
بررسی پرونده‌های بین المللی و مبالغ پرداخت شده توسط طرف ایرانی بعد از محکومیت‌ها نشان می‌دهد اگر هنگام قرارداد هزینه بالایی بابت استخدام وکیل و مشاور پرداخت شود به مراتب پول کمتری بابت شکایت‌ها پرداخت می‌شود. اما در ایران گویی خبری از این ماجرا نیست.
