دبی پمپ هیدرولیک چیست و روش محاسبه آن چگونه است؟

دبی از جمله مهمترین مفاهیمی است که در بحث سیالات و تجهیزاتی که با سیالات سر و کار دارند، به آن پرداخته می شود. دبی به صورت حجم سیالی که در لوله در سطح مقطعی مشخص در مدت زمانی مشخص جابجا می شود، تعریف می گردد. واحد اندازه گیری آن در سیستم SI، متر مکعب بر ثانیه است. این مفهوم در تجهیزاتی که با سیالات کار میکنند مانند پمپ های هیدرولیک بسیار حائز اهمیت است. چرا که یکی از پارامترهای انتخاب پمپ مناسب، میزان دبی آن است که باید متناسب با حجم سیال مورد نیاز آن سیستم هیدرولیک باشد. در این مقاله به تعریف دبی پمپ هیدرولیک و نحوه محاسبه آن خواهیم پرداخت.

آشنایی با طرز کار پمپ هیدرولیک

در پمپ های هیدرولیک، انرژی مکانیکی  که توسط موتور احتراقی، الکتریکی و... ایجاد شده است به انرژی الکتریکی تبدیل می شود. یک خلاء در سیستم ایجاد می گردد و نتیجتا فشار اتمسفری ایجاد شده سبب حرکت سیال داخل سیستم می گردد. عملگرهای داخل سیستم نیز مانند پیستون و سیلندرها، قدرت هیدرولیکی ایجاد شده را به نیروی مکانیکی تبدیل می نماید. بنابراین پمپ هیدرولیک وظیفه ایجاد جریان در سیستم هیدرولیک را بر عهده دارد.

انواع پمپ هیدرولیک

پمپ های دنده ای:

 پمپ های دنده ای معمولا ابعاد کوچک تری دارند و کاربرد اصلی آن ها در ماشین های ابزار و تجهیزات متحرک است. از معایت آن می توان به ساییدگی بالای آن ها اشاره نمود که سبب افزایش هزینه های تعمیر و نگه داری آن ها می گردد.

این مدل از انواع پمپ هیدرولیک به 2 نوع پمپ های دنده داخلی و دنده خارجی تقسیم می شوند.

 پمپ های دنده خارجی از متداول ترین پمپ های هیدرولیک می باشد. از 2 چرخ دنده در کنار هم تشکیل شده است که با هم درگیر هستند. یکی از آن ها توسط نیروی ایجاد شده توسط موتور احتراقی یا الکتریکی به چرخش در امده و دیگری را نیز به چرخش در می آورد. دارای 2 پورت می باشد که یکی پورت ورودی یا مکش و دیگری پورت خروجی یا فشار است.

پمپ های دنده داخلی سر و سدای کمتری داشته و عمده کاربری آن ها در سیستم های هیدرولیک صنعتی و ماشین آلاتی است که در محیط های سربسته کار میکنند. ساختمان این پمپ ها شامل یک چرخ دنده است که توسط موتور الکتریکی یا احراقی شروع به کار میکند. این چرخ دنده محرک داخل یک چرخ دنده بزرگ تر قرار گرفته است که آن را به حرکت در می آورد. یک صفحه هلالی بین این دو قطعه قرار گرفته که ثابت است. پمپ های دنده داخلی به دلیل طراحی ساده فقط به صورت دبی ثابت تولید میشوند. این پمپ ها مناسب سیستم هایی با فشار کاری 330 بار هستند.  

پمپ های پیستونی

پمپ های پیستونی در 2 نوع شعاعی و محوری تولید می شوند. در این پمپ های جریان سیال در اثر حرکت رفت و برگشتی سیلندر ایجاد می گردد. بالاترین نسبت توان به وزن در بین انواع پپ های هیدرولیک متعلق به پمپ های پیستونی است و در صورت آب بندی دقیق بازدهی بالاتری نسبت به دیگر انواع دارند .

پمپ های پره ای

پمپ های پره ای از 2 بخش بدنه و روتور تشکیل شده اند. پره ها روی شیارهایی تعبیه شده اند که روی روتور قرار گرفته اند. این پره ها توانایی حرکت به صورت شعاعی روی این شیارها را دارند. روتور به وسیله یک محور به محرک اصلی که میتوانند الکتروموتور یا موتور احتراق داخلی باشد، متصل است و به همراه آن می چرخد. پمپ های پره ای در 2 نوع بالانس و غیربالانس تولید می شوند. در پمپ های بالانس روتور داخل پوسته به صورت خارج از مرکز قرار گرفته است. با چرخش روتور و ایجاد نیروی گریز از مرکز پره ها از شکاف خارج می شوند و با پوسته تماس پیدا می کنند. در نوع غیر بالانس محفظه به صورت بیضوی ساخته می شود و 2 دهانه ورودی و 2 دهانه خروجی برای پمپ تعبیه می گردد. از پمپ های بالانس برای زمان هایی استفاده می شود که بخواهیم نیروی وارد بر یاتاقان ها را از بین ببریم.

دبی پمپ هیدرولیک چیست؟

دبی پمپ هیدرولیک به صورت مقدار سیال هیدرولیکی تعریف می شود که در واحد زمان از مخزن سیال هیدرولیک به سیستم توسط پمپ هیدرولیک پمپاژ می شود. این پارامتر بر حسب لیتر بر دقیقه یا گالن در دقیقه تعریف می شود.

به عبارتی دبی نشانگر این است که پمپ چه مقدار روغن را در هر دقیقه یا ثانیه به داخل سیستم پمپاژ می کند. این یک پارامتر کلیدی در سیستم های هیدرولیک است چرا که سرعت و قدرت عملگرهای هیدرولیک را تعیین می کند.

حالا با توجه به اینکه سیستم نیازمند مقدار دبی ثابتی برای انجام کار خود باشد یا دبی متغیر مورد نیاز باشد، میتوان از انواع پمپ های دبی ثابت و دبی متغیر استفاده نمود.

رابطه دبی و فشار در سیستم هیدرولیک

در حالی که دبی پمپ نشان‌دهنده سرعت جریان سیال است، فشار سیال به نیروی وارده بر واحد سطح اشاره دارد. این دو مفهوم مستقل از یکدیگر هستند.

• پمپ‌های جابجایی مثبت: در این نوع پمپ‌ها، دبی با سرعت چرخش پمپ نسبت مستقیم دارد، در حالی که فشار توسط بار سیستم هیدرولیک تعیین می‌شود.
• پمپ‌های دبی متغیر: در این نوع پمپ‌ها، دبی را می‌توان به طور مستقل از فشار، با توجه به نیاز سیستم، کنترل کرد.  

عوامل موثر بر دبی پمپ هیدرولیک:

• اندازه پمپ: پمپ‌های بزرگتر به طور کلی دبی بیشتری دارند.
• سرعت پمپ: هر چه سرعت پمپ بیشتر باشد، دبی نیز بیشتر می‌شود.
• نوع پمپ: انواع مختلف پمپ‌های هیدرولیک دارای دبی‌های متفاوتی هستند.
• طراحی پمپ: طراحی داخلی پمپ نیز می‌تواند بر دبی آن تأثیر بگذارد.
• ویسکوزیته سیال: سیالات با ویسکوزیته بالاتر (غلظت بیشتر) دبی کمتری را از طریق پمپ مشابه با سیالات با ویسکوزیته پایین‌تر ارائه می‌دهند.

روش محاسبه دبی و لیتراژ انواع پمپ هیدرولیک

روش محاسبه دبی تئوری پمپ های دنده داخلی

دبی تئوری پمپ های پره ای

محاسبه دبی پمپ های پیستونی محوری

سخن آخر

مجموعه صنعت هیدرولیک به عنوان فروشگاه قطعات هیدرولیک که سال هاست در زمینه واردات تجهیزات هیدرولیک ماشین‌آلات راهسازی و ساختمانی فعالیت دارد، انواع پمپ ها و دیگر تجهیزات هیدرولیک این ماشین‌‎آلات را در تمام برندها وارد می‌کند و با ضمانت کیفیت و اصالات کالا به صنعت‌کاران و کارآفرنینان حوزه صنعت کشور ارائه می‌نماید. برای اطلاع از قیمت ها و همچنین راهنمایی در خصوص محصولات با شماره‌های زیر تماس حاصل فرمایید با به وبسایت ما به آدرس اینترنتی sanat-hydraulic.com مراجعه نمایید.

شماره های تماس:

• 021-66690444
• 021-66699902
• 021-66637000
• 09121777527